Metronoom

Een metronoom is een instrument om in muziek een tempo aan te geven. Naast de traditionele mechanische metronoom bestaan er tegenwoordig allerlei elektronische uitvoeringen. De metronoom wordt ook gebruikt bij de muziekstudie, om te controleren of men het tempo gedurende het spel vast weet te houden, of om (complexere) ritmes binnen een tempo te bestuderen.

rechts een traditionele metronoom, links een elektronische variant

Soorten metronooms

Mechanisch

De mechanische uitvoering van een metronoom bestaat uit een uurwerk met een omgekeerde slinger. De slinger beweegt regelmatig heen en weer en laat in elke cyclus twee duidelijk hoorbare tikken horen. Door verstelling van een gewichtje op de slinger kan de slingertijd veranderd worden. Sommige metronomen kunnen ter aanduiding van de maatsoort ook een belsignaal laten horen aan het begin van een maat. Niet alleen de tikken, maar ook de regelmatige beweging van de slinger, helpen de musicus bij het bepalen van het juiste tempo en het aanhouden van de maat. De eerste mechanische metronoom werd in Amsterdam rond 1812 uitgevonden door de Duits-Nederlandse uitvinder Dietrich Nikolaus Winkel. Johann Nepomuk Maelzel werd echter bekender als metronoombouwer rond 1820, met een verbeterde versie van Winkels uitvinding. Winkel en Maelzel procedeerden over wie de uitvinding op zijn naam mocht schrijven, waarbij Winkel in het gelijk gesteld werd als uitvinder. Desondanks maakte een patent dat Maelzel in Parijs liet registreren hem en niet Winkel door deze uitvinding rijk.[1][2]

Elektronisch

De elektronische metronomen kunnen vaak meer, zoals ritmes weergeven binnen een puls. Ook geven ze vaak een lichtsignaal. Sommige elektronische metronooms kunnen tevens als stemapparaat gebruikt worden. Geavanceerde elektronische metronomen zijn zelfs programmeerbaar in elk gewenst ritme of metrum. In keyboards of synthesizers zitten dergelijke metronooms vaak ingebouwd in de vorm van een ritmebox, waarmee verschillende ritmes kunnen worden gekozen of geprogrammeerd.

Metronoomgetal

Het zogeheten metronoomgetal is een maat voor het aantal tellen per minuut.[3] (Soms wordt de foutieve term 'metronoomcijfer' gebruikt.) Het wordt vaak aangegeven als (bijvoorbeeld) wat betekent dat er 120 kwartnoten in een minuut gaan.

De eerste industrieel vervaardigde metronoom werd in omvangrijke oplagen gemaakt door de Duitse fabrikant Maelzel. Daarom wordt een metronoomaanduiding in de muzieknotatie aangegeven met M.M. (Maelzels Metronoom)


Bij benadering komen de traditionele tempo-aanduidingen als volgt overeen met de metronoomgetallen: Een uitgebreidere lijst:

Zie ook

Zie de categorie Metronomes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.