Koninklijke Landmacht

De Koninklijke Landmacht is een onderdeel van de Nederlandse krijgsmacht, naast de Koninklijke Marine (KM), de Koninklijke Luchtmacht (KLu) en de Koninklijke Marechaussee (KMar).

Koninklijke Landmacht
Embleem van de Koninklijke Landmacht
Oprichting9 januari 1814
Land Nederland
OrganisatieMinisterie van Defensie
Onderdeel vanNederlandse krijgsmacht
TypeLandmacht
Specialisatielevering van grondstrijdkrachten
Commandostructuurstaf, brigade, regiment, bataljon, compagnie, peloton, groep
Aantal21.929 (2019):
15.340 militairen, 2.795 burgers, 3.794 reservisten
GarnizoenKromhoutkazerne te Utrecht
VeldslagenOnder andere:
Slag bij Quatre-Bras
Slag bij Waterloo
Tiendaagse Veldtocht
Tweede Wereldoorlog
Politionele acties
Koreaoorlog
Libanonoorlog
Bosnische Burgeroorlog
Afghanistanoorlog
Slag bij Chora
Strijd tegen IS
Commandantenhuidige:
Luitenant-generaal Martin Wijnen
Defensie van Nederland
Instanties

Ministerie van Defensie
Nederlandse Krijgsmacht
Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

Krijgsmachtdelen

Koninklijke Landmacht
Koninklijke Luchtmacht
Koninklijke Marine
Koninklijke Marechaussee

Interservice-organisaties

Defensie Ondersteuningscommando
Defensie Materieel Organisatie

Functies

Minister van Defensie
Commandant der Strijdkrachten
Inspecteur-generaal der Krijgsmacht

Sinds 2005 zijn de krijgsmachtdelen geen zelfstandige organisaties meer. Alle operationele eenheden van de krijgsmachtdelen zijn sindsdien ondergebracht in drie operationele commando's (OPCO's). Dit zijn de Commando’s Land-, Lucht- en Zeestrijdkrachten (CLAS, CLSK en CZSK). Deze commando's vallen direct onder het bevel van de Commandant der Strijdkrachten (CDS). De operationele eenheden van de KL vallen als zodanig onder het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) geleid door de Commandant Landstrijdkrachten (C-LAS). De benamingen Koninklijke Landmacht en Commando Landstrijdkrachten worden door elkaar gebruikt en staan veelal voor hetzelfde.

De Koninklijke Landmacht heeft in 2019 een personele sterkte van 21.929. Hiervan betreft het 15.340 militairen, 2.795 burgers en 3.794 reservisten.[1]

Geschiedenis

1568-1814

Ondanks dat de Koninklijke Landmacht het jaar 1814 als geboortejaar heeft bestempeld, zijn de origines van het krijgsmachtdeel rechtstreeks terug te leiden tot de oprichting van het Staatse leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, gedurende de beginjaren van de Tachtigjarige Oorlog. Onder leiding van stadhouder Willem van Oranje werd het Staatse Leger sterk geprofessionaliseerd. Zo werd de soldij verhoogd, militaire discipline aangescherpt en werden de compagnieën verkleind.[2] Deze professionalisering zette voort onder de kundige leiding van Maurits van Oranje en Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg. Het Staatse Leger groeide onder hun leiding, met roemruchte overwinningen als de Slag bij Nieuwpoort, uit tot een geduchte en zeer innovatieve krijgsmacht. Zo was een significante ontwikkeling de wijze waarop de troepen werden getraind; prins Maurits greep terug op de erfenis van de Oud-Grieks legers en liet zijn troepen eindeloos exerceren om zo de onderlinge samenwerking en de militaire effectiviteit te vergroten. Verder perfectioneerde prins Maurits, vaak in samenwerking met militair ingenieurs als Simon Stevin, tactieken omtrent het uitvoeren van belegeringen. Een andere innovatieve ontwikkeling van het Staatse Leger was dat de strijdkrachten ook gedurende vredestijd in dienst van het leger bleven en ook doorbetaald werden. Zo ontstond een van de eerste staande legers. Ook onder bevel van Frederik Hendrik van Oranje werden de succesvolle tactieken voor belegeringen voortgezet, bijvoorbeeld bij het Beleg van 's-Hertogenbosch.[3] In de 17e en 18e eeuw vocht het Staatse Leger onder meer in de Zweeds-Nederlandse Oorlog, de Hollandse Oorlog, de Negenjarige Oorlog, de Spaanse Successieoorlog, de Oostenrijkse Successieoorlog en de Franse revolutionaire en napoleontische oorlogen.

1814-1940

Na de landing van prins Willem Frederik van Oranje te Scheveningen in 1813, welke wordt gezien als de grondlegging van het Koninkrijk der Nederlanden, sloten verschillende milities en veteranen uit het Staatse leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich bij de prins aan. Op 9 januari 1814 werd door de prins - de latere Koning Willem I - de Staande Armée opgericht; op deze dag wordt sindsdien de verjaardag van de Koninklijke Landmacht gevierd. Tevens werd de uit dienstplichtigen bestaande Nationale Militie opgericht. Al snel zou het jonge leger slag moeten leveren. In 1814 hielden de latere Koning Willem II en zijn generaals, de Constant Rebecque en de Perponcher, ondanks een grote Franse overmacht stand tijdens de Slag bij Quatre-Bras. In 1815 droeg de landmacht in de Slag bij Waterloo, wederom onder leiding van de latere Koning Willem II, bij aan de definitieve val van Napoleon en het Franse Keizerrijk.

In 1830 werd het leger ingezet om de Belgische Opstand te onderdrukken. Na verschillende militaire successen gedurende de Tiendaagse Veldtocht in 1831, werd de landmacht door een dreigende interventie van Frankrijk alsnog gedwongen zich terug te trekken.

Na de Belgische afscheiding koos het Koninkrijk voor neutraliteit op het wereldtoneel. Wel werd naar aanleiding van het uitbreken van de Frans-Duitse Oorlog in 1870 en de Eerste Wereldoorlog in 1914 de landmacht meermaals gemobiliseerd.[4]

1940-1945

Na de Duitse aanval op Nederland in 1940 kon de neutraliteitspolitiek niet worden voortgezet en werd er strijd geleverd door de Nederlandse landmacht. Ondanks hevige tegenstand tegen de enorme Duitse overmacht, onder andere bij de Slag om de Afsluitdijk, de Slag om Den Haag en de Strijd om de Maasbruggen in Rotterdam, werd Nederland na het vernietigende bombardement op Rotterdam en de dreiging tot bombardement op Utrecht op 15 mei 1940 gedwongen tot capitulatie. Gedurende de Duitse bezetting werd de Koninklijke Landmacht ontbonden. Echter gaat marine-, landmacht- en luchtmachtpersoneel tijdens de oorlog door door met de strijd tegen Duitse bezettingsmacht. Zij doen dit vanaf vreemd grondgebied in geallieerd verband, zoals de Prinses Irene Brigade en No. 2 Dutch Troop (voorloper van het Korps Commandotroepen), of door middel van ondergrondse verzetsbewegingen. Ook leverden militairen van de Koninklijke Landmacht strijd tegen de Japanners tijdens oorlog in Nederlands-Indië.

