Paus Sixtus IV

Sixtus IV, geboren als Francesco della Rovere (Celle Ligure (bij Savona), 21 juli 1414 - Rome, 12 augustus 1484) was paus van 1471-1484. Hij was de eerste vertegenwoordiger van het sterk verwereldlijkte renaissancepausdom.

Sixtus IV
Francesco della Rovere
21 juli 141412 augustus 1484
Sixtus IV benoemt zijn bibliotheekprefect (door Melozzo da Forli, 1477)
Paus
Periode1471-1484
VoorgangerPaulus II
OpvolgerInnocentius VIII
Lijst van pausen
Portaal    Christendom

Minderbroeder, generaal en kardinaal

Sixtus was een man van bescheiden afkomst, maar een begaafd redenaar en schrijver. Hij werd generaal van de Franciscanerorde in 1464, en was professor aan zes Italiaanse universiteiten. Paulus II benoemde hem in 1467 tot kardinaal.

Paus

Op 9 augustus 1471 werd hij de opvolger van Paulus II. De uiterlijke glans, die hij op het gebied van kunst (Sixtijnse Kapel) en wetenschap aan de Kerk bezorgde, steekt schril af tegen de wantoestanden die bij de Romeinse Curie heersten. Sixtus maakte zich schuldig aan nepotisme en onderging een noodlottige invloed van zijn gunstelingen. Bij zijn 34 kardinaalsbenoemingen overheersten politieke beweegredenen. Minder gunstige elementen, zoals de latere paus Alexander VI, kwamen naar voren.

De vroegste door Sixtus benoemde kardinalen waren zijn twee neven Giuliano della Rovere (paus Julius II) en Pietro Riario, die driemaal bisschop, tweemaal aartsbisschop, patriarch van Constantinopel en kardinaal werd. Een ander familielid, Girolamo Riario sleepte Sixtus in verschillende zinloze oorlogen mee (onder andere met Napels, Ferrara, Venetië en de Colonna's).

Ernstiger werd nog het door de Riario's uitgelokte conflict met Florence. In de samenzwering der Pazzi tegen de machtige Lorenzo de Medici, waarbij diens broer Giuliano werd gedood, compromitteerde Girolamo Riario Sixtus IV.

Nadat de aanslag op Lorenzo mislukt was, begon een verbitterde gewapende strijd. Slechts het innemen van Otranto in 1480 door de Turken bracht de partijen na twee jaar tot bezinning. Van een kruistocht tegen de Turken kwam echter niets meer terecht.

Door nepotisme en wanordelijk beleid uitgeput, werd de pauselijke schatkist aangevuld door nieuwe middelen, die sterk verzet uitlokten; verhoogde premies voor het verkrijgen van prebenden, het koopbaar maken van ambten (simonie) en het uitschrijven van nieuwe aflaten.

De ongunstige aspecten van Sixtus' pontificaat mogen echter niet doen vergeten, dat Sixtus, door zich in cultureel en politiek opzicht door de beweging van de renaissance te laten meeslepen, de Kerk toch ook behoedde voor een isolement, dat haar bij de toenemende verwereldlijking van het geestelijke en openbare leven om haar heen noodlottig had kunnen worden.

Zoals hij handelde, handhaafde hij in ieder geval het contact tussen Kerk en wereld. Dat hij daarbij de 'zaken des geloofs' niet uit het oog verloor, bewijst zijn ijveren voor de Mariaverering, met name voor de cultus van Maria's Onbevlekte Ontvangenis, zijn verdediging van de pauselijke onfeilbaarheid en zijn vergaande begunstiging van de Franciscanerorde, al deed op dit laatste punt voorliefde voor het instituut waartoe hij zelf behoord had hem zozeer de maat uit het oog verliezen, dat hem dit terecht tot een verwijt kon worden gemaakt.

