Piekenier

Een piekenier is een soldaat die vocht met een piek, een soort lange lans met een lengte van 3 tot soms 5 meter. Het wapen werd al gebruikt in het oude Egypte. In Macedonië ontwikkelde zich vanuit de met een speer en schild bewapende hopliet een soort piekenier.

Het beeld Schildwacht (Hans Mes, 1962) in de vesting Bourtange

De piekenier vocht in een formatie, de falanx. Het vechten in een hechte, dichte formatie, waardoor een woud van pieken werd gevormd, was de kracht van de piekeniers. De Romeinen wisten een passend antwoord te vinden op de Macedonische falanx, en de piek verdween voor lange tijd; in de Middeleeuwen keerde ze weer terug op het Europese slagveld doordat ze succesvol door Zwitserse, en later door Duitse huursoldaten, de beroemde landsknechten werd gebruikt tegen de ridders te paard. Door de verdere ontwikkelingen in de oorlogvoering werd de piek weer een belangrijk wapen: Prins Maurits ontwierp voor het Staatse Leger een exercitie, waarbij hij teruggreep op de tactieken en de organisatie van de Macedoniërs, bijna 2000 jaar eerder.

Piekeniers vochten in de 17e en begin 18e eeuw in grote formaties, waarbij zij ondersteund werden door eenheden musketiers. Zij droegen vaak een half harnas (meestal alleen de eerste rijen) en een helm, verder waren zij bewapend met een degen. Later werden musketiers steeds belangrijker, terwijl de piekeniers vooral de vijandelijke cavalerie op afstand diende te houden. Aan het einde van de 17e eeuw werd de bajonet ontwikkeld, waardoor elke musketier ook als piekenier kon optreden. De lans verdween aldus vanaf het einde van de 17e eeuw langzaamaan van het slagveld; alleen Rusland en Zweden behielden nog vrij lang de piek, vanwege het agressievere karakter van hun manier van oorlog voeren. In West-Europa was de piek na 1715 vrijwel overal verdwenen. Een enkele keer werd ze weer geïntroduceerd (onder meer in Pruisen halverwege de 18e eeuw, of in het Amerikaanse leger in 1812-1814), maar dit betrof vaak experimenten of improvisaties bij gebrek aan wapens.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.