Dag des oordeels

De dag des oordeels, ook wel de jongste dag of het laatste oordeel, is een begrip voor een dag die in zowel joodse,[1] christelijke als islamitische religieuze boeken wordt genoemd als de dag waarop over alle mensen een oordeel geveld zal worden door God. De dag des oordeels vormt de kern van de eschatologie van deze drie abrahamitische religies.

Laatste Oordeel. 15e eeuw. Afkomstig uit Très Riches Heures du duc de Berry.
Detail van Michelangelo's Laatste Oordeel. Sint Bartholomeus houdt het mes van zijn martelaarschap en zijn gevilde huid vast.

Dag des oordeels in de Bijbel

In de Bijbel is op verschillende plaatsen, zowel in het Oude[2] als in het Nieuwe Testament, sprake van een eindtijd, waarin overlevenden en doden geoordeeld zullen worden. In de christelijke eschatologie neemt de dag des oordeels een belangrijke plaats in, getuige het aantal vermeldingen in de Bijbel, zoals hieronder genoemd. De dag des oordeels vindt volgens de Openbaring van Johannes plaats tijdens het Duizendjarig vrederijk en wordt daar het Oordeel voor de Grote Witte Troon (van God) genoemd (Openbaring 20:11). Dan zullen alle doden uit hun graven herrijzen om samen met de dan levenden het loon voor hun levenswandel te ontvangen. Naast de duivel en zijn gevallen engelen, worden de mensen die de genade van God hebben afgewezen, verbannen naar de 'buitenste duisternis', waar het 'geween is en het tandengeknars', en zij voor altijd zijn afgesneden van Gods tegenwoordigheid. Zij die de genade van God hebben aangenomen door Jezus Christus als verlosser van zonden en middelaar tussen God en mensen aan te nemen, zullen gerechtvaardigd zijn in Gods ogen en eeuwig leven beërven onder een nieuwe hemel, op een nieuwe aarde. God zal in hun midden wonen. Wanneer Jezus terug komt is nog onbekend. Volgens de Bijbel heeft God een boek (het Boek des Levens) waarin de daden van mensen worden bijgehouden, op grond waarvan ze in het hiernamaals voor de hemel bestemd zijn.

  • Mattheüs 10:15. Voorwaar Ik zeg u: Het zal voor het land van Sodom en Gomorra draaglijker zijn in de dag des oordeels, dan voor die stad.
  • Mattheüs 11:22. Ik zeg u: Het zal voor Tyrus en Sidon draaglijker zijn in de dag des oordeels, dan voor u.
  • Mattheüs 12:36,37. Ik zeg u, van elk ijdel woord, dat de mensen zullen spreken, zullen zij rekenschap geven op de dag des oordeels. Want naar uw woorden zult gij gerechtvaardigd worden, en naar uw woorden zult gij veroordeeld worden.
  • Mattheüs 24:32. Niemand weet wanneer die dag en dat moment zullen aanbreken, ook de hemelse engelen en de zoon niet, alleen de vader weet het.
  • 2 Petrus 2:9. Dan weet de Here de godvruchtigen uit de verzoeking te verlossen en de onrechtvaardigen te bewaren om hen op de dag des oordeels te straffen.
  • 2 Petrus 3:7. De tegenwoordige hemelen en de aarde zijn door hetzelfde woord als een schat weggelegd, ten vure bewaard tegen de dag van het oordeel en van de ondergang van de goddeloze mensen.
  • 1 Johannes 4:17. Hierin is de liefde bij ons volmaakt geworden, dat wij vrijmoedigheid hebben op de dag des oordeels, want gelijk Hij is, zijn ook wij in deze wereld.

Dag des oordeels in de islam

In de Koran is sprake van een eindtijd en wordt de Dag des oordeels (Yawm al-Qīyāmah) verschillende malen genoemd. De Hadith Sahieh van Al-Bukhari vermeldt wat er in grote lijnen op de Dag des Oordeels gebeurt. Na de dood leven de zielen verder in een tussenstadium, de barzakh. Enkel wanneer alle mensen en djinns gestorven zijn zal de 'Dag des Oordeels' plaatsvinden. Dan wordt bepaald waar iedereen zijn plaats in het Akhirah toegewezen krijgt. Op die dag zullen de martelaren (shahied) en enkele van de sahaba direct hun plaats in de hemelse tuinen van het Paradijs (djannah) krijgen. De anderen die uit het graf worden opgewekt zullen ondervraagd worden door de engelen Nakir en Munkar. Daarna zal de overledene een boek krijgen waarin zijn leven is opgetekend. De rechtvaardigen zullen het in hun rechterhand ontvangen en gaan vervolgens direct door naar de paradijselijke tuinen van de engel Reduan. De onrechtvaardigen ontvangen het in hun linkerhand en gaan door naar de hel, djahannam, daar waar de engel Maalik heerst.

Koranverzen over de Dag des oordeels

In verschillende ayaat zijn verwijzingen te vinden naar de Laatste Dag. In soera De Rook 10 is sprake van de rook die de hemel zal afgeven op deze Dag. Ook in andere soera's, zoals soera De Resurrectie 75, soera De Splijting 82, soera De Uiteenscheuring 84 en soera De Onoverkomelijke Gebeurtenis 56 zijn vertellingen over en verwijzingen naar de Laatste Dag.

Dag des oordeels in de kunst

In de kunst is het laatste oordeel een thema dat in alle tijden en binnen alle disciplines met grote regelmaat opduikt. Christus is op dit soort voorstelling traditioneel middenboven afgebeeld als Man van Smarten, waarbij zijn kruisigingswonden en de lanswond in zijn rechterzij meestal duidelijk zichtbaar zijn. In een 15e-eeuwse, geestelijke prozatekst wordt uitgelegd dat Christus zijn kruisigingswonden laat zien ‘op dat hi dien apostelen ghelove maken soude van sijnre verrisenisse, ende op dat hi die sinen Vader toenen soude als hi onsen vrede mitten Vader maken woude ende voer ons bidden, ende op dat hi den quaden menschen die toenen soude ten jonxten daghe tot hoerre confusen’ (opdat hij de apostelen zou overtuigen van zijn verrijzenis, en opdat hij hen zou kunnen tonen aan zijn Vader als hij ons met de Vader wil verzoenen en voor ons ten beste wil spreken, en opdat hij hen zou kunnen tonen aan de zondaars op de Jongste Dag om hen in verlegenheid te brengen).[3]

Voorbeelden zijn:

Zie de categorie Last Judgment van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.