Pestmeester

Een pestmeester of snaveldokter was een door de plaatselijke overheid aangestelde functionaris die pestlijders verzorgde. Hij deed vooral dienst in tijden van epidemieën.

Zeventiende-eeuwse tekening van een in leer geklede pestmeester. In het masker smeulend materiaal om pestdampen onschadelijk te maken.

De pest, ook wel Zwarte Dood genoemd, is een ziekte die van de 14e tot de 19e eeuw in Europa veelvuldig voorkwam en enorme aantallen slachtoffers maakte. In eerste instantie werden de zieken door gewone artsen behandeld, maar tegen de ziekte was geen kruid gewassen. Er werden in sommige jaren zoveel mensen ziek dat men speciale pestmeesters aanstelde. Deze pestmeesters waren vooral actief als zich een epidemie voordeed. Het was niet eenvoudig om pestmeesters te vinden, niet veel mensen waren bereid om voor een karig loon hun leven in de waagschaal te stellen.

De pestmeesters bezochten de zieken om te zien of ze getroffen waren door de pest. Hun taak was vooral de pestlijders te isoleren, zodat ze anderen niet konden besmetten. De behandelingen van de pestmeesters stelden meestal niet veel voor.

Kleding
Pestmasker zoals dat in de Republiek Venetië zou zijn gedragen

Een pestmeester wordt vaak afgebeeld in speciale bescherming biedende kleding die bestond uit een hoed, een masker met kijkgaten, een houten stok om zieken te kunnen onderzoeken zonder ze aan te raken, grote leren handschoenen, lange leren laarzen en een lange leren of geïmpregneerde cape. Het snavelachtige masker zou gevuld zijn geweest met kruiden en specerijen om de lucht te zuiveren omdat men dacht dat de pest zich door de lucht verspreidde. Hoewel builenpestbesmetting van mens tot mens niet mogelijk is (tenzij door een vlo), kan de kleding de pestmeesters wel beschermd hebben – de volledige bedekking zorgde er ook voor dat vlooien niet op de pestmeester konden springen. Bij andere varianten, zoals longpest, is besmetting door middel van hoesten of niezen wel mogelijk, maar ook daar kan de kleding enige bescherming hebben geboden.[1] Het is echter niet voor alle historici zeker of een dergelijke uitmonstering werkelijk gedragen is. Het zou ook kunnen gaan om een satirische weergave van een figuur uit de commedia dell'arte. Van voor 1600 zijn er geen beschrijvingen of afbeeldingen van bekend.[2] Een bekende afbeelding van een pestmeester in de kenmerkende uitdosssing is de prent Doktor Schnabel von Rom uit 1656.

Literatuur
  • Marion Maria Ruisinger, "Fact or Fiction? Ein kritischer Blick auf den 'Schnabeldoktor'", in: LWL-Museum für Archäologie (red.), Pest. Eine Spurensuche, 2019, p. 267-274
Zie de categorie Plague doctors van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.