Ladislav Kupkovič
Ladislav Karol Kupkovič (Bratislava, 17 maart 1936 - Haste, 15 juni 2016) was een Slowaaks-Duitse componist, muziekpedagoog, dirigent en violist.
Ladislav Kupkovič
| ||||
Plaats uw zelfgemaakte foto hier | ||||
Volledige naam | Ladislav Karol Kupkovič | |||
Geboren | 17 maart 1936 | |||
Overleden | 15 juni 2016 | |||
Land | ||||
Nevenberoep | muziekpedagoog, dirigent, violist | |||
Instrument | piano, viool | |||
Belangrijkste werken | K. - Rhapsodie, Symfonieën, Rococo-symfonieën, Das klingende Hochhaus, Gelegenheitskomposition für: "Klanginvasion auf Bonn" | |||
Website | Officiële internetpagina | |||
|
Levensloop
Kupkovič studeerde van 1950 tot 1955 viool bij Albín Vrteľ[1] en orkestdirectie aan het Konzervatórium v Bratislave in Bratislava. Van 1955 tot 1961 studeerde hij viool bij Mikuláš Jelínek[1] aan de Vysoká škola múzických umení v Bratislave (Hogeschool voor muzische Kunsten) in Bratislava. Na het behalen van zijn diploma's werd hij tot 1964 violist in het Slowaaks Filharmonisch Orkest in Bratislava. Vervolgens werkte hij als freelance componist, maar werkte vooral voor de film en televisie. Kopkovič richtte het ensemble Hudba dneska ("Muziek van nu") op en maakte met dit ensemble concertreizen in binnen- en buitenland. In 1969 kon hij met een studiebeurs van de Deutscher Akademischer Austausch-Dienst (DAAD) in Berlijn werken en emigreerde in het volgende jaar naar Duitsland, waar hij intussen genaturaliseerd was.
Van Berlijn vertrok hij naar Keulen, waar hij in 1971 de première van Mixtur van Karlheinz Stockhausen dirigeerde. In 1973 werd hij docent voor muziektheorie aan de Hochschule für Musik und Theater Hannover; in 1976 werd hij aldaar tot professor benoemd. Hij werd lid van de Freie Akademie der Künste in Hamburg. In de zeventiger jaren van de vorige eeuw was hij een veelgevraagd dirigent voor "nieuwe muziek" zowel bij Duitse als bij buitenlandse omroeporkesten. Van 1968 tot 1971 experimenteerde hij met de concertvorm en werd vooral bekend door zijn Wandelconcerten, zo genoemd, omdat de luisteraars gedurende het concert door het orkest kon wandelen of ook omgekeerd. Tijdens een concert Musik für das Ruhrfestspielhaus (1970) in Recklinghausen speelden rond 40 uitvoerenden meer dan 3 uur lang een aantal stukken in een dergelijke procedure. De werken werden gespeeld in verschillende ruimten/zalen van het gebouw, soms tegelijkertijd. Kupkovič noemde een dergelijk gebeuren Wandelconcert. Het idee werd uitgebreid gedurende de "Klanginvasion auf Bonn" (1971). Nu waren het 150 muzikanten, die rond 12 uur op verschillende plaatsen in de stad musiceerden. Dergelijke evenementen vonden ook plaats in Smolenice (1969), experimentelles Konzert in der Akademie der Künste Berlijn (1970), Wandelkonzert im Mainzer Rathaus Mainz (1974) en Tage für Neue Musik Hannover (1976).
Daarna is bij hem een afkeer van de zogenoemde "nieuwe muziek" ontstaan en daarom keerde hij terug naar de tonaliteit. Kupkovič leeft met zijn vrouw in de gemeente Haste, vlak bij Hannover. Een van zijn twee dochters, Danica Kupkovič is docente aan de Hochschule für Musik Detmold.[2]
Als componist schreef hij meer dan 250 werken voor diverse genres zoals werken voor orkest, harmonieorkest, muziektheater, vocale muziek, kamermuziek en filmmuziek.
