Oude Beurs (Antwerpen)

In de Antwerpse Hofstraat vlak bij de Grote Markt bevindt zich het huis Den Rhyn. De 19e-eeuwse gevels langs de straat laten niet vermoeden dat daarachter een 16e-eeuws pand zit met een sfeervolle binnenkoer.

Pagaddertoren

Binnenplaats

Dit pand uit 1485 werd gebruikt om onder andere specerijen te verhandelen. Dit gebeurde voornamelijk in open lucht. Het gebouw wordt beschouwd als een voorloper van het beursgebouw en daardoor van historisch belang.

Voor Antwerpen tot bloei kwam, was Brugge de economische leider. Daar, op het oude Beursplein, ligt de oorsprong van de beurs.

De gevels van het gebouw zijn in 16e-eeuwse bak- en zandsteen. Er is een laatgotische zuilengalerij met klaverbogen naar de hand van Domien de Waghemakere. Tussen de zuilen met fraaie kapitelen bevinden zich drielobtraceringen.

In een hoek staat een uitkragende toren met belvédère, wat gebruikt werd om naderende handelsschepen waar te nemen. Deze toren staat bekend als Pagaddertoren, naar het Spaanse 'pagador' voor betaalmeester. Oorspronkelijk waren er 41 van zulke torens in Antwerpen, momenteel resten er nog negen panden. De toren zelf dateert van 1533.

Gezien de kleine ruimtes in de toren, werden kleine mensen als uitkijk in de toren gestuurd. Wie het eerste een schip zag, kon dit claimen en er tol of accijns door verdienen. Afgeleid hiervan worden kinderen in het Antwerpse pagadders genoemd.

Zo'n binnenplaats werd al gauw te klein gezien het succes van Antwerpen als handelsmetropool in de 16e eeuw. Er werd een handelsbeurs gebouwd in de nabijheid van de Meir.