Militairen van het 15e Regiment Infanterie en het 12e Regiment Veldatillerie in opmars op Oost-Java in 1948, de Bren-schutter richt zijn wapen.

1945-1953

Tussen 1945 en 1949 werd de Koninklijke Landmacht, aanvankelijk vooral bestaand uit oorlogsvrijwilligers (OVW'ers) en later ook uit grote aantallen dienstplichtigen, op grote schaal ingezet tijdens de Politionele Acties. Om in Nederlands-Indië het gezag, de orde en de rust te herstellen werd in 1946 de expeditionaire legermacht Eerste Divisie "7 December" opgericht. In totaal werden tussen 1945 en 1949 zo'n 25.000 oorlogsvrijwilligers en 95.000 dienstplichtigen naar Nederlands-Indië uitgezonden. 4.751 Nederlandse militairen sneuvelden gedurende het conflict.

Gedurende de Koreaoorlog (1950-1953) maakten landmachtmilitairen onderdeel uit van het in totaal 4748 man sterke Nederlands Detachement Verenigde Naties. Dit detachement omvatte tevens militairen afkomstig van de Koninklijke Marine en het Korps Mariniers, en leverde strijd tegen troepen van de communistische staten Noord-Korea en de Volksrepubliek China. 122 Nederlandse militairen sneuvelden in de strijd en 3 militairen raakten vermist.

1953-1989

Kort na de Tweede Wereldoorlog werd de landmacht georganiseerd in een legerkorps van 5 divisies, waarvan 1 paraat en 4 mobilisabel zouden worden. Later werd een aangepaste organisatie overwogen van 2 legerkorpsen, elk met één parate en één mobilisabele divisie.

Uiteindelijk kwam in de jaren 1960 een organisatie tot stand van één legerkorps (het 1e Legerkorps) met 2 parate (de 1e en de 4e divisie) en 1 mobilisabele (de 5e) divisie. De mobilisabele divisie bestond aanvankelijk overwegend uit infanterietroepen, maar werd begin jaren 1970 gemechaniseerd.

Naast het 1e Legerkorps kende de landmacht nog het Nationaal Territoriaal Commando (NTC), het Nationaal Logistiek Commando (NLC), het Geneeskundig Commando (GCKL), en het Commando Opleidingen (COKL) en het "Commando Verbindingen Koninklijke Landmacht" (CVKL).

De divisies van het legerkorps bestonden alle uit 1 pantser- en 2 pantserinfanteriebrigades. Op korpsniveau was er daarnaast nog de Legerkorps Artillerie, bestaande uit 3 veldartilleriegroepen en een luchtdoelartilleriegroep en 1 mobilisabele infanteriebrigade.

Het NTC telde 2 mobilisabele infanteriebrigades en enkele mobilisabele infanteriebataljons. En het Korps Nationale Reserve die per provincie vielen onder de PMC Provinciaal Militair Commandant. De organisatie van de landmacht stond in die periode geheel in het teken van de Koude Oorlog, reden waarom in de jaren 1950 en 1960 massaal gemechaniseerd en gepantserd werd. Eind jaren 1980 telde de landmacht 913 tanks, enkele duizenden stuks pantserinfanterievoertuigen en ruim 400 stuks gemechaniseerde artillerie.

De landmacht leunde in die periode zwaar op de dienstplicht. Zo'n 40.000 dienstplichtigen werden per jaar voor eerste oefening opgeroepen en nog eens ca. 10.000 voor herhalingsoefeningen. De parate sterkte bedroeg tot in de jaren 1980 ongeveer 65.000 personen en na mobilisatie werden dat er ruim 210.000.

Vanaf 1979 werden Nederlandse dienstplichtigen van de Koninklijke Landmacht uitgezonden naar Libanon als onderdeel van de aldaar aanwezige internationale troepenmacht, 1979-1985 UNIFIL. Van de in totaal 9.804 uitgezonden militairen sneuvelden er 9.

1989-heden

De val van het IJzeren Gordijn in 1989 heeft voor de krijgsmacht als geheel, maar vooral voor de landmacht grote gevolgen gehad. De dienstplicht werd de facto afgeschaft,[5] de organisatie werd omgevormd naar een professioneel beroepsleger en veel overbodig materieel werd afgestoten.

Er werd een luchtmobiele brigade opgericht. De samenwerking met andere landen, met name met Duitsland, werd geïntensiveerd. Het Nederlandse 1e legerkorps werd opgeheven en in plaats daarvan werd samen met Duitsland een legerkorps gevormd, het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps, waaraan beide landen een divisie bijdroegen: Nederland de Eerste Divisie "7 december" en Duitsland de 7. Panzerdivision.

Tussen 1994-1995 werden Nederlandse landmachtmilitairen uitgezonden naar Bosnië om, als onderdeel van de VN-vredesmacht UNPROFOR, het escalerende etnische geweld gedurende de Bosnische Oorlog te beteugelen. Drie infanteriebataljons (bekend als Dutchbats) van de destijds recent opgerichte 11 Luchtmobiele Brigade werden opeenvolgend uitgezonden om de VN-veilige gebieden af te weren van mogelijke dreigingen. Deze missie werd berucht vanwege de Val van Srebrenica waarbij Bosnisch-Servische troepen onder bevel van generaal Ratko Mladić, inmiddels veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens deelname aan genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven, de stad Srebrenica binnendrongen en vervolgens een groot deel van de daar aanwezige moslimmannen en -jongens deporteerden en vermoordden.

Tussen 2001 en 2003 werd een versterkte landmachtcompagnie uitgezonden naar Afghanistan om te helpen bij het handhaven van de veiligheid in en rond de hoofdstad Kabul. Daarnaast werd er hulp geboden bij de opbouw van een nieuw Afghaans leger en politieapparaat. Deze missie viel onder het gezag van de ISAF.