Composities
Werken voor orkest
Concerten voor instrumenten en orkest
- 1971 K. - Rhapsodie, suite voor viool en orkest
- 1979 Concert nr. 1 in D majeur, voor viool en orkest
- 1980 Concert nr. 1 in C majeur, voor cello en orkest
- 1980 Concert in D majeur, voor accordeon en orkest
- 1980 Concert nr. 1 in A majeur, voor piano en orkest
- 1981 Concert in Es majeur, voor viool en orkest
- 1984 Concert in G majeur, voor viool en orkest
- 1989 Concert in Des majeur, voor piano en orkest
- 1992 Concert in C majeur, voor viool en strijkorkest
- 1994 Concert in Es majeur, voor hoorn en orkest
- 1994 Concert in D majeur, voor contrabas en orkest
- 1994 Concert nr. 2 in G majeur, voor cello en orkest
- 1997 Sonate nr. 5 in d mineur, voor viool en orkest
- 2001 Concert nr. 6 in D majeur, voor viool en orkest
Werken voor harmonieorkest en koperensemble
- 1970 Treffpunkt, voor groot blazersensemble, 8 slagwerkers, Beat-ensemble, strijkkwartet en 2 sprekers
- 1970 Bläserakkord, voor groot blazersensemble
- 1970 Intrada, voor koperensemble
- 1971 Gelegenheitskomposition für: "Klanginvasion auf Bonn", voor groot blazersensemble - première: met het Stabsmusikkorps van de Bundeswehr
- 1994 Fanfare für Frühlingsmusikfest in Cifer (Slowakei), voor harmonieorkest
- 1998 Fanfare, voor koperensemble
Missen en andere kerkmuziek
- 1978 Missa Papae Ioannis Pauli Secundi, voor gemengd koor en orkest
- 1980 Missa in E majeur, voor gemengd koor en orkest
- 1987 Sequenza "Veni, Sancte Spiritus", voor mezzosopraan en orgel
- 1991 Ave Maria, voor sopraan (of tenor) en piano
Muziektheater
Opera's
Voltooid in | titel | aktes | première | libretto |
---|---|---|---|---|
1986 | Die Maske | 3 bedrijven | E.T.A. Hoffmann | |
1987 | Das Hundepferd, kinderopera | 1988, Hannover, Hochschule für Musik und Theater Hannover | Hans Georg Lenzen | |
1994 | Die Rose (Trojruza) | 2 bedrijven | 13 januari 1996, Bratislava, Slovenske narodne divadlo (Slowaaks Nationaal Theater) | Jela Krcmery-Vrtelova |
Vocale muziek
Cantates
- 1981 Cantate, voor solisten, gemengd koor en orkest
- 1990 Kdo, kdyz ne my? Kdy, kdyz ne ted? (Wer, wenn nicht wir? Wann, wenn nicht jetzt?), cantate voor gemengd koor en orkest - tekst: van de spandoeken, die in Praag gedurende de fluwelen revolutie gedragen werden (toevallig was de componist erbij, in het hotel Evropa)
- 1996 Der Stern leuchtet, cantate voor bariton, viool, piano en mannenkoor
- 1999 Lätare-Kantate, cantate voor gemengd koor, gemengd echo-koor en instrumentaal ensemble
Werken voor koor
- 1967 Buchstaben (pismena), voor 8 vocalisten (sprekers), 4 vrouwelijke en 4 mannelijke stemmen
- Wechselnde Vokale
- Unterbrochene Vokale
- Dental und Palatal
- Gutturales "U"
- 8 x "Sch"
- 1996 Walter Ahlemeier-Lied, voor gemengd koor en piano
- 1997 Wechsellied beim Weine, voor gemengd koor - tekst: Eduard Möricke
Liederen
- 1986 Acht Lieder, voor vier mannenstemmen (2 tenoren, 2 bassen) en piano
- Elysium - tekst: Johann Georg Fischer
- Sphärengesang - tekst: Hieronymus Lorm, eigenlijk: Heinrich Landesmann (1821-1902)
- Im Alter - tekst: Joseph von Eichendorff
