Q (James Bond)

In de eerste Bondfilm — een van de drie films waarin hij major Boothroyd genoemd wordt — verschijnt in één scene het personage Q, gespeeld door Peter Burton.

Vanaf de volgende film speelt Desmond Llewelyn deze rol. Hij blijft de rol spelen tot zijn overlijden in 1999. Pas in de derde film wordt de codenaam Q geïntroduceerd. De oude Q heeft het niet zo op Bond, omdat die er in de loop van de films altijd in slaagt de hightechapparatuur te vernielen. Q spoort Bond dan ook aan om beter voor zijn spullen te zorgen en de handleiding te lezen. Wanneer Bond in Licence to kill zijn bevoegdheid tot doden wordt afgenomen, helpt Q hem alsnog bij zijn zoektocht naar Sanchez, waaruit blijkt dat Q diep in zijn hart toch een echte vriend van Bond is. Dit is ook Q's actiefste rol. Wel verschijnt hij in meerdere films buiten het hoofdkwartier om Bond van apparatuur te voorzien, vaak omdat er haast geboden is. In Octopussy staat hij Bond zelfs actief bij in zijn aanval op het paleis van Kamal Khan. Wanneer blijkt dat Boothroyd in The World Is Not Enough naar zijn pensioen uitziet, lijkt Bond het hier een beetje moeilijk mee te hebben. Uiteindelijk verdwijnt hij door een luik in de vloer, waarna hij in de rest van de film niet meer gezien wordt.

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Q ook in de films na The World Is Not Enough nog zou voorkomen, zij het in wat mindere mate, met zijn hulpje R als komische noot. Het kwam er echter niet van, doordat Desmond Llewelyn kort na de première van de film overleed door een auto-ongeluk. Dat Llewelyn in zijn laatste film als Q had aangegeven met pensioen te gaan, is achteraf gezien een wrange samenloop van omstandigheden.

In The World Is Not Enough (1999) speelt John Cleese een assistent van Q die voor de grap R wordt genoemd door James Bond. In verband met het overlijden van de acteur Desmond Llewelyn ging Llewelyns personage met pensioen en werd Cleese' personage het nieuwe hoofd van Q Branch. Hij heeft deze functie enkel in de film Die Another Day gehad en is daarna niet meer in de filmserie teruggekomen. In de film blijkt hij niet te werken in het hoofdkwartier van MI6, maar in een ruimte die is ingericht in een verlaten metrostation.

Cleese' Q heeft het nog veel minder op Bond dan zijn voorganger. Hij maakt nooit grappen over zijn werk en hij moppert meer op Bond. Wel is hij er beter toe in staat ad rem te reageren wanneer Bond hem ironisch bespot. (Bond: "You're cleverer than you look!" Q: "Still, better than looking cleverer than you are!") Cleese' personage kwam in 2001 voor in een Heineken-reclamespotje, waarin hij via een flesje Heineken met 007 belde, en via zijn schoen met M. Ook vertolkte Cleese de rol van Q in een paar videogames.

In de film Skyfall uit 2012 vertolkt Ben Whishaw de rol van Q. Hij is de eerste acteur die Q speelt sinds de reboot die in Casino Royale (2006) plaatsvond. Deze acteur is vele jaren jonger dan zijn voorgangers Desmond Llewelyn en John Cleese. De nieuwe Q blijkt een computerdeskundige en maakt zich vooral op die manier nuttig, hoewel hij nog steeds de leiding heeft over Bonds uitrusting. Bond is in eerste instantie geïrriteerd door Q's jonge leeftijd en zijn grote vertrouwen in computerwerk in plaats van veldwerk. De jonge Q heeft last van vliegangst en is derhalve niet vaak in het open veld actief. In de film Spectre heeft Q zich teruggetrokken in een werkruimte aan de oevers van de Thames, maar komt Bond alsnog te hulp in Oostenrijk.[1]