Begin 2004 werd ook de Nederlandse 1e divisie opgeheven en werd het legerkorpshoofdkwartier omgevormd tot een hoofdkwartier dat kan worden ingezet als "High Readiness Forces Headquarters" (HRFHQ), een snel inzetbare NAVO-strijdmacht op Legerkorpsniveau. Nederland levert een deel het personeel van het hoofdkwartier, een deel van het staf-ondersteuningsbataljon en een deel van het CIS-bataljon (Communicatie- en Informatiesystemen).

Na de invasie van Irak en het verdrijven van Saddam Hoessein door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, leverde de Nederlandse krijgsmacht tussen 2003 en 2005 vijf battle groups als onderdeel van de multinationale troepenmacht in Irak welke het herstellen van de openbare orde tot doel had. Drie van de vijf rotaties werden gevormd door landmachtmilitairen, twee Nederlandse militairen zijn tijdens de missie gesneuveld.

Militairen van het Korps Commandotroepen, onderdeel van Taskforce 55, tijdens een patrouille in Zuid-Afghanistan

Vanaf 2006 tot 2010 werden er opnieuw grootschalig Nederlandse eenheden uitgezonden, ditmaal naar het zuiden van Afghanistan. Samen met de Australiërs kreeg Nederland de provincie Uruzgan als area of operations toegewezen. De thuisbases waren in Tarin Kowt (Kamp Holland) en Deh Rawod (Kamp Hadrian). Om deze bases te bouwen werden er eerst vooruitgeschoven troepen, die de Deployment Task Force vormden, ingezet om het gebied rondom de te bouwen bases veilig te stellen. Vervolgens konden genisten de bases opbouwen en werd na voltooiing de Task Force Uruzgan als onderdeel van ISAF operationeel. In tegenstelling tot de eerdere missie in Kabul was de veiligheidssituatie in Zuid-Afghanistan erg dreigend. Gevechtsacties waren noodzakelijk omdat strijders van de Taliban, Al-Qaida en andere groeperingen zeer actief waren. Nederlandse troepen waren betrokken bij een aantal van de meest intensieve gevechtsacties in geheel Zuid-Afghanistan, zo vochten Nederlandse militairen in de Slag bij Chora en Operatie Medusa. Ook special operations forces van het Korps Commandotroepen waren veelvuldig betrokken bij gevechtsoperaties. Gedurende de missie in Afghanistan sneuvelden 25 Nederlandse militairen.

Vanaf 2014 namen militairen van het Korps Commandotroepen, in samenwerking met het Korps Mariniers (NLMARSOF) deel aan de MINUSMA-missie in Mali. De Nederlandse bijdrage bestond voornamelijk uit het verzamelen van inlichtingen. Latere rotaties, sinds eind 2016, werden verzorgd door door de 11 Luchtmobiele Brigade en de 13 Lichte Brigade. In totaal hebben ongeveer 6000 Nederlandse militairen aan deze missie deelgenomen. In mei 2019 begon de terugtrekking van de laatste 250 militairen. Op 6 juli 2016 kwamen bij een schietoefening met een mortier uitgevoerd door militairen van de 11 Luchtmobiele Brigade twee Nederlandse militairen om het leven en raakte een derde militair zwaargewond. Het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, waarin wordt geconcludeerd dat de veiligheid van de mortiergranaten en de gezondheidszorg bij de Nederlandse missie in Mali niet voldeden, leidde op 3 oktober tot het aftreden van minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert en commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp.

Vanaf 2015 tot het voorjaar van 2018 vormden special operations forces (KCT en NLMARSOF) samen met de Belgische Special Forces Group zogenaamde A&A-teams (advisering en assistentie) in het noorden van Irak. Gedurende deze missie ondersteunden zij Iraakse en Koerdische strijdkrachten voor, tijdens en na gevechtssituaties in de strijd tegen ISIS.

Sinds maart 2017 levert de Koninklijke Landmacht per rotatie tussen de 250 en 300 militairen voor de NAVO-battle group die onderdeel is van de enhanced Forward Presence (eFP) in Litouwen. Deze battle group bestaat uit multinationale bataljons en staat onder leiding van Duitsland. De Nederlandse militairen zijn afkomstig van de 43 Gemechaniseerde Brigade, 13 Lichte Brigade en het VuursteunCommando.

Inzetbaarheidsdoelstellingen

De inzetbaarheidsdoelstellingen omvatten de bescherming van het Koninkrijk en bondgenootschappelijke grondgebied, de bescherming en bevordering van internationale rechtsorde en stabiliteit en de ondersteuning van civiele autoriteiten bij nationale en internationale rechtshandhaving, rampenbestrijding en humanitaire hulp. Deze doelstellingen zijn vastgelegd in de jaarlijkse Rijksbegroting van het Ministerie van Defensie.[6]

Te leveren capaciteit

  • 1 Brigade combat team (kortdurend) bestaande uit de volgende inzetbare eenheden:
    • HQ: een Brigadehoofdkwartier inclusief (gevechts)ondersteuning
    • Battle groups: Eenheden van bataljonsomvang inclusief (gevechts)ondersteuning (zoals helikopters)
    • NSE: National Support Element voor logistieke ondersteuning van de inzet van het brigade combat team
    • MTF: Medical Treatment Facility voor medische ondersteuning van de inzet van het brigade combat team

OF:

  • 1 Battle group (langdurig) bestaande uit de volgende inzetbare eenheden:
    • Battle group staff: Bataljonshoofdkwartier inclusief (gevechts)ondersteuning
    • Manoeuvre compagnieën: Eenheden van compagniesomvang inclusief (gevechts)ondersteuning (zoals helikopters)
    • NSE: National Support Element voor logistieke ondersteuning van de inzet van het de battle group
    • MTF: Medical Treatment Facility voor medische ondersteuning van de inzet van de battle group
  • 1 Bataljon (kortdurend) en kleinere bijdragen (langdurig) bestaande uit de volgende inzetbare eenheden:
    • Battle group staff: Bataljonshoofdkwartier inclusief (gevechts)ondersteuning
    • Compagnieën: Eenheden van compagniesomvang inclusief (gevechts)ondersteuning (zoals helikopters)
    • NSE: National Support Element voor logistieke ondersteuning van de inzet van het bataljon
    • MTF: Medical Treatment Facility voor medische ondersteuning van de inzet van het bataljon
  • 1 HQ Brigade (langdurig): Brigadehoofdkwartier voor de aansturing van operaties inclusief (gevechts)ondersteuning

