Monoliet
Een monoliet is een rots die door competentieverschillen van gesteente uitsteekt boven of uit zijn omgeving. Menhirs, dolmen en hunebedden zijn voorbeelden van megalieten, dit zijn kunstmatige constructies bestaande uit één of meerdere grote stenen.
![](../I/m/OM_Storr_2004.jpg)
Bekende monolieten
- de Rots van Gibraltar
- Uluṟu (Ayers Rock) in Australië (geen echte monoliet, omdat onder het oppervlak de formatie doorloopt)
- Peñal van Bernal in Mexico,
- standbeeld van Sri Gomatheswara op de top van de Vindhyagiri, Indragiri of Per-kalbappu in Sravanabelagola in India,
- de rotskerken van Lalibela in Ethiopië.
- Roque Nublo op het Spaanse eiland Gran Canaria
- Devils Tower in Wyoming
Naamgeving
De naam monoliet is afgeleid van de Griekse woorden μόνος en λίθος (monos en lithos - "alleen" of "eenzaam" en "gesteente" of "steen").
In bouwkunst en beeldhouwkunst
Met de term "monoliet" wordt in de bouwkunst en de beeldhouwkunst een object aangeduid dat als geheel is vervaardigd uit één enkele steen. Elke obelisk uit het oude Egypte bv. is een monoliet. De zuilen van Griekse of Romeinse tempels bestaan meestal uit verschillende op elkaar gestapelde trommels, maar sommige zuilen (zoals die van het voorportaal van het Pantheon in Rome) bestaan uit één enkel stuk, en zijn dus monolitisch.