Metropole Orkest

Dolf van der Linden

In 1945 besloten de Nederlandse regering in ballingschap en het koningshuis dat er een ensemble diende te komen dat het volk hoop en vertier zou bieden. Topmusici uit heel Europa worden aangetrokken. De uitgesproken ideeën van Dolf van der Linden spraken tot de verbeelding en het orkest werd snel populair. Van der Linden heeft in totaal 35 jaar leiding gegeven aan het orkest en de ontwikkeling ervan.

De faam van het orkest groeide tot over de landgrenzen dankzij de radio- en later ook televisie-uitzendingen in EBU-verband en de internationale optredens. Een breed scala aan solisten werkte met het orkest, variërend van vocalisten uit de wereld van de opera, operette en musical tot sterren uit het Amerikaanse en Europese jazzcircuit. Het orkest behield zijn eigen identiteit in een veelheid aan muzikale stijlen en in aanmerkelijk veranderende technische omstandigheden.

In 1980 ging Van der Linden met pensioen. Hij werd als artistiek leider en chef-dirigent door Rogier van Otterloo opgevolgd. Het Metropole Orkest kreeg de beschikking over twee ritmesecties, voor de traditionele lichte muziek en de jazz en voor de popmuziek.

Van Otterloos samenwerking met het Metropole Orkest resulteerde in belangrijke internationale film- en televisieprogramma's. Aan de samenwerking tussen orkest en dirigent kwam abrupt een eind toen Van Otterloo in 1988 overleed op 46-jarige leeftijd. In 1991 werd hij opgevolgd door componist en arrangeur Dick Bakker.

Diens komst betekende opnieuw een verjongingskuur. Het orkest trad op bij grootschalige televisieproducties in binnen- en buitenland. Veel aandacht trokken de programma's in samenwerking met de Griekse televisie en de optredens in het Amsterdamse Paradiso. Het aantal zaaloptredens nam toe.

In 2005 werd Dick Bakker opgevolgd door de Amerikaan Vince Mendoza. Voor het Metropole Orkest schreef Mendoza arrangementen en hij nodigde ook regelmatig bijzondere muzikanten uit, onder wie Elvis Costello, Herbie Hancock, de Brecker Brothers, Silje Nergaard en Ivan Lins.

In 2012 kwam het orkest in de problemen toen de overheid besloot het muziekcentrum voor de omroep op te heffen, waarna een sympathisant een petitie begon die door zo'n 35.000 mensen werd ondertekend. Op 18 december 2012 kwamen de regeringspartijen VVD en PvdA overeen extra geld (7 miljoen) bovenop een eerder beschikbaar gesteld bedrag van 9 miljoen aan het orkest te geven. Het kabinet ging hiermee akkoord, waarmee een overgangsregeling van kracht werd die het voortbestaan van het orkest tot 2017 garandeerde. Het orkest sloeg een weg in waarin het een vernieuwende en vooraanstaande speler probeert te zijn binnen de pop- en jazzmuziek.

In 2013 trad Mendoza af als chef-dirigent. Hij bleef als honorair-dirigent verbonden aan het orkest. Zijn opvolger Jules Buckley was al sinds 2008 gastdirigent. Succesvolle concerten onder leiding van Buckley waren o.a. in samenwerking met Within Temptation, Jonathan Jeremiah, Michael Kiwanuka, Markus Stockhausen, Basement Jaxx, Cory Henry, Snarky Puppy en Jacob Collier.

In de aanloop naar het Tweede Kamerdebat van 30 mei 2018 over de cultuurbegroting bracht het Metropole Orkest naar buiten dat het, door de bezuinigingen in de jaren daarvoor, zijn muzikanten nog 50% minder werk kon bieden dan daarvoor. Veel van de muzikanten konden met hun werk als muzikant niet meer genoeg verdienen, en waren genoodzaakt parttime banen te zoeken om hun inkomen aan te vullen. Zulk werk bleek vaak moeilijk te combineren met de onregelmatige tijden van het werk bij het orkest. In een persbericht liet het orkest weten te vrezen voor de kwaliteit en zelfs voor het voortbestaan van het orkest.[1]