- Heimgang in der Frühe - tekst: Detlev Freiherr von Liliencron
- Einer Toten - tekst: Theodor Storm
- Unter den Linden - tekst: Walter von der Vogelweide
- 1986 Norwegisches Volkslied "Ola Glomstulen", voor 2 tenoren en 2 bassen met piano (ad libitum)
- 1990 Rezitativ zu: Kurt Tucholsky: "Mein Nachruf", voor zangstem en piano
- 1990 Zes liederen, voor sopraan, cello (of contrabas) en piano
- 1996 Drie liederen, voor alt en piano
- Am Flusse Aga (Mongolisch lied)
- Ghaselen, Dschelaleddin Rumi (Perzisch)
- Winterreise - tekst: Friedrich Hebel
- 1997 Sieben altertümliche Lieder des Saufordens (Sedem starodavnych piesni radu pijanskeho)
- 1997 Lieder, voor 8 mannenstemmen en piano
- Dieses Glas trink´ ich aus
- Wie unsere Sitte, trinken wir nur
- Freundeslied
- Auf Bacchus´sche Brüderschaft
- Wenn du singen willst
- In jeder Kneipe
- 2001 Tri pesne (Drei Lieder), voor sopraan, klarinet en cello - tekst: Jan Holly
Kamermuziek
Werken voor orgel
- 1979 Chaconne nr. 3 in g mineur
Werken voor piano
- 1976 HAPPY-END, voor 4 piano's
- 1977 Clavierübung - Präludium und Fuga, voor 4 piano's
- 1977 Sankt-Vinzent-Variationen
- 1978 Requiem für meine Selbstmörder, voor 2 piano's
- 1981 33 Variationen auf eigenes Thema
- 1981 Sonate nr. 1 in G majeur
- 1981 Sonate nr. 2 in Bes majeur
- 1981 Polka in c mineur, voor 2 piano's
- 1981 Valse in Bes majeur, voor 2 piano's
- 1984 Kontrapunktisches Tagebuch, 10 stukken
- 1984 Thema, Variationen und Fuge in Es majeur, voor 2 piano's
- 1988 Concertpolka in A majeur
- 1993 24 Preludes
- 1996 Schwei-Zschu-Zschou, voor piano vierhandig
- 2006 Arabesque
Werken voor accordeon
Bibliografie
- Ľubomír Chalupka: Slovenská hudobná avantgarda, Štýlotvorné formovanie skladateľskej generácie nastupujúcej v 60. rokoch 20. storočia. Comenius University, Bratislava, 2011.
- Zuzana Martináková: Akceptovanie hudobnej tradície v tvorbe Ivana Paríka, Dušana Martinčeka a Ladislava Kupkoviča, in: Slovenská hudba 37, 2011/4, pp. 350–356
- Ľubomír Chalupka: Unitas multiplex...., in: Hudobný život, Bratislava 38, 2006/7–8, pp. 46–48
- Wilfried Wolfgang Bruchhauser: Komponisten der Gegenwart im Deutschen Komponisten-Verband, Regensburg: Edition Conbrio (Dezember) 2000. 1500 p., ISBN 978-3-932-58134-2
- Loreta Grabsch: Ausgewählte Aspekte zum Schaffen von Ladislav Kupkovic, Hochschule für Musik und Theater Hannover, 2000.
- Brian Morton, Pamela Collins, Brian Ferneyhough (Fwd.): Contemporary Composers, Chicago: St. James Press, 1992, 1019 p., ISBN 978-1-558-62085-8
- Sarah Elizabeth Davies: Ladislav Kupkovic, Leicester Polytecnic, nu: De Montfort University, 1988.
- Jean-Marie Londeix: Musique pour saxophone, volume II : répertoire général des oeuvres et des ouvrages d' enseignement pour le saxophone, Cherry Hill: Roncorp Publications, 1985.
- Naďa Hrčková: Hrozné dieťa slovenskej hudby?, in: Hudobný život 1, 1969/4, pp. 3
Externe links
- (de) Officiële internetpagina
- (de) Biografie op de internetpagina van de muziekuitgeverij "Tre Media"
- (en) Biografie op de internetpagina van "Music Centre Slovakia - Hudobné centrum" (gearchiveerd)