Raerener keramiek
Onder Raerener keramiek (Raerener Steinzeug) verstaat men de pottenbakkerijproducten die vooral in de 16e eeuw in de Belgische plaats Raeren (toen echter behorend tot het Hertogdom Limburg) vervaardigd werden.
De Raerener keramiek, die gerekend wordt tot de Rijnlandse keramiek, kenmerkt zich door de toepassing van roodbruin zoutglazuur.
Geschiedenis
Reeds rond het jaar 1400 was er sprake van pottenbakkersactiviteiten in Raeren. Omstreeks 1500 werd deze tak van nijverheid ook buiten de directe regio van belang. Omstreeks 1550 kregen de, voorheen tamelijk eenvoudige, producten een kunstzinnige uitstraling. De pottenbakkers in de regio gingen samenwerken en in de 2e helft van de 16e eeuw waren er een 50-tal meester-pottenbakkers actief. Zeker heeft de komst van pottenbakkers uit Keulen, welke in 1566 uit deze stad verdreven werden, hiertoe bijgedragen. Het hoogtepunt van de Raerener pottenbakkerij ligt in het laatste kwart van de 17e eeuw.
Begin 17e eeuw vertrokken vele pottenbakkers naar het Westerwald. Het roodbruine glazuur werd, evenals in het Westerwald, vervangen door blauwgrijs glazuur. In de jaren '30 van de 17e eeuw kwam het bijzondere karakter van de Raerener keramiek tot een einde. Wel werden er, tot in de 18e eeuw, nog wel bierkruiken en dergelijke vervaardigd, maar deze kan men eerder als gebruiksvoorwerp dan als kunstvoorwerp beschouwen.
Het door de pottenbakkers gebruikte leem kwam uit de regionale leemgroeven van Berlotte, Kettenis en Lichtenbusch. Men maakte gebruik van roodbruine glazuren, maar reeds in 1584 experimenteerde Jan Emens Mennicken met kobaltblauwe glazuren.
Producten
De producten betreffen gebruiksvoorwerpen als kannen, kruiken en drinkvaatwerk zoals kroezen en pullen. Deze werden vooral versierd met motieven die ontleend waren aan prenten van Sebald Beham betreffende boerendansen, boerenbruiloften en dergelijke. Ook de zeven keurvorsten van het Duitse rijk werden wel afgebeeld. Typische producten zijn: Kruiken met drie oren, cilinderbuikkruiken, baardmankruiken, waaronder enige met doedelzakblazende baardmannen.
Onderzoek
Tussen 1870 en 1882 werden opgravingen uitgevoerd om vaatwerk voor musea te winnen. Veel stukken zijn in het Deutsche Keramikmuseum (Hetjens-Museum) te Düsseldorf terecht gekomen. Vanaf 1950 werden opgravingen in het gehele pottenbakkersgebied uitgevoerd, teneinde kennis te vergaren omtrent de geschiedenis van de pottenbakkerij in deze regio.
In het Kasteel van Raeren is een pottenbakkerijmuseum gevestigd.
 |
Zie de categorie Raeren Stoneware van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |