Octobas

De octobas is het grootste bewaard gebleven strijkinstrument. De octobas werd rond 1850 ontwikkeld door Jean Baptiste Vuillaume. Er zijn door Vuillaume slechts drie exemplaren van vervaardigd: een staat in het Musée de la Musique in Parijs, een in Wenen in het archief en een is in Londen bij een brand verloren gegaan. In de laatste decennia zijn er nog enkele kopieën gebouwd.

Octobas

Bespelen van een octobas

Classificatie

Snaarinstrument Strijkinstrument

Bereik

Gerelateerde instrumenten

cello, contrabas

Meer artikelen

strijkstok

Portaal    Muziek

Octobas in het Musée de la Musique in Parijs.

De octobas in Parijs is 3,48 meter hoog en is gebaseerd op de viola da gamba-familie, als grote broer van de contrabas. De octobas heeft drie snaren, en wat bijzonder is: fretten en een systeem van sleutel en pedalen (deze enkel bij Vuillaume) die de fretten induwen, omdat met de hand induwen onmogelijk is. Het model dat tegenwoordig nog wordt bespeeld heeft sleutels op 2 meter hoogte die met de hand worden ingedrukt.

De laagste snaar van de octobas is een C, een octaaf onder de lage C, die een contrabas met extensie of vijfde snaar heeft, oftewel een C 2 octaven (dus 16,35 Hz) onder de C-snaar van een cello. De meeste mensen kunnen deze lage toon niet meer horen: de grens van het hoorbare ligt bij de lage frequenties tussen de 17 en 20 Hz.

Naar het instrument van J.B. Vuillaume werden er kopieën gebouwd. Een is van Pierre Bohr (Milaan), een instrument dat bespeeld wordt door bassist Nicola Moneta; Antonio Dattis bouwde in 2007 een instrument dat in een museum in Phoenix (Arizona) staat; luthier Jean-Jacques Pagès bouwde een octobas in oktober 2011 welke staat in het 'Musée de la lutherie de Mirecourt' en de Belgen Theo Faes, Luc Faes en Henri Toté bouwden samen in december 2011 een octobas die bespeeld wordt door bassist Ben Faes.

De octobas werd waarschijnlijk in opdracht of naar aanleiding van een compositie van Hector Berlioz gebouwd. De eerste compositie voor octobas was een baspartij in de Messe Solennelle de Sainte Cécile van Charles Gounod. In 2012 schreef Stephane Vande Ginste voor de inauguratie van de Belgische octobas een werkje voor altviool, cello, contrabas en octobas.

Zie de categorie Octobass van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.