Okke Jager

Jager werd op de NCRV-radio bekend als spreker over zaken van geloof en theologie en als meditatief dagsluiter. Als dagsluiter werd hij vanaf de vroege jaren 60 echter nog het meest bekend via de televisie. In 1986 was hij tevens te zien in de met een Oscar bekroonde verfilming door Fons Rademakers van Harry Mulisch' roman 'De aanslag', in een piepklein rolletje als predikant, in toga, op de kansel bij een herdenkingsdienst voor een (fictieve) overleden oud-verzetsstrijder.

Aanvankelijk richtte hij zich in een vlotte en milde stijl als vooruitstrevend gereformeerd predikant en letterkundig publicist in kranten en tijdschriften vooral op gedichten, literaire essays, meditaties (al of niet naar aanleiding van Bijbelfragmenten), pastorale radio- en tv-optredens en Bijbelse dagboeken. Maar vanaf het eind van de jaren zestig scherpte hij zijn boeken en artikelen voor het grotere publiek (Trouw, Hervormd Nederland) in toenemende mate zowel in links-politieke als in intellectueel-academische richting aan.

Waar zijn officiële leeropdracht op praktisch-theologisch vlak lag, namelijk de evangelistiek (ofwel de vertaalslag van dogmatiek en ethiek naar de hedendaagse cultuur) bleek hij op vele andere gebieden minstens zo zeer thuis. Daaronder kunnen genoemd worden: exegese van Oude en Nieuwe Testament, moderne filosofie- en literatuurgeschiedenis en godsdienstwijsbegeerte.

Zijn letterkundige en filosofische competentie en belangstelling bleek onder andere uit zijn grote en congeniale studie (de eerste in Nederland) over de voormalige katholieke schrijver, godsdienstfilosoof en P.C. Hooft-prijswinnaar Cornelis Verhoeven.

Als zijn magnum opus moet wel gelden de tweedelige studie uit 1984 over de manier waarop in kerk én samenleving, in geloof én (seculiere) filosofie volgens hem veel te verbloemend werd gesproken over de dood, zeker ook dan wanneer die wel degelijk vermijdbaar en ten minste uitstelbaar is. Hij hekelde het 'euthanasiasme' (Andreas Burnier) en de 'cultuur van de dood' (Johannes Paulus II) en hield, met als voornaamste bondgenoot Elias Canetti, een hartstochtelijk pleidooi voor die uitstelbaarheid en vermijdbaarheid van de dood, gelardeerd met een enorm arsenaal aan citaten uit romans en poëzie, filosofie, theologie, sociologie én medisch-technologische literatuur.

Okke Jager overleed in 1992, niet lang nadat hij in een aantal columns in dagblad Trouw de sterk emotionele beleving van zijn ziekteproces als gevolg van een hersentumor zeer openhartig had besproken (gebundeld in het boekje Hoe kostbaar is een kwetsbaar mens).

• Wij hebben één Vader (kinderboek) (1948)
• Poëzie en religie (essays) (1952)
• De humor van de Bijbel in het christelijk leven (1954)
• Worden als een kind (gedichten) (1954)
• Onder Gods hoogtezon (radiotoespraken) (1955)
• Feest op feest (meditaties) (1956)
• Interview met de tijdgeest (essays) (1956)
• Jeugd en Evangelie (meditaties) (z.j.)
• Kom haastig! Gedichten over de wederkomst van Jezus (1957)
• Op de man af (radiotoespraken) (1957)
• Uw wil geschiede (1957) (heruitgegeven als: Wat wil God eigenlijk?, 1963)
• Zegen u zelf (preken) (1959)
• Parade of paradijs (meditaties) (1960)
• Wij mogen van geluk spreken (tv-dagsluitingen) (z.j.)
• Het is wat te zeggen (gedichten) (1961)
• Het eeuwige leven (dissertatie) (1962)
• Een groene Pasen (meditaties) (z.j.)
• Achter een glimlach (proza) (1964)
• Overuren voor God (overdenkingen) (1964)
• Geloven na kerktijd (tv-dagsluitingen) (1965)
• Hier koos de Heer zich vaste voet. Meditatief verslag van een reis door Israël en Jordanië (1966)
• Eigentijdse verkondiging. Beschouwingen over de vertolking van het Evangelie in het taaleigen van de moderne mens (1967)
• Daglicht (Bijbels dagboek) (1967)
• Een witte kerst (meditaties) (1968)
• Om razend te worden (1969)
• Het klagen wordt gezang. Kanttekeningen bij kerkelijk leven (1969)
• Land van Jahwe (foto's met meditaties) (1969)
• Liefde doet wonderen (tv-dagsluitingen) (1970)
• Hoedjes met voetjes (1970)
• Binnenpretjes en buitenbeentjes (cursiefjes) (1971)
• Verkondiging en massamedia (Kamper Cahier) (1971)
• Kruisweg (1973)
• Baas boven buis. Televisie in theorie en praktijk (1974)
• Bevrijde tijd. Van prestatiemaatschappij naar vrijetijdscultuur (1974)
• Schrale troost in magere jaren. Theologische kritiek in maatschappelijke crises (1976)
• Een tijd van twijfel. Preken over levensvragen (1977)
• Wij zijn niet machteloos. Een tijdsbeeld met tegenwicht (1978)
• Opklaring. Bijbellezen met verbeeldingskracht (1980)
• Het andere in het eendere. Over het denken van Cornelis Verhoeven (1982)
• Hier scheiden onze wegen. De groeiende kloven tussen leiders en volk, werkenden en niet-werkenden, twee groepen christenen (1983)
• De dood in zijn ware gedaante (1984)
• Liever langer leven (1984)
• Verademing. Bijbels dagboek nieuwe stijl (1986)
• Geloven wordt onwennig. Naar een tweede primitiviteit? (1987)
• De verbeelding aan het woord - pleidooi voor een dichterlijker en zakelijker spreken over God (1988)
• Oude beelden spreken een nieuwe taal. Geloven na de geloofscrisis (1990)
• Hoe kostbaar is een kwetsbaar mens (1992)