Permanent inzetbare capaciteit

  • KCT capaciteit t.b.v. Speciale Operaties (langdurig i.s.m. NLMARSOF): Permanent beschikbare snel inzetbare SOF bij internationale operaties en een multinationaal hoofdkwartier ter aansturing van SOF-operaties voor korte tijd
  • Permanente KCT capaciteit t.b.v. kortdurende Speciale Operaties: KCT-eenheid van compagniesomvang voor incidentele en onverwachte Speciale Operaties met een korte reactietijd inclusief (gevechts)ondersteuning
  • NLD/DEU Corps HQN: Nederlands deel van het Hoofdkwartier voor de aansturing van landoperaties als land component command of als corps hoofdkwartier.
  • HQ (Re)deployment Task Force (kortdurend): Hoofdkwartier voor de aansturing van (re)deployment inclusief (gevechts)ondersteuning
  • Air Defense task force (kortdurend):
    • Patriot Fire Unit: Patriot-luchtverdedigingseenheid inclusief (gevechts)ondersteuning
    • Army Ground Based Air Defence System (AGBADS): Grondgebonden luchtverdedigingseenheid inclusief (gevechts)ondersteuning
  • Permanente capaciteit t.b.v. nationale veiligheid en koninkrijkstaken:
    • Bataljons Korps Nationale Reserve: Eenheden van bataljonsomvang als NATRES inclusief (gevechts)ondersteuning
    • EODD-teams: Explosievenopruimingsteams inclusief ondersteuning
    • CBRN-response eenheid: Team voor reactie bij biologische, radiologische en nucleaire dreiging

Huidige organisatie

Sinds november 2005 is de Koninklijke Landmacht geen zelfstandige organisatie met een eigen bevelhebber meer. De operationele eenheden van de landmacht zijn toen opgegaan in het Commando Landstrijdkrachten (CLAS). CLAS is verantwoordelijk voor opleiding, gereedstelling, instandhouding en nazorg. De Commandant Landstrijdkrachten geeft leiding aan dit Commando Landstrijdkrachten. Sinds augustus 2019 is dit luitenant-generaal Martin Wijnen. De overige onderdelen van de landmacht zijn samengevoegd met soortgelijke onderdelen van marine en luchtmacht in twee ondersteunende defensieonderdelen: de Defensie Materieel Organisatie (DMO) en het Defensie Ondersteuningscommando (DOSCO). Het Commando Landstrijdkrachten is als operationeel commando van de Nederlandse krijgsmacht direct geplaatst onder de Commandant der Strijdkrachten.

De kern van de Koninklijke Landmacht wordt gevormd door drie gevechtsbrigades: 11 Luchtmobiele Brigade, 13 Lichte Brigade en 43 Gemechaniseerde Brigade. Speciale operaties van de landmacht worden uitgevoerd door militairen van het Korps Commandotroepen. Het Operationeel Ondersteuningscommando Land verzorgt krijgsmachtdeelbrede specialistische ondersteuning op alle denkbare gebieden. Opleidingen, bij- en omscholing en cursussen worden verzorgd door het Opleidings- en Trainingscommando. Alle operationele eenheden staan onder het bevel van de Staf Commando Landstrijdkrachten, geleid door de Commandant Landstrijdkrachten.

Structuur

Staf Commando Landstrijdkrachten

De Staf van het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) vormt de leiding van de Koninklijke Landmacht en is gevestigd in de Kromhoutkazerne in Utrecht. De Staf CLAS bestaat uit de volgende directies: Training & Operatiën; Personeel & Organisatie en Materieel & Diensten.

11 Luchtmobiele Brigade

11 Luchtmobiele Brigade is een snel inzetbare lichte infanterie gevechtseenheid waarvan de militairen zich te voet, met lichte voertuigen of met helikopters verplaatsen. De brigade opereert voornamelijk vanuit de Oranjekazerne te Schaarsbergen en is ongeveer 4500 militairen sterk. Luchtmobiele militairen zijn te herkennen aan de rode baret, de rode baret is het internationale herkenningsteken voor para- en luchtlandingstroepen, die zij pas mogen dragen na het voltooien van de intensieve luchtmobiele infanterieopleiding, de Algemene Militaire Opleiding Luchtmobiel (AMOL). Verder beschikt elk infanteriebataljon van de brigade over een parachutistencompagnie. Ook beschikt de brigade over een Pathfinderpeloton dat is gespecialiseerd in het verkennen en uitzetten van landingsplaatsen voor helikopters en dropzones voor parachutisten. Ook zijn zij belast met het verkennen, markeren en bemannen van geïmproviseerde vliegvelden voor Tactical Air Landing Operation (TALO)-operaties. Sinds 2014 is de brigade geïntegreerd in de Division Schnelle Kräfte van de Duitse landmacht. De brigade telt circa 4500 militairen en bestaat uit de volgende eenheden:

Gevechtseenheden:[7]

Gevechtsondersteunende eenheden:[8]

Logistieke eenheden:[9]

Reservisteneenheid:[10]

13 Lichte Brigade

13 Lichte Brigade is een lichte gemotoriseerde brigade die met pantservoertuigen, zoals de Bushmaster en de Boxer, over grotere afstanden snel inzetbaar is. Eind 2014 is de brigade in haar huidige hoedanigheid ontstaan nadat 13 Gemechaniseerde Brigade werd omgevormd tot 13 Lichte Brigade. De eenheid opereert vanuit de Generaal Majoor de Ruyter van Steveninckkazerne in Oirschot. De brigade kan worden ingezet voor wereldwijde gevechts- en vredesoperaties en inzet bij rampen en calamiteiten in Nederland. De brigade telt circa 3000 militairen en bestaat uit de volgende eenheden:

Gevechtseenheden:[11]

Gevechtsondersteunende eenheden:[12]

Logistieke eenheden:[13]

Reservisteneenheid:[14]

43 Gemechaniseerde Brigade

43 Gemechaniseerde Brigade opereert vanuit de Johannes Postkazerne in Havelte. Gepantserde voertuigen vormen de kern van deze gemechaniseerde brigade. Het infanterie gevechtsvoertuig CV90, de Leopard 2A6 tank en het Fennek verkenningsvoertuig stellen de brigade in staat om in alle soorten terrein en over grote afstand op te treden. Sinds 2016 is de brigade geïntegreerd in de 1. Panzerdivision van de Duitse landmacht. Tegelijkertijd kwam het Duits-Nederlandse 414 Tankbataljon, bestaande uit 4 tankeskadrons waarvan 3 Duits en 1 Nederlands, onder Nederlands commando te staan. Hiermee kreeg de Koninklijke Landmacht weer de beschikking over de Leopard 2-gevechtstank. De brigade telt circa 3000 militairen en bestaat uit de volgende eenheden:

Gevechtseenheden:[15]

Gevechtsondersteunende eenheden:[16]

Logistieke eenheden:[17]

Reservisteneenheid:[18]

Korps Commandotroepen

Militairen van het Korps Commandotroepen (KCT) zijn de Special Operations Forces (SOF) van de Koninklijke Landmacht. Het KCT is gelegerd in de Engelbrecht van Nassaukazerne in Roosendaal, en bestaat uit:

  • Staf/verzorgingscompagnie
  • Opleidings/trainingscompagnie speciale operaties (OTCSO)
  • 103; 104; 105 en 108 Commandotroepencompagnie

Een commandotroepencompagnie bestaat uit verschillende commandoploegen. Een commandoploeg is gespecialiseerd in optreden in waterrijke gebieden, bergachtig terrein of parachutespringen. Een ploeg bestaat vaak uit 8 man (2 gewondenverzorgers, 2 sluipschutters, 2 springstof- en 2 communicatie specialisten).

Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps

Het hoofdkwartier van het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps bevindt zich in Münster en heeft nevenlocaties in Eibergen en Garderen. De eenheid vormt een NAVO-hoofdkwartier met een sterkte van 400 militairen voor landoperaties aangestuurd door Duitsland en Nederland. Het moet in staat zijn om in een crisisgebied een internationale troepenmacht van ruim 50.000 militairen aan te sturen. Het korps kan zich binnen 20 dagen binnen of buiten het NAVO-gebied ontplooien en de eenheid bestaat uit:

  • Hoofdkwartier
  • GE/NL Staff Support Battalion
  • GE/NL Comms & Information Systems Battalion

Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando

Dit joint commando beschermt vanaf de grond Nederlandse en bondgenootschappelijke vitale objecten, eenheden en gebieden tegen vliegtuigen, helikopters, kruisvluchtwapens en ballistische raketten. Het commando opereert vanuit de Luitenant-generaal Bestkazerne in Vredepeel. De eenheid bestaat uit ongeveer 900 land- en luchtmachtmilitairen ondergebracht in:

  • 800 Squadron (Koninklijke Luchtmacht): verzorgt communicatieapparatuur en logistieke ondersteuning.
  • 802 Squadron (Koninklijke Luchtmacht): levert het gehele Patriot-wapensysteem met de commandoposten.
  • 13 Luchtverdedigingsbatterij (Koninklijke Landmacht): beschikt over NASAMS, Fennek Stinger Weapon Platform en TRML-systemen.
  • Flugabwehrraketengruppe 61 (Luftwaffe): Duitse luchtdoelartilleriebatterij onder bevel van DGLC die beschikt over 35mm kanonsystemen (MANTIS) en Stinger raketten (Wiesel 2 Ozelot).[19]
  • Opleidings- en Trainingsbatterij (Koninklijke Landmacht): verzorgt opleidingen en ondersteunt training voor (inter)nationale grondgebonden lucht- en raketverdedigingseenheden.

Operationeel Ondersteuningscommando Land

Het OOCL bevindt zich te Apeldoorn in de Frank van Bijnenkazerne en de Koning Willem III-kazerne. Het commando beschikt over specialistische kennis op allerlei gebieden en levert steun aan krijgsmacht, particulieren en bedrijven. Met een sterkte van 6500 personen is het OOCL het grootste onderdeel van de landmacht. Ondergeschikte eenheden van dit commando zijn:

Materieellogistiek Commando Land

Het MatLogCo heeft zijn staf bij de Kromhoutkazerne in Utrecht. Het verzorgt het onderhoud en de instandhouding van alle grondgebonden systemen van de krijgsmacht en adviseert bij de aanschaf van nieuw materieel en het verbeteren van bestaande landsystemen. De sterkte is ca 1300 medewerkers. Het MatLogCo bestaat uit:

  • 300 MatLog Compagnie - Bernhardkazerne (Amersfoort)
  • Afdeling Techniek
  • Afdeling Logistiek
  • Afdeling Systemen & Analyse

Opleidings- en Trainingscommando

Dit commando heeft het hoofdkwartier in de Bernhardkazerne te Amersfoort en opleidingscentra onder meer in Amersfoort, Eindhoven, Soesterberg en Vught. Het commando verzorgt de basisopleiding tot militair en diverse opleidingen en cursussen per vakgebied bij:

Korps Nationale Reserve

De NATRES bewaakt en beveiligt het Nederlandse grondgebied en bestaat uit ongeveer 3000 deeltijdmilitairen. Reservisten zijn in vrijwel alle provincies te vinden, wonen in de buurt van hun kazerne en zijn dus snel beschikbaar. Zij worden ingezet voor algemene ondersteunende taken en bij calamiteiten. Het korps bestaat uit:

Reorganisaties

Bezuinigingen

De Landmacht heeft, evenals de andere krijgsmachtdelen, jarenlang een periode van reorganisaties en daarmee gepaard gaande opheffingen van eenheden of het ontstaan van nieuwe eenheden doorgemaakt. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

NFP-Green

Investeringen

Als gevolg van de verslechterde internationale veiligheidssituatie wordt er sinds 2014, na jaren van enorme bezuinigingen, weer geïnvesteerd in defensie.[21] Sinds het begrotingsdieptepunt in 2014 is het defensiebudget tot 2018 met 25% gestegen.[22] Ook de Koninklijke Landmacht profiteert van de budgetverhoging. Veel uitgestelde investeringen kunnen worden gerealiseerd.

  • Voor 2020 is, na veelvuldig uitstel, de uitrol van nieuwe gevechtsuitrusting voorzien onder de projecten Verbeterd Operationeel Systeem Soldaat (VOSS) en het Defensie Operationeel Kleding Systeem (DOKS). De nieuwe gevechtsuitrusting bestaat uit onder meer vesten, rugzakken en ballistische bescherming. Deze uitrusting wordt uitgevoerd in het nieuwe, door TNO ontwikkelde camouflagepatroon Netherlands Fractal Pattern (NFP).
  • Eind 2020 zijn een tweede CBRN-verdedigingscompagnie, een CBRN-responseenheid en een multidisciplinaire trainingsfaciliteit ingericht.
  • De invoering van de nieuwe operationele Scania Gryphus-vrachtwagens.
  • De CV-90 en Fennek pantservoertuigen ondergaan een Midlife Update (MLU).
  • Legeringsgebouwen en kazernes worden vernieuwd.
  • Munitietekorten worden opgelost en bestaande munitievoorraden worden opgehoogd.
  • Met de (her)oprichting van de 41 Afdeling Artillerie van het VuursteunCommando beschikt de Landmacht weer over een specifieke eenheid voor de operationele inzet van vuursteun met pantserhouwitsers en 120mm-mortieren.

