Mid-oceanische rug

Een mid-oceanische rug, soms afgekort tot MOR, is een langgerekte, hoger gelegen structuur op de bodem van een oceaan.

Een voorbeeld van een mid-oceanische rug is de Mid-Atlantische rug in de Atlantische Oceaan. De mid-oceanische ruggen spelen een belangrijke rol in het proces van platentektoniek. Bij de ruggen bewegen verschillende tektonische platen van elkaar af. Het gevolg is dat er een ruimte ontstaat tussen de platen, deze ruimte zal worden opgevuld door magma uit de asthenosfeer (de laag in de Aarde onder de lithosfeer). De magma zal aan het oppervlak stollen, waardoor hier nieuwe oceanische lithosfeer zal worden gevormd. Dit zorgt ervoor dat op mid-oceanische ruggen veel vulkanisme voorkomt.

Omdat de platen uit elkaar blijven bewegen, zal het proces door blijven gaan, waarbij steeds nieuwe lithosfeer worden gevormd bij de oceaanruggen. Men noemt in de platentektoniek een mid-oceanische rug daarom een spreidingszone. Het proces waarbij op spreidingszones oceanische korst wordt gevormd wordt oceanische spreiding genoemd.

Het tegenovergestelde proces, dus waar juist oceanische korst verdwijnt, vindt plaats waar verschillende platen naar elkaar toe bewegen. Hier zal vrijwel altijd de ene plaat onder de andere verdwijnen, dit proces wordt subductie genoemd. Deze subductie-zones worden vaak gekenmerkt door een diepe oceanische trog waar de twee platen elkaar raken, en het ontstaan van vulkanen op de tegenoverliggende plaat. Een voorbeeld hiervan is onder meer te zien ten westen van het Zuid-Amerikaanse continent, hier komt de oceanische Nazca-plaat onder een continentaal deel van de Zuid-Amerikaanse-plaat. Het gevolg hier is dus het ontstaan van een diepe oceanische trog langs de Zuid-Amerikaanse kust en het ontstaan van een gebergte. (in dit geval de Andes).

Omdat de Aarde niet groter of kleiner wordt, zou je kunnen stellen dat de hoeveelheid nieuw gevormde lithosfeer gelijk zal moeten zijn aan de lithosfeer die verdwijnt in de subductie-zones.