Openbare universiteit

In Nederland erkent het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zowel openbare als bijzondere onderwijsinstellingen als universiteit. Deze zijn verenigd in de VSNU.[1] Daarnaast erkent de overheid opleidingen van enkele particuliere onderwijsinstellingen als gelijkwaardig aan die van de erkende universiteiten. Deze worden in de wet rechtspersonen voor het hoger onderwijs genoemd.[2]

In Nederland hebben alle erkende universiteiten recht op overheidsbekostiging. Naast de elf openbare universiteiten zijn er nog drie erkende universiteiten: de twee stichtingen Radboud Universiteit Nijmegen en Universiteit van Tilburg en de vereniging Vrije Universiteit Amsterdam. Voor 2010 werden deze aangewezen universiteiten genoemd. De bekostiging wordt gefinancierd via het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.[1]

Medewerkers van een openbare universiteit vallen onder het publiekrecht. Medewerkers van een bijzondere universiteit vallen onder privaatrecht.[3]

In sommige landen zijn nagenoeg alle universiteiten openbaar. In België, Nederland en het Verenigd Koninkrijk, bijvoorbeeld, is dat het geval. Het onderscheid tussen openbare en particuliere universiteiten is vooral zinvol in landen waar beide naast elkaar bestaan. In de Verenigde Staten, waar bijvoorbeeld wel veel particuliere universiteiten zijn, worden de meeste openbare universiteiten gefinancierd door de staten.

In sommige gebieden in de wereld zijn de openbare universiteiten invloedrijke onderzoekscentra die hoog genoteerd staan in de academische rankings.

• Openbaar onderwijs