Nouveau riche
De Franse term nouveau riche ('nieuwe rijke', ook wel 'nieuw geld'), wordt doorgaans als depreciërende term gebruikt om personen aan te duiden die in korte tijd tot een hoger welvaartsniveau zijn opgeklommen en hun geld op een demonstratieve wijze uitgeven.
De term duidt aan dat zulke personen uit een lagere sociale klasse afkomstig zijn, maar niet ten volle de normen en waarden van de hogere sociale klasse kennen of volgen. Zij missen doorgaans de omgangsvormen van de sociale laag waartoe zij op grond van hun bezit menen te behoren. In het bijzonder onderkennen zij betrekkelijke waarde van geld niet, zodat zij daarmee niet op een waardige manier omgaan. Mensen met 'oud geld', dat wil zeggen met familiekapitaal al in eerdere generaties verworven, zouden juist veel minder de neiging hebben hun rijkdom tentoon te spreiden.
In de 18e eeuw trachtten families met 'oud geld' zich te verheffen boven de nouveau riches door hun voorouderlijke woningen zorgvuldig te onderhouden. Zij konden zich zo door hun familiegeschiedenis onderscheiden. In de Nederlandse Republiek gold dit voor de adel ten opzichte van rijke Amsterdamse kooplui.[1]
Synoniemen
De term 'nieuwe rijke' is min of meer synoniem met 'parvenu'. In de Romeinse republiek werd al een enigszins vergelijkbare term als homo novus ('nieuwe man') gebruikt.
Beroepsgroepen
Regelmatig worden beroemdheden uit de film- of popmuziekwereld als nouveaux riches aangeduid. Ook zelfstandigen of zakenmensen die rijk geworden zijn, worden vaak als nouveau riche bestempeld. In het Frans wordt het enkelvoud ook gebruikt om de groep als geheel aan te duiden: le nouveau riche betreft 'de nieuwe rijken' als verzamelnaam.
In de literatuur
Bekende voorbeelden van nouveaux riches in de literatuur zijn Monsieur Jourdain uit Molières Le bourgeois gentilhomme en Jay Gatsby uit de roman De grote Gatsby van F. Scott Fitzgerald. Reeds in de in de oudheid geschreven schelmenroman Satyricon werd de figuur opgevoerd in het personage van Trimalchio.
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|