Nedersaksen
Nedersaksen (Duits: Niedersachsen, Nedersaksisch: Neddersassen, Saterfries: Läichsaksen) is een deelstaat in het noordwesten van Duitsland. De deelstaat telt bijna acht miljoen inwoners op 47.600 km² en heeft daarmee van de zestien Duitse deelstaten op drie na de meeste inwoners en op één na de grootste oppervlakte. De hoofdstad van Nedersaksen is Hannover.
Deelstaat van Duitsland  | ||||
| ||||
  Locatie van Nedersaksen in Duitsland | ||||
| Coördinaten | 52°45'22"NB, 9°23'35"OL | |||
| Basisgegevens | ||||
| Hoofdstad | Hannover | |||
| Oppervlakte | 47.618,24 km² | |||
| Bevolking (31-12-2018) | 7.982.448 | |||
| Bevolkingsdichtheid | 168 inw./km² | |||
| Migratieachtergrond (31-12-2018[1]) | 1.726.000 (21,62%) | |||
| Buitenlanders (31-12-2018[2]) | 813.080 (10,19%) | |||
| Nederlanders (31-12-2018[3]) | 29.910 (0,37%) | |||
| Politiek | ||||
| Minister-president | Stephan Weil (SPD) | |||
| Coalitie | SPD/CDU | |||
| Stemmen in de Bondsraad | 6 | |||
| Economie | ||||
| Gem. inkomen (2007) | € 17.689 | |||
| Werkloosheid (mrt. 2020) | 5,1% | |||
| Overig | ||||
| ISO 3166-2 | DE-NI | |||
| Website | www.niedersachsen.de (NL) | |||
| Landkreise | ||||
 | ||||
| Landkreise in Nedersaksen | ||||
| ||||
Geografie
Nedersaksen grenst aan (met de klok mee) de Noordzee, de deelstaten Sleeswijk-Holstein, Hamburg, Mecklenburg-Voor-Pommeren, Brandenburg, Saksen-Anhalt, Thüringen, Hessen en Noordrijn-Westfalen en aan Nederland (respectievelijk Overijssel, Drenthe en Groningen). De deelstaat Bremen wordt omringd door Nedersaksen.
Nedersaksen ligt grotendeels in de Noord-Duitse Laagvlakte, en wordt doorsneden door de Wezer, de Eems en de Elbe. Het noorden en westen van Nedersaksen zijn daardoor erg vlak, net als het aangrenzende Nederland. Sommige delen liggen onder zeeniveau. Slechts op de Lüneburger Heide verheft het landschap zich op enkele plaatsen tot circa 150 meter (hoogste punt: 169,2 m).
In het uiterste zuiden ligt echter het Teutoburgerwoud, dat tot maximaal 446 m reikt. Oostelijk van Hannover verheft zich de Harz, waar de Wurmberg met 971 m boven zeeniveau het hoogste punt van Nedersaksen vormt. De Brocken, het hoogste punt van de Harz, bevindt zich niet in Nedersaksen. In het uiterste zuidoosten, rond Göttingen, bevindt zich het Nedersaksisch Woud.
Hunebedden
De hunebedden in Nedersaksen behoren net als de hunebedden in Nederland tot de westgroep van de trechterbekercultuur[4]. Er zijn veel hunebedden verwoest, maar er zijn ook honderden (gedeeltelijk) bewaard gebleven (zie lijst van hunebedden in Bremen, Hamburg en Nedersaksen).
Geschiedenis
Nedersaksen werd na de Tweede Wereldoorlog gesticht (1946) nadat het deel van de Britse bezettingszone was geweest. Het werd samengesteld uit Hannover (voorheen een provincie van Pruisen) en de vrijstaten Oldenburg, Brunswijk (Braunschweig) en Schaumburg-Lippe.
