Mantelet

Een mantelet is een verplaatsbaar houten scherm ter bescherming van boogschutters dat voornamelijk in de oudheid en middeleeuwen werd gebruikt, maar sporadisch ook in de nieuwe tijd. Het scherm fungeerde als een schild, maar was wel groter en zwaarder en was vaak voorzien van wielen en een schietgat.

reconstructie van een mantelet bij Slot Mariënburg, Polen

Geschiedenis

Pluteus en 2 vineae, Romeinse schutdaken.

Romeinse Rijk

Julius Caesar gebruikte in de Gallische Oorlog al vineae, een soort verplaatsbare houten schutdaken om een belegerde stad te kunnen naderen.[1] Een andere Romeinse belegeringsmachine was de testudo, een verrijdbare met huiden, houten planken of metalen platen gepantserde voorloper van de middeleeuwse kat.

De Romeinse versie van de mantelet werd pluteus genoemd[2] en bestond uit planken of gevlochten twijgen. Hiermee konden de aanvallers dicht bij de palissades of muren van een belegerde versterking komen terwijl ze toch beschermd waren tegen vijandelijke projectielen. Deze plutei werden ook gebruikt als borstwering op verdedigingstorens en muren.[3] Bij deze toepassing hadden de houten schermen vaak een beschermlaag van metaal of huiden.[4]

De plutei werden ook bij de verdediging op het slagveld gebruikt. Ze werden dan op de linker- en rechterflank van de zware artilleriewapens geplaatst, waarachter de boogschutters werden geplaatst die de batterij moesten beschermen tegen vijandige aanvallen.

Middeleeuwen

De mantelet werd als beschermschild voor boogschutters in de middeleeuwen meer en meer vervangen door de pavese, een groot houten langschild dat de boogschutters zelf op hun rug meenamen. Mantelets werden wel nog gebruikt bij belegeringen, om de belegerden het zicht op de voorbereidingen te ontnemen en de aanvallers te beschermen tegen vijandelijk vuur.

Nieuwe Tijd

Stalen mantelets werden in de Eerste Wereldoorlog door Franse soldaten gebruikt om prikkeldraadversperringen te benaderen zodat men deze door kon knippen.[5]

Afbeeldingen

Enkele voorbeelden van mantelets:

Etymologie

Het Franse woord mantelet is een verkleinwoord van het Oudfranse mantel, van Latijn mantellum "mantel". De mantelet is ook wel bekend onder de Latijnse benaming pluteus.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.