Muzquizopteryx

Muzquizopteryx coahuilensis is een pterosauriër behorend tot de Pterodactyloidea, die tijdens het late Krijt leefde in het gebied van het huidige Mexico.

Muzquizopteryx coahuilensis

De soort is in 2006 benoemd en beschreven door Eberhard Frey, Marie-Céline Buchy, Wolfgang Stinnesbeck, Arturo González-González en Alfredo di Stefano. De geslachtsnaam is afgeleid van het district Múzquiz en het Klassiek Griekse πτέρυξ, pteryx, "vleugel". De soortaanduiding verwijst naar de deelstaat Coahuila.

Het fossiel, holotype UNAM IGM 8621, is in de jaren negentig door een arbeider, José Martínez Vásquez, gevonden in een kalksteengroeve in de El Rosario-lagen van het Coniacien. Deze gaf het door aan een manager van de groeve die het als ornament in een kantoormuur liet metselen. Nadat het belang ervan in 2002 was ingezien, is het bestudeerd door een Duits team van de Universiteit van Karlsruhe en de Universiteit van Heidelberg, gesponsord door Volkswagen. Het bestaat uit een bijna volledig skelet op een enkele plaat dat in gedeeltelijk verband ligt. Ook resten van de weke delen zijn bewaard gebleven, waaronder stukken van de vlieghuid en gemineraliseerde pezen langs beide zijden van beide onderarmen. Het maakt deel uit van de verzameling van de Universidad Nacional Autónoma de México.

In 2012 werd een tweede specimen gemeld, MUDE CPC-494, van dezelfde vindplaats maar uit een oudere laag die dateert uit het late Turonien, ongeveer negentig miljoen jaar oud. Het bestaat uit de bovenkant van een rechtervleugel, op een plaat en tegenplaat, van een dier dat ongeveer 81% van de lengte had van het holotype en vermoedelijk onvolwassen was. Ook dit exemplaar is weer door een arbeider gevonden die het aan een particuliere verzamelaar verkocht; tegenwoordig maakt het deel uit van de verzameling van het Museo del Desierto Saltillo. Hoewel in vorm vrijwel identiek aan het holotype is het wegens de hogere ouderdom toegewezen aan een Muzquizopteryx sp.

Muzquizopteryx had een vleugelspanwijdte van ongeveer 2,2 meter. De langwerpige schedel van Muzquizopteryx, met de rest van het skelet verbonden via een bij het holotype fragmentarische lijn van halswervels, is achteraan vrij hoog en bovenop bol door een grote schedelopening, de fenestra antorbitalis; de punten van de snuit en onderkaken ontbreken maar worden wel als spits verondersteld wegens de mogelijke verwantschap met Nyctosaurus. De schedel loopt achteraan uit in een korte naar achteren stekende afgeronde kam die het bolle bovenprofiel voortzet. De kaken zijn tandeloos. De onderkaak is hoog. De voorste ruggenwervels zijn vergroeid tot een notarium. De vleugels zijn zeer robuust en lang. Het opperarmbeen heeft een lengte van eenentachtig millimeter en draagt een opvallende bijlvormige deltopectorale kam. De ellepijp is 112 millimeter lang. Er is een zeer lang, vijfenzeventig millimeter, het propatagium ondersteunend, os pteroide dat, samen met de pezen, aantoont dat een dergelijke structuur tijdens de vlucht niet vooruit kan hebben gestoken maar naar het lichaam gekeerd was. Het vierde middenhandsbeen is langer dan de onderarm en had bij het holotype een vermoedelijke lengte van ruim vijftien centimeter; bij MUDE CPC-494 is het 130,2 millimeter lang. Er is een groot waaiervormig borstbeen. De achterpoten zijn vrij lang en robuust.

Muzquizopteryx is door de beschrijvers geplaatst in de Nyctosauridae en is dan de oudste en kleinste bekende vorm van die groep. Zijn levenswijze was die van een viseter.