Voor 2020 is de begroting van de Koninklijke Landmacht vastgesteld op €1.520.832.000.

Materieel

Overzicht van het huidige materieel; soort en aantallen hoofduitrustingsstukken. Gebruikte afkortingen: kN (kilonewton), MLC (Military Load Classification), CBRN (Chemical, Biological, Radiological and Nuclear defense) en MLU (mid-life update).

Voertuigen

Pantservoertuigen:

Voertuig Type Herkomst Aantal Foto Opmerkingen
Boxer MRAVPantserinfanterievoertuig Duitsland
 Nederland
200Duits-Nederlands pantserwielvoertuig dat wordt geproduceerd door ARTEC (joint venture van Krauss-Maffei Wegmann en Rheinmetall). Sinds 2014 zijn gefaseerd 200 exemplaren operationeel geworden in vijf uitvoeringen: commandopost (35x), genie (92x), ambulance (53x), transport (12x) en rijles (8x).
BushmasterPantserinfanterievoertuig Australië103Gepantserd wielvoertuig ten tijde van inzet in Afghanistan aangeschaft ter vervanging van de Patria XA-188 GVV, welke onvoldoende bescherming tegen IED's. In 2014 20 extra exemplaren aangeschaft. In februari 2020 het contract ondertekend voor 5 nieuwe Bushmaster Gewondentransportvoertuigen.[23] Deze voertuigen worden ondergebracht in een pool voor internationale inzet die onder direct gezag van de Commandant der Strijdkrachten staat, in deze pool zijn ook 10 reguliere Bushmasters ondergebracht.[24]
CV9035NLInfanteriegevechtsvoertuig Zweden149Vanaf 2008 zijn er 193 exemplaren aangeschaft in drie varianten: pantserrupsinfanterie (150x), pantserrupscommando (34x) en lesvoertuigen (9x). In 2014 zijn er in kader van bezuinigingen 44 exemplaren verkocht aan Estland en nog eens 44 exemplaren in reserve of opleidingspoule gestald. Geplande MLU vanaf 2020.[25]
FennekPantserwagen Duitsland
 Nederland
365365 gepantserde lichte verkenningsvoertuigen in verschillende varianten. 144 Fennek LVB (licht verkennings- en bewakingvoertuig), 45 VWWRN (voorwaartse waarnemer-variant), 8 Fennek TACP (Tactical Aircontrol Party-variant), 63 Fennek AD (algemene dienst-variant), 39 Fennek MR (mortier-variant), 48 Fennek MRAT (Medium Range Anti Tank) en 18 Fennek SWP (Stinger Weapon Platform). Vanaf 2021 ondergaan de Fenneks een MLU.[26]
FuchsPantserinfanterievoertuig Duitsland2014 EOV-variant en 6 CBRN-varianten. CBRN-variant wordt vanaf 2022 vervangen door 12 nieuwe systemen.[27] EOV-variant wordt in samenwerking met Duitsland vervangen in 2021.[28]
Iveco Medium Tactical Vehicle (MTV)Pantserwagen Italië1275December 2019 is het contract getekend voor de levering van 1275 Iveco MTV-pantserwagens. De MTV is een nieuw ontwerp, speciaal ontwikkeld conform de wensen van de Nederlandse krijgsmacht. Verder is in het contract met Iveco de aanschaf van 130 Remote Controlled Weapon Stations (RCWS) opgenomen. De MTV wordt aangeschaft in vier varianten; twee gevechtsvarianten (hardtop en softtop), een logistieke variant (pick-up), een gewondentransportvariant en een militaire politie variant voor de Koninklijke Marechaussee. Levering van de voertuigen begint in 2022 en moet in 2027 voltooid zijn.[29]
Leopard 1 (Biber)Brugleggende tank Duitsland4Maximaal MLC-60 en gedeeltelijk vervangen door 4x MLC-70 brugleggers, met afstoting deel CV90's 6 tanks verkocht aan Estland. Worden vervangen door 8 Leopard 2 (Leguaan)-brugleggende tanks.
Leopard 2A6Gevechtstank Duitsland1818 exemplaren gemoderniseerd met Nederlandse communicatie- en informatiesystemen. Dit maakt digitale communicatie met Nederlandse eenheden mogelijk. Tanks ondergebracht in het Duitse 414 Tankbataljon (Duits: 414 Panzerbataillon), wat onderdeel is van 43 Gemechaniseerde Brigade dat onder bevel staat van 1 Panzerdivision.[30][31]
Leopard 2 (Leguaan)Brugleggende tank Duitsland88 Leopard 2-brugleggende tanks (Leguaan), maximaal MLC-80, aangekocht ter vervanging van de Leopard 1-brugleggende tanks en de 4 MLC-70 brugleggers. Operationele instroom vanaf 2021 tot 2022.[32]
Leopard 2 (Buffel)Bergingstank Duitsland25In mei 2019 contract getekend voor grondige modernisering van 4 van de 25 Buffel-bergingtanks.[33] Vanaf december 2019 worden ook de overige 21 Buffel-bergingtanks per direct gemoderniseerd.[34]
Leopard 2 (Kodiak)Geniedoorbraaksysteem Duitsland10Sinds mei 2018 volledig operationeel.[35]
PzH2000NLPantserhouwitser Duitsland57Sinds 2019 6 extra exemplaren operationeel gemaakt met (her)oprichting 41e Afdeling Artillerie.[36] 24 exemplaren operationeel (4 batterijen van elk 6 PzH's) operationeel, 6 voor opleiding en overige 27 in materieelreserve. Sinds 2018 zijn de PzH's uitgerust met 155mm Excalibur PGM-precisiemunitie. Geplande MLU in 2022.[37]
YPR-765Pantserinfanterievoertuig Verenigde Staten84Grotendeels uitgefaseerd en vervangen door CV90 en Boxer MRAV. Alleen de YPR-806 A1 PRB (pantserrupsberging) is nog in gebruik binnen de KL.[38]

Terreinvoertuigen:

