Liesbeth List

List werd geboren te Bandoeng, Nederlands-Indië, vier dagen nadat Nederland Japan de oorlog verklaard had. De eerste jaren van haar leven bracht ze door in een Japans interneringskamp.[2] Haar moeder werd als 'troostmeisje' gedwongen om de Japanners te gerieven. Die kreeg daar depressies van en na de bevrijding, op 31 januari 1946, pleegde ze zelfmoord.[3] Haar vader emigreerde vervolgens met zijn enig kind naar Nederland.[4] Ze had een slechte relatie met haar stiefmoeder en werd uit huis geplaatst. Ze kwam terecht in een weeshuis, maar toen ontdekt werd dat ze nog een vader had, moest ze vertrekken en kwam vervolgens terecht bij betaalde pleegouders in Alkmaar. Toen haar stiefmoeder in 1948 op een vakantie op Vlieland vernam dat een bewoonster graag een kind wilde adopteren, werd ze daar achtergelaten.[4] Haar pleegouders runden een hotel en later werd haar pleegvader er vuurtorenwachter. Ze nam de achternaam aan van haar pleegouders en ook haar voornaam werd aangepast. In dit gezin heeft zij naar eigen zeggen een gelukkige tijd gehad.[5] Haar biologische vader emigreerde eind jaren veertig met zijn tweede vrouw naar Zuid-Afrika.

Als kind hield Liesbeth List zich al bezig met muziek, naast literatuur en kunst. Op achttienjarige leeftijd vertrok ze naar Amsterdam om te gaan zingen, nam korte tijd zangles, maar dat beviel haar niet en ze stopte ermee. Noten lezen heeft ze nooit geleerd.[4] In haar begintijd als zangeres begon ze zich te verdiepen in de Franse chansons.

Liesbeth List tijdens het Grand Gala du Disque Populaire 1970

In 1962 trad ze voor het eerst op in televisieshows, onder meer in een televisieshow van Rob de Nijs en in de talentenjacht Nieuwe Oogst. Omdat een show samen met Serge Gainsbourg niet kon worden uitgezonden en dit in de pers breed werd uitgemeten, kwam Ramses Shaffy haar, dankzij Henk van der Meijden, op het spoor. Zij mocht wel optreden bij de AVRO met Een stem in de regen. Shaffy vroeg haar mee te werken aan Shaffy Chantant, wat een groot succes werd. Met Shaffy zou ze jarenlang muzikaal optrekken. Ze was naar eigen zeggen "smoorverliefd" op hem, maar hij viel op mannen. In 1965 nam ze deel aan het jaarlijkse Songfestival van Knokke, waar List veel succes oogstte en ook het buitenland interesse kreeg. In 1966 werd de internationale televisieshow Liesbeth Internationaal in vele landen uitgezonden.

Het voorlopig hoogtepunt in haar carrière bereikte List eind jaren zestig, begin jaren zeventig. Het duet Pastorale met Shaffy werd een grote hit. In 1967 bracht ze, op verzoek van de componist, het album Liesbeth List zingt Theodorakis uit. Haar toenmalige platenmaatschappij wilde het eerst niet uitbrengen, maar deed het uiteindelijk toch en het album werd een enorm platensucces. Ook met haar versies van nummers van Jacques Brel had ze enorm succes. De Belgische zanger kwam persoonlijk in oktober 1971 naar Kasteel Groeneveld om haar een gouden plaat te overhandigen voor haar album Liebeth List zingt Jacques Brel.[6] In die jaren bracht ze vele albums en singles uit, waarvan Victoria, Te veel te vaak en Kinderen een kwartje hits werden. Ze was echter meer een albumartieste voor wie de teksten belangrijker waren dan snel succes. List ontving in die periode zeven gouden en twee platina platen. Ook in West-Duitsland oogstte ze waardering. Ze bracht daar vier albums uit, trad er in veel televisieshows op en werd daar geroemd door vakgenoten. Platensucces in het buitenland, behalve in Vlaanderen, bleef uit, al hadden haar televisieshows in West-Duitsland en Vlaanderen veel succes. In Frankrijk bracht ze een EP (1967) uit en een lp (Madame Mélancholie, 1977).

Ze ontving onder meer Edisons (1969 en 1995[7]) en een Gouden Harp (1997).[8] In 1967 speelde ze een rol in de Nederlandse speelfilm To Grab the ring en in 1977 in Mysteries. Naast haar vele personalityshows tussen 1966 en 2001 trad ze ook op in succesvolle televisiefilms als De liefdeswacht (samen met Ramses Shaffy, 1974) en Een heel dun laagje goud (samen met Robert Long, 1977).