Na een referendum werden in 1993 het historisch tot Hannover behorende Amt Neuhaus en een deel van de gemeente Garlitz van Mecklenburg-Voor-Pommeren afgescheiden en bij Nedersaksen gevoegd.
Talen
In Nedersaksen worden Hoogduits en verschillende varianten van het Nedersaksisch gesproken. In het Saterland, in de landkreis Cloppenburg, wordt nog door een kleine groep een Fries dialect gesproken.
Bestuur en politiek
De wetgevende macht van Nedersaksen ligt in handen van de Landdag, het deelstaatparlement dat zetelt in het Leineschloss te Hannover. Nedersaksen heeft sinds 1951 een eigen grondwet. De grondwet bepaalt onder meer dat de Landdag ten minste 135 leden kent en in principe voor vijf jaar wordt gekozen. Nedersaksen heeft een kiessysteem waarbij de kiezers twee stemmen hebben: met de eerste stem wordt de kandidaat voor het kiesdistrict gekozen, de tweede stemmen bepalen de uiteindelijke verhouding in het parlement. Om tot die verhouding te komen kan het aantal van 135 zetels middels Überhangmandate worden uitgebreid. Sinds de meest recente verkiezingen in 2017 telt het parlement 137 afgevaardigden.
| Verkiezingsuitslag 2017 | |||
|---|---|---|---|
| Partij | % | zetels | verschil[5] |
| SPD | 36,9% | 55 | +6 |
| CDU | 33,6% | 50 | -4 |
| Bündnis 90/Die Grünen | 8,7% | 12 | -8 |
| FDP | 7,5% | 11 | -3 |
| AfD | 6,2% | 9 | +9 |
| Die Linke | 4,6% | 0 | - |
| Overigen | 2,5% | 0 | - |
| Totaal | 100% | 137 | |
- Zie Landdag van Nedersaksen voor alle verkiezingsuitslagen en zetelverdelingen sinds 1947.
Minister-presidenten
De huidige minister-president van Nedersaksen (sinds 2013) is Stephan Weil (SPD). Hij leidt een grote coalitie van SPD en CDU.
Justitie
Nedersaksen heeft drie Oberlandesgerichten, een in Celle, een in Oldenburg en een in Braunschweig. Daaronder staan 11 Landgerichten en 80 Amtsgerichten. Het Constitutioneel Hof voor het Land staat in Bückeburg, terwijl de hoogste bestuursrechter zetelt in Lüneburg. De hoogste arbeidsrechter en belastingrechter zetelen beiden in de hoofdstad Hannover, terwijl het hoogste sociaal gerecht gevestigd is in de stad Celle. Dit laatste gerecht is tevens bevoegd voor het Land Bremen.
Bestuurlijke indeling
Nedersaksen was onderverdeeld in vier Regierungsbezirke (bestuurlijke regio's), die echter in 2004 zijn afgeschaft. Tegenwoordig is het onderverdeeld in 38 Landkreise en 8 kreisfreie Städte.
Landkreise
Kreisfreie Städte
Streken
- Eemsland (Emsland)
- Harz
- Lüneburger Heide
- Oldenburger Land
- Oldenburger Münsterland
- Oost-Friesland (Ostfriesland)
- Weserbergland
Spelling
Nedersaksen wordt gewoonlijk zonder koppelteken geschreven (minder gebruikelijk: Neder-Saksen). Het vormt hiermee een uitzondering op de regel. Andere tweeledige samengestelde buitenlandse aardrijkskundige namen worden met koppelteken geschreven, ook andere samenstellingen met Saksen: Neder-Oostenrijk, Neder-Silezië, Opper-Karabach, Achter-Pommeren, Midden-Saksen, Opper-Saksen, Zuidwest-Saksen.
Externe links
- Vakantieland Nedersaksen – Het officiële portaal rond de thema's toerisme, vakantie, recreatie en vrije tijd in Nedersaksen
Bronnen, noten en/of referenties
|
.svg.png){kind=small}