1e-2e eeuw:Petrus · Linus · Anacletus I · Clemens I · Evaristus · Alexander I · Sixtus I · Telesforus · Hyginus · Pius I · Anicetus · Soter · Eleuterus · Victor I · Zefyrinus
3e-4e eeuw:Hippolytus · Calixtus I · Urbanus I · Pontianus · Anterus · Fabianus · Novatianus · Cornelius · Lucius I · Stefanus I · Sixtus II · Dionysius · Felix I · Eutychianus · Cajus · Marcellinus · Marcellus I · Eusebius · Miltiades · Silvester I · Marcus · Julius I · Liberius · Felix II · Damasus I · Ursinus · Siricius · Anastasius I
5e-6e eeuw:Innocentius I · Zosimus · Bonifatius I · Eulalius · Celestinus I · Sixtus III · Leo I · Hilarius · Simplicius · Felix II (III) · Gelasius I · Anastasius II · Symmachus · Laurentius · Hormisdas · Johannes I · Felix III (IV) · Dioscurus · Bonifatius II · Johannes II · Agapitus I · Silverius · Vigilius · Pelagius I · Johannes III · Benedictus I · Pelagius II · Gregorius I
7e-8e eeuw:Sabinianus · Bonifatius III · Bonifatius IV · Adeodatus I · Bonifatius V · Honorius I · Severinus · Johannes IV · Theodorus I · Martinus I · Eugenius I · Vitalianus · Adeodatus II · Donus · Agatho · Leo II · Benedictus II · Johannes V · Conon · Theodorus II · Paschalis I · Sergius I · Johannes VI · Johannes VII · Sisinnius · Constantijn I · Gregorius II · Gregorius III · Zacharias · Stefanus (II) · Stefanus II (III) · Paulus I · Constantijn II · Filippus · Stefanus III (IV) · Adrianus I · Leo III
9e-10e eeuw:Stefanus IV (V) · Paschalis I · Eugenius II · Valentinus · Gregorius IV · Sergius II · Johannes VIII · Leo IV · Anastasius III · Benedictus III · Nicolaas I · Adrianus II · Johannes VIII · Marinus I · Adrianus III · Stefanus V (VI) · Formosus · Bonifatius VI · Stefanus VI (VII) · Romanus · Theodorus II · Johannes IX · Sergius III · Benedictus IV · Leo V · Christoforus · Sergius III · Anastasius III · Lando · Johannes X · Leo VI · Stefanus VII (VIII) · Johannes XI · Leo VII · Stefanus VIII (IX) · Marinus II · Agapitus II · Johannes XII · Leo VIII · Benedictus V · Johannes XIII · Benedictus VI · Bonifatius VII · Benedictus VII · Johannes XIV · Bonifatius VII · Johannes XV · Gregorius V · Johannes XVI · Silvester II
11e-12e eeuw:Johannes XVII · Johannes XVIII · Sergius IV · Benedictus VIII · Gregorius VI · Johannes XIX · Benedictus IX · Silvester III · Benedictus IX · Gregorius VI · Clemens II · Benedictus IX · Damasus II · Leo IX · Victor II · Stefanus IX (X) · Nicolaas II · Benedictus X · Alexander II · Honorius II · Gregorius VII · Clemens III · Victor III · Urbanus II · Paschalis II · Theodorik · Albert · Silvester IV · Gelasius II · Gregorius VIII · Calixtus II · Honorius II · Celestinus II · Innocentius II · Anacletus II · Victor IV (Gregorius) · Celestinus II · Lucius II · Eugenius III · Anastasius IV · Adrianus IV · Alexander III · Victor IV (Octavianus) · Paschalis III · Calixtus III · Innocentius III · Lucius III · Urbanus III · Gregorius VIII · Clemens III · Celestinus III · Innocentius III
13e-14e eeuw:Honorius III · Gregorius IX · Celestinus IV · Innocentius IV · Alexander IV · Urbanus IV · Clemens IV · Gregorius X · Innocentius V · Adrianus V · Johannes XXI · Nicolaas III · Martinus IV · Honorius IV · Nicolaas IV · Celestinus V · Bonifatius VIII · Benedictus XI · Clemens V · Johannes XXII · Nicolaas V · Benedictus XII · Clemens VI · Innocentius VI · Urbanus V · Gregorius XI · Urbanus VI · Clemens VII · Bonifatius IX · Benedictus XIII
15e-16e eeuw:Innocentius VII · Gregorius XII · Alexander V · Johannes XXIII · Martinus V · Clemens VIII · Benedictus XIV · Eugenius IV · Felix V · Nicolaas V · Calixtus III · Pius II · Paulus II · Sixtus IV · Innocentius VIII · Alexander VI · Pius III · Julius II · Leo X · Adrianus VI · Clemens VII · Paulus III · Julius III · Marcellus II · Paulus IV · Pius IV · Pius V · Gregorius XIII · Sixtus V · Urbanus VII · Gregorius XIV · Innocentius IX · Clemens VIII
17e-18e eeuw:Leo XI · Paulus V · Gregorius XV · Urbanus VIII · Innocentius X · Alexander VII · Clemens IX · Clemens X · Innocentius XI · Alexander VIII · Innocentius XII · Clemens XI · Innocentius XIII · Benedictus XIII · Clemens XII · Benedictus XIV · Clemens XIII · Clemens XIV · Pius VI · Pius VII
19e-20e eeuw:Leo XII · Pius VIII · Gregorius XVI · Pius IX · Leo XIII · Pius X · Benedictus XV · Pius XI · Pius XII · Johannes XXIII · Paulus VI · Johannes Paulus I · Johannes Paulus II
21e eeuw:Benedictus XVI · Franciscus

Cursief: tegenpaus

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.