Rod McKuen en Liesbeth List presenteren hun gezamenlijke dubbelalbum in Baarn, september 1972

In 1972 nam zij samen met de toen in Nederland populaire Amerikaanse zanger Rod McKuen een Engelstalig dubbelalbum op, getiteld Two Against The Morning. List bracht later in de Verenigde Staten een tweetal albums uit via McKuens Stanyan Records, respectievelijk Solitude's my name (met een aantal door haar gezongen nummers van McKuen) en List sings Jacques Brel (met dezelfde nummers als op de Europese versie). Later in 1972 werkte zij nog eenmaal samen met McKuen; zij brachten een A-face single uit met het nummer Baby it's cold outside. Met het album 'Meet lovely Liesbeth List' trachtte ze in 1974 de Engelse markt te veroveren. Ze zong onder meer Tim Hardins Hang on to a dream en, als eerste op het Europese continent, Send in the clowns (Rodgers & Hammerstein). In 1976 bracht ze een Engelstalig album uit met liederen van Charles Aznavour. Met hem zong ze het duet Don't say a word. Regisseur Bob Rooyens maakte opnieuw een televisieshow met haar. Eerdere shows van hem met haar oogstten veel succes. De eerste show uit 1969 won op het Gouden Roos-festival in Montreux de persprijs en werd aan tien landen verkocht. In 1972 won ze opnieuw de persprijs in Montreux met een BRT-programma: Barazaeta.[9]

In 1994 zette Frank Boeijen haar, na een periode van afnemend succes, opnieuw op de kaart.[10] Hij produceerde haar album List, dat een groot succes werd, vooral door haar vertolking van Boeijens' De verzoening. Met Noach en Vergezicht bevestigde ze haar terugkeer, uitgebreide tournees volgden en het lied Heb het leven lief werd een klassieker. In 1997 speelde ze voor een korte tijd in de musical Eindeloos, naast Coen van Vrijberghe de Coningh. Deze musical moest al snel stoppen door financiële problemen van het productiebureau. In 1998 zong zij in de musical De Tijd-affaire, samen met Adèle Bloemendaal en Danny de Munk. In 1999 vroeg producent Albert Verlinde haar voor de titelrol in de musical Piaf. Het werd een doorslaand succes en List was helemaal terug. Aan het begin van de 21e eeuw begon List aan de jubileumtournee Van Shaffy tot Piaf. Eind 2003 begon ze met Jos Brink aan de musical Het Hemelbed. Vanaf oktober 2009 was List opnieuw te zien in de musical rond Édith Piaf. Ze speelde hierin de oude Piaf. Voor beide versies kreeg ze een Johnny Kraaykamp Musical Award. Ruim 320.000 bezoekers zagen de voorstellingen.[11]

Op 12 januari 2012 maakte List in een interview met het NOS-journaal bekend dat zij stopte met lange tournees. Haar jubileumtour 40 jaar Liesbeth was meteen haar afscheidstournee van de grote podia. Op 14 januari 2012 kreeg List na afloop van de voorstelling in Den Haag van Albert Verlinde een buste die Raphaël Hermans van haar maakte. De buste kreeg een vaste plek in de foyer van de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Op 30 januari 2013 gaf zij haar laatste voorstelling, in de Stadsschouwburg in Tilburg. List was naar eigen zeggen moe van het iedere dag in de auto zitten, in de file staan en midden in de nacht thuiskomen. Ze zei hierover: "Mijn privéleven is heilig voor mij. Af en toe wil ik helemaal niets hebben. Zo'n avond in je eentje voor de microfoon is heel erg intensief; op een gegeven ogenblik ben je moe." Gestopt was ze echter niet. Naast incidentele optredens begon ze, samen met Annemarie Oster, in 2014 een kleine tournee langs kleine theaters met de voorstelling Tandem. Deze werd in het seizoen 2015-2016 vervolgd. Ook bracht ze in 2015 een nieuw album uit met de titel Echo, waarop nummers van Shaffy en die ze ooit met hem heeft gezongen, staan. Op 18 augustus 2017 gaf ze aan te stoppen met optreden, als gevolg van een vorm van dementie veroorzaakt door hersenletsel.[2] Op 2 oktober 2017 ging Liesbeth List, de musical in première, over haar eigen leven. Aan het eind van die maand kwam de biografie Liesbeth List. De dochter van de vuurtorenwachter uit.[12] In verband daarmee werd ze overstelpt met verzoeken om interviews en reportages, maar daar werd een streep door gezet, zo maakte ze bekend.[13]

List overleed op 25 maart 2020 op 78-jarige leeftijd tijdens haar slaap in haar woonplaats Soest.[2] Twee dagen later werd haar overlijden publiek gemaakt. Die avond zond de NTR een ingelaste aflevering van het tv-programma Het Laatste Woord uit met daarin een tweegesprek tussen List en tv-journalist Jeroen Pauw dat in het teken stond van haar leven. De afspraak was dat het pas zou worden uitgezonden na haar dood.[14] Ze werd gecremeerd in Amersfoort in besloten kring.[15]