Philosophiae Naturalis Principia Mathematica

Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (Lat.: "De wiskundige beginselen van de natuurfilosofie", kortweg de Principia[1]) is een werk[2] van Isaac Newton gepubliceerd op 5 juli 1687. Bekend is dat Newton het werk van ruim 500 pagina's schreef tussen augustus 1684 en april 1686 (minder dan twee jaar dus) naar aanleiding van een bezoek dat Edmond Halley aan hem bracht. Het is echter zeer waarschijnlijk dat hij zijn ideeën erover al eerder ontwikkelde omdat hij tegenover Halley gewag maakte van zijn oplossing voor het probleem van de banen van de planeten (de reden voor Halley's bezoek). Al in november 1684 zond hij hem en de Royal Society een uitgewerkte wiskundige beschrijving daarvan, onder de titel De motu corporum in gyrum (Over de beweging van lichamen in een baan), een artikel van negen pagina's. Hierop liet Halley weten dat de Royal Society graag meer van zulk werk zou ontvangen, en het ook zou uitgeven. Volgens ooggetuigen werkte Newton vervolgens bijna dag en nacht aan het boek. Toen Newton de Principia afgerond had, had de Royal Society echter net haar hele budget gespendeerd aan de uitgave van De historia piscium, een boek over vissen, geschreven door Francis Willughby. Dat boek verkocht zeer slecht, en uiteindelijk financierde Edmond Halley de eerste druk van de Principia. Het werk is een van de invloedrijkste publicaties ooit verschenen in de exacte wetenschappen.

Titelpagina van de Principia, eerste uitgave. Newtons eigen exemplaar met handgeschreven verbeteringen voor de tweede uitgave.
Een bladzijde uit de Principia, Boek 1. Stelling 7, probleem 2: vind de richting van middelpuntzoekende kracht op een lichaam dat een cirkel beschrijft.

Grondslag van de mechanica

In de Principia voerde Newton onder meer de grondslag voor de moderne mechanica in, namelijk de drie wetten van Newton met de wetten voor behoud van impuls en behoud van impulsmoment. Aan de hand van onder meer de empirische wetten van Kepler leidde hij de universele zwaartekrachtswet af.

Wiskundige methode

Tijdens het formuleren van zijn natuurkundige theorieën, ontwikkelde Newton een gebied binnen de wiskunde dat bekendstaat als calculus (differentiaalrekening en integraalrekening samen). Maar in de Principia gebruikt Newton vrijwel uitsluitend meetkundige bewijzen in de stijl van Euclides en Archimedes en laat hij de calculus buiten beschouwing.

Inhoud

Hypotheses non fingo

In de Principia staat Newtons beroemde credo Hypotheses non fingo ("Ik verzin geen hypothesen"). In vertaling:

Zijn wij nog niet in staat geweest om een reden te ontdekken voor deze eigenschappen van dit verschijnsel zwaartekracht? Ik verzin geen hypothesen. Alles wat niet is afgeleid uit de waarneming wordt gedefinieerd als een hypothese. Of ze nu metafysisch of fysisch zijn of gebaseerd op verborgen kwaliteiten, of op mechanica, ze hebben geen plaats in proefondervindelijke filosofie (=experimentele natuurwetenschap, vertaler). Binnen deze filosofie worden bijzondere begrippen afgeleid uit het verschijnsel en door inductie algemeen gemaakt.

Aan de hand van de wetten gepubliceerd in de Principia werden de bewegingen van de hemellichamen, zoals de planeten en kometen, verklaard.

Verder lezen
  • Newton, Sir Isaac: Principia, vol I: The motion of bodies. Motte's translation revised by Cajori, University of California Press, 1962 of latere vertalingen
  • Newton, Sir Isaac: Principia, vol II: The system of the world. Motte's translation revised by Cajori, University of California Press, 1962 of latere vertalingen
  • Newton, Sir Isaac: Principia, vol I en II
  • Westfall, R.S.: Never at rest. A biography of Isaac Newton, Cambridge, 1998
  • Cohen, Floris: Isaac Newton en het ware weten, Bert Bakker Amsterdam, 2010

Principia online

Latijn

Engelse vertalingen

Noten
  1. Principia Mathematica is ook de titel van een werk van Russell en Whitehead.
  2. De Principia is onderverdeeld in drie 'boeken', waarbij boek 1 en 2 samen De motu corporum vormen, en boek 3 De mundi systemate. De aanduiding 'boek' werd, anders dan tegenwoordig, vaak gebruikt om de hoofdindeling van een werk aan te geven. Tegenwoordig zouden we eerder 'deel' of (Engels) 'part' zeggen. Een 'boek' is dus iets anders dan een band. Newton's werk werd in één band uitgegeven.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.