Voertuig Type Herkomst Aantal Foto Opmerkingen
Defenture VECTORGepantserd terreinvoertuig Nederland75Terreinwagen specifiek ontwikkeld voor het Korps Commando Troepen.[39] Zijn ondergebracht in NLD SOCOM-pool waardoor ook NLMARSOF van de voertuigen gebruik kan maken.
KTM 350 EXC-FEnduromotor Oostenrijk89Vanaf medio 2020 worden 89 nieuwe KTM 350 EXC-F motorfietsen geleverd aan de 11 Luchtmobiele Brigade, vervangen gefaseerd de KTM LC-4's.[40]
KTM LC-4Enduromotor Oostenrijk104104 motorfietsen in gebruik bij 11 Luchtmobiele Brigade.[41]
Luchtmobiel Speciaal Voertuig (LSV)Licht terreinvoertuig Frankrijk
 Nederland
170In gebruik bij 11 Luchtmobiele Brigade. Wordt vanaf 2021 vervangen door 515 nieuwe 12 kN Air Assault voertuigen gefabriceerd door Mercedes-Benz.[42]
Mercedes Benz 290GDTerreinvoertuig Duitsland25005 kN en deel 7,5 kN MB's zijn deels vervangen door 1527 Volkswagen Amaroks.[43] Overige voertuigen worden vanaf 2022 vervangen door 1275 middelzware pantservoertuigen van het nieuwe type Iveco Medium Tactical Vehicle (MTV).[29]
Mercedes Benz G280 CDIGepantserd terreinvoertuig Duitsland128Oorspronkelijk 88 voor Korps Commandotroepen en 40 voor Korps Mariniers. Door verwerving van DMV Anaconda 4x4 bij Korps Mariniers, verwerving VECTOR bij KCT en hoge operationele druk worden alle 128 voertuigen overgedragen aan reguliere gevechtseenheden van de Koninklijke Landmacht.
Mercedes-Benz 12kN Air Assault (AASLT)Gepantserd terreinvoertuig Duitsland
 Nederland
515Ter vervanging van de gedateerde LSV's en MB290GD's schaft 11 Luchtmobiele Brigade 515 nieuwe 12 kN Air Assault-voertuigen aan. Het betreft een doorontwikkeling gebaseerd op de Mercedes-Benz G 'Wolf', waarbij Mercedes-Benz een rollend chassis levert en VDL Groep de opbouw en modificaties uitvoert. Het voertuig wordt in drie hoofdvarianten aangeschaft: een gevechts-, een logistieke en een gewondentransport variant. De gevechtsvariant kan, in navolging van de gestelde eisen, in een Boeing CH-47 Chinook-transporthelikopter vervoerd worden. Alle varianten kunnen onder de Chinook vervoerd worden. De levering start in 2021 en zal in 2023 voltooid moeten zijn.[42]
Volkswagen AmarokTerreinvoertuig Duitsland1527Krijgsmachtbrede vervanger van deel van de 5 kN en deel 7,5 kN Mercedes-Benz 290GD's. Alle bestelde voertuigen ontvangen in juni 2018.[43]

Vrachtwagens en overige voertuigen:

Voertuig Type Herkomst Aantal Foto Opmerkingen
DAF-trekker-opleggercombinatie (TropCo)Vrachtwagen Nederland112112 trekker-opleggercombinaties (165 kN DAF XF-trekkers en 450 kN/600 kN Broshuis-opleggers) geleverd vanaf 2005.[44] Worden vanaf 2023 in het kader van het het programma Wissellaadsystemen, trekker-opleggercombinaties en wielbergingsvoertuigen vervangen door nieuwe wielbergingsvoertuigen.[45]
DAF YA-4440/4442 (4-tonner)Vrachtwagen Nederland3000De DAF 4-tonner wordt vanaf 2019 gefaseerd vervangen door nieuwe 50kN en 100kN Scania Gryphus-vrachtwagens.
DAF YA-2300 (10-tonner)Vrachtwagen Nederland200De DAF 10-tonner wordt vanaf 2019 gefaseerd vervangen door nieuwe 100kN Scania Gryphus-vrachtwagens.
DAF YBZ-3300Bergingsvoertuig Nederland150Sinds begin jaren '90 in dienst, oorspronkelijk 255 besteld.[45]
DAF YBB-95.480Bergingsvoertuig Nederland5Zware takelwagen met gepantserde cabine ten behoeve van berging en het afslepen van wielvoertuigen. In dienst gekomen in het kader van optreden in hoog risico omgeving ten tijde van Task Force Uruzgan. Worden vanaf 2023 in het kader van het het programma Wissellaadsystemen, trekker-opleggercombinaties en wielbergingsvoertuigen vervangen door nieuwe wielbergingsvoertuigen.[45]
DAF YT-2300Vrachtwagen Nederland40De DAF YT-2300 trekker wordt vanaf 2020 gefaseerd vervangen door nieuwe 150kN Scania Gryphus-trekkers.
Iveco Stralis ASVrachtwagen Italië14Sinds 2008 in dienst bij het Bevoorrading- en Transportcommando van het Operationeel Ondersteuningscommando Land.
KMW-MAN MLC-70 wegenmatsysteemVrachtwagen Duitsland10MAN SX 2000-vrachtwagen uitgerust met een KMW-systeem voor het gebruik van oprolbare stalen of kunststoffen matten die gebruikt worden als tijdelijke wegenmat (maximaal draagvermogen MLC-70 of 650 kN) voor het transport van voertuigen. Het systeem is in gebruik bij de genietroepen.
KMW-MAN MLC-70 brugleggend systeemVrachtwagen Duitsland4In 2011 4 exemplaren overgenomen van Noorwegen ter vervanging van 4 Leopard 1-brugleggende tanks. Wordt vanaf 2021 vervangen door 8 Leopard 2- brugleggende tanks (Leguaan). Maximaal draagvermogen MLC-70.
Liebherr FKMHijskraan Duitsland12Lichte 3-assige hijskraan in gebruik bij de genietroepen. Wordt onder andere gebruikt voor het tillen van de matten op het MLC-70-wegenmatsysteem. Worden vanaf 2021 vervangen door 8 nieuwe Middelzware Mobiele Kranen (MMK), type Liebherr LTM 1055-3.2. Ook zijn er reeds 6 nieuwe Lichte Mobiele Kranen (LMK) geleverd door Liebherr. Verder worden er in samenwerking met Duitsland nog eens 4 Gepantserde Mobiele Kranen (GMK) aangeschaft.[46]
Liebherr LTMHijskraan Duitsland8Zware 4-assige hijskraan in gebruik bij de genietroepen. Worden vanaf 2021 vervangen door 8 nieuwe Middelzware Mobiele Kranen (MMK), type Liebherr LTM 1055-3.2. Ook zijn er reeds 6 nieuwe Lichte Mobiele Kranen (LMK) geleverd door Liebherr. Verder worden er in samenwerking met Duitsland nog eens 4 Gepantserde Mobiele Kranen (GMK) aangeschaft.[46]
Scania-wissellaadsysteemVrachtwagen Zweden555In 2005 555 Scania-vrachtwagens 165 kN/Wissellaad­systemen en Aanhangwagens (WLS) geleverd. Onderhoudscontract verlengd tot 2026.[47] Worden vanaf 2023 in het kader van het het programma Wissellaadsystemen, trekker-opleggercombinaties en wielbergingsvoertuigen vervangen door nieuwe wissellaadsystemen.[45]
Scania XT GryphusVrachtwagen Zweden2037DAF-vrachtwagens in de categorieën 50 kN, 100 kN en 150 kN worden vanaf 2019 krijgsmachtbreed vervangen door 2037 nieuwe Scania XT Gryphus-vrachtwagens.[48]
Volvo EC220DLRupsgraafmachine Zweden70In 2018 70 nieuwe rupsgraafmachines aangeschaft ter vervanging van verouderde grondverzetvoertuigen.[49]
Volvo FHVrachtwagen Zweden1010 Volvo FH-trekkers geleverd aan het Bevoorrading- en Transportcommando in 2017.

