Luigi Russolo

Luigi Carlo Filippo Russolo (Portogruaro (Veneto), 30 april 1885 – Laveno-Mombello, 4 februari 1947) was een Italiaans futuristisch schilder, componist en muziekinstrumentenbouwer van elektronische muziekinstrumenten.

Luigi Russolo rond 1916

Aanvankelijk concentreerde Russolo zich op zijn schilderkunst. In 1909 sloot hij zich aan bij de futuristische beweging van Marinetti. In 1913 wendde hij zich ook tot de muziek en werd daarmee de eerste futuristische componist. Zijn muziek is gebaseerd op industrieel geluid.

Op 11 maart 1913 publiceerde hij zijn futuristisch manifest L'arte dei rumori en hetzelfde jaar bouwde hij met zijn assistent Ugo Piatti zijn eerste instrumenten, die hij Intonarumori (lawaaimachines) noemde. In 1916 publiceerde hij het boek L'arte dei rumori. Een van die instrumenten was de Russolofoon, een instrument dat gelijktijdig zeven verschillende geluiden produceert en dat is dan mogelijk in 12 geluidsterkten.

De instrumenten lagen tijdens de Tweede Wereldoorlog opgeslagen in Parijs en zouden tijdens bombardementen zijn vernietigd. Wel zijn er nadien aan de hand van de werktekeningen een aantal replica's gebouwd. Van de oorspronkelijke Intonarumori zijn destijds wel geluidsopnamen gemaakt, die later op cd zijn verschenen.

Russolo overleed op 61-jarige leeftijd in Cerro, een frazione van de gemeente Laveno-Mombello. Zijn broer Antonio Russolo was ook actief als futuristisch componist.