Metropolis (film)

De film bevat kunstig gemaakte opnamen waarbij gebruik is gemaakt van spiegels. De spiegellaag werd op bepaalde punten weggekrast waardoor het mogelijk werd om de spiegel een gedeelte van een kunstwerk te laten zien, terwijl eerder opgenomen beelden op de achterkant werden geprojecteerd. Voor elke scène waarin deze methode is gebruikt, moest een spiegel worden bewerkt. Wanneer hierbij een fout werd gemaakt, moest helemaal opnieuw worden begonnen met een nieuwe spiegel. Deze methode werd ontwikkeld door Eugen Schüfftan en staat bekend onder de naam "Schufftan Process".

De film ging in januari 1927 in première in Berlijn, maar was commercieel gezien geen groot succes. Desondanks was het publiek zeer onder de indruk van de speciale effecten die gebruikt zijn in Metropolis, die ook in modernere films niet zouden misstaan. Voor Amerikaanse bioscopen werd het verhaal ingekort tot 80 minuten, wat inhield dat vrijwel alle controversiële scènes, zoals het bijna verdrinken van de kinderen, ontmoetingen in nachtclubs met exotische danseressen en een scène waarin het bestaan van God ontkend wordt, werden geschrapt.

Metropolis heeft veel modernere sciencefictionfilms geïnspireerd, waaronder Star Wars, The Matrix en Blade Runner. Ook is de invloed goed terug te vinden in veel stripverhalen, zoals bijvoorbeeld De Incal van Moebius en Alejandro Jodorowsky. De Duitse versie is grotendeels verloren gegaan, afgezien van een aantal fragmenten in filmmusea. In 2002 is een gerestaureerde versie van Metropolis op DVD verschenen die kwalitatief gezien uitsteeg boven alle andere verschenen uitgaves. Bronnen voor deze restauratie waren een incompleet origineel beschadigd negatief en enkele ingekorte kopieën. Met behulp van computers is hieruit een zo origineel mogelijk beeld gemaakt. Er wordt geschat dat ongeveer een kwart van de film verloren is gegaan. De ontbrekende stukken zijn vervangen door dialoogschermen.

Een bekende (en beruchte) bewerking van de film is gemaakt door Giorgio Moroder. Deze zeer ingekorte versie (80 minuten) is gedeeltelijk ingekleurd en voorzien van muziek van artiesten uit de jaren 80 van de twintigste eeuw zoals Freddie Mercury en Pat Benatar.

In 2001 werd de film door de UNESCO opgenomen in het Geheugen van de wereld-register als eerste SF-film ooit.

Op 3 juli 2008 maakte de Friedrich-Wilhelm-Murnau-Stiftung bekend dat er in het filmmuseum van Buenos Aires een vrijwel complete kopie uit 1928 van de originele film was aangetroffen. De kwaliteit van het beeld was matig, maar dit was het enige overblijfsel van de decennialang verloren gewaande delen. Er ontbrak nog één scène, waarin een monnik de ondergang van Metropolis voorspelt aan de inwoners. Tijdens de Berlinale 2010 ging de gerestaureerde versie van Metropolis in première, op initiatief van de Murnau-Stiftung. De film werd tegelijk vertoond in het Friedrichstadt-Palast in Berlijn en de Alte Oper in Frankfurt. Een orkest speelde de originele muziek bij de stomme film. Ook werd de film geprojecteerd op een doek bij de Brandenburger Tor in Berlijn en uitgezonden op tv-zender Arte. De nieuwe versie van de film kwam eind 2010 ook in Nederland op dvd uit.

• In de film zijn 1100 kale figuranten ingezet.
• Volgens geruchten was Metropolis een van de favoriete films van Adolf Hitler.
• In de clip "Radio Ga Ga" van Queen zijn fragmenten uit de film opgenomen.
• De clip "Express yourself" van Madonna bevat invloeden uit de film en sluit af met een citaat uit de film: Without the heart, there can be no understanding between the hand and the mind.