Molenbeker
De molenbeker is een vorm van drinkuit en schertsglas uit de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw. De beker heeft geen voet, maar in plaats daarvan een miniatuurmolen. Als de drinker op een buisje blies draaiden de molenwieken.[1] Molenbekers zijn rijkversierd en gemaakt van kostbare materialen, zoals zilver en goud. Soms is een deel van de beker van glas.
Molenbekers waren onderdeel van drankspellen. Het is onbekend welke spellen ermee gespeeld werden. Wellicht moest de drinker de beker leegdrinken voordat de wieken stopten met draaien. Sommige molenbekers zijn ook versierd met een klokje. De wijzer van het klokje draaide mee met de wieken. De uitkomst kan voor een aantal slokken, bekers of rondjes gestaan hebben, maar de wijzer kan ook een volgende drinker hebben aangewezen.[2][3]
Interpretatie
Verschillende historici stellen dat in vroegmoderne Europa een drinkcultuur heerste waarin mannelijkheid werd gekoppeld aan de consumptie van grote hoeveelheden alcohol.[4][5] Volgens historica Gina Bloom moeten molenbekers dan ook in deze context worden gezien. Ze stelt dat de molen verwees naar zowel het productieproces van de drank die de beker bevatte als het harde, fysieke werk van de mannelijke (!) molenaar.[6]
Noten
- Antiek Encyclopedie | Antiek Goud & Zilver. www.antiek-encyclopedie.nl. Geraadpleegd op 2016-08-09.
- Molenbeker. cms.dordrecht.nl. Geraadpleegd op 2016-08-09.
- Molenbeker, anoniem, ca. 1650 - Rijksmuseum. Geraadpleegd op 2016-08-09.
- Benjamin B. Roberts, Sex and Drugs before Rock ānā Roll: Youth Culture and Masculinity during Holland's Golden Age, 76. ISBN 9789089644022.
- B Ann Tlusty, Bacchus and Civic Order: The Culture of Drink in Early Modern Germany, 115, 122-126. ISBN 9780813921709.
- (en) Bloom, Gina, Manly Drunkenness: Binge Drinking as Disciplined Play. Palgrave Macmillan US (2010-01-01), 21ā44. ISBN 9781349384990.