Onbemande verkenningssytemen:

VoertuigHerkomstAantalFotoOpmerkingen
AeroVironment Puma Verenigde Staten12Samen aangeschaft met Raven DDL.
AeroVironment RQ-11B Raven Verenigde Staten7022 Raven B NLD-varianten en 48 RQ-11B Raven DDL (Digital Data Link)-varianten met een sterk verbeterde motor, camera en verbeterde communicatiemiddelen.[50]
AeroVironment Wasp Verenigde Staten18Samen aangeschaft met Raven DDL. In gebruik bij het Joint ISTAR Commando en het Korps Commandotroepen.
Boeing-Insitu Integrator Verenigde Staten6In 2017 contract ondertekend voor aanschaf 3 Integrator-systemen. Elk systeem bestaat uit 2 toestellen, sinds 2018 operationeel. Wordt ingezet bij het 107 Aerial Systems Battery van het Joint ISTAR Commando.[51]
Boeing-Insitu ScanEagle Verenigde Staten121 grondsysteem analoog met 6 vliegtuigen, 2 grondsystemen digitaal met elk 3 vliegtuigen. De Scan Eagle wordt gefaseerd vervangen door drie Integrator systemen van elk twee toestellen.
PD-100 Black Hornet Noorwegen80In gebruik bij verkenningseenheden van de Koninklijke Landmacht.[52]

Bewapening

Handvuurwapens:[53]

NaamType wapenFotoHerkomstKaliberRol
Glock 17Pistool Oostenrijk9×19mm ParabellumPersoonlijke bewapening
FN P90Machinepistool BelgiëFN 5,7×28mmPersoonlijke bewapening
Mossberg M590Hagelgeweer Verenigde StatenKaliber 12Groepsbewapening
Colt C7Aanvalsgeweer Canada5,56×45mm NAVOPersoonlijke bewapening
Colt C8Karabijn Canada5,56×45mm NAVOPersoonlijke bewapening
HK416Karabijn Duitsland5,56×45mm NAVOPersoonlijke bewapening
HK417Scherpschuttersgeweer Duitsland7,62×51mm NAVOSpecialistische bewapening
Accuracy AWMScherpschuttersgeweer Verenigd Koninkrijk.338 Lapua MagnumSpecialistische bewapening
Accuracy International AX-50Scherpschuttersgeweer Verenigd Koninkrijk.338 Lapua MagnumSpecialistische bewapening
Barret M107Scherpschuttersgeweer Verenigde Staten.50 Browning Machine GunSpecialistische bewapening
FN MinimiMachinegeweer België5,56×45mm NAVOGroepsbewapening
FN MAGMachinegeweer België7,62×51mm NAVOGroepsbewapening
Browning M2Machinegeweer Verenigde Staten.50 Browning Machine GunGroepsbewapening
M320 GLMGranaatwerper Verenigde Staten
 Duitsland
40mm-granaatSpecialistische bewapening
Heckler & Koch UGLGranaatwerper Duitsland40mm-granaatSpecialistische bewapening
Heckler & Koch AGWAutomatische granaatwerper Duitsland40mm-granaatGroepsbewapening

Antitankwapens en mortieren:

TypeFotoHerkomstGewicht (kg)Effectief bereik (meter)
M72 LAW (Licht Antitank Wapen) Verenigde Staten2,5200
Panzerfaust 3 Duitsland13300-900
Spike MRAT (Medium Range Antitankwapen) Israël26200-2500
Hirtenberger M6 C-640 Mk.1 (60mm-mortier) Oostenrijk8,11500
Royal Ordnance L16 (81mm-mortier) Verenigd Koninkrijk416000
TDA Armemants MO-120 R.T. (120mm-mortier) Frankrijk5748100

Luchtverdediging:

Type Herkomst Foto Opmerkingen
MIM-104 Patriot luchtverdedigingssysteem Verenigde Staten3 operationele vuureenheden met 4 lanceerinrichtingen met maximaal 4 PAC-2 en 16 PAC-3 raketten per sectie. Een gedeeltelijke 4e eenheid is reserve. De systemen ondergaan van 2018 tot 2022 grondige modernisering, hierna zal de levensduur tot 2040 verlengd zijn.[54]
Army Ground-Based Air Defence System Noorwegen
 Verenigde Staten
AGBADS integreert Norwegian Advanced Surface-to-Air Missile System (NASAMS) en het Fennek Stinger Weapon Platform (SWP) in één overkoepelend communicatie- en commandovoeringssysteem. Het NASAMS bestaat uit 9 lanceerinrichtingen met elk 6 AIM-120 AMRAAM-raketten, aangevuld met 12 Fennek-pantserwagens uitgerust met 2 lanceerinrichtingen die in totaal vier Stinger-luchtdoelraketten kunnen afvuren.

Tradities

Traditionele indeling van eenheden

Naast de hiërarchieke indeling kent het CLAS ook nog een traditionele indeling in wapens en dienstvakken. Ook de zeestrijdkrachten kennen een indeling in dienstvakken. De luchtstrijdkrachten kennen een dergelijke indeling niet. In het algemeen valt een gevechts- of gevechtssteunende eenheid onder een wapen, en wordt een ondersteunende eenheid door een dienstvak uitgevoerd. Er zijn uitzonderingen: de Genie en de Verbindingsdienst voeren ondersteunende taken uit, maar vallen onder wapens.

Wapens

De landmacht kent de volgende wapens:

Dienstvakken

De landmacht kent de volgende dienstvakken:

Regimenten

De wapens en dienstvakken kunnen weer onderverdeeld worden in één of meerdere regimenten. Dit zijn administratieve organisaties die de tradities van de eenheden bewaren. Voor de Tweede Wereldoorlog hadden regimenten slechts een nummer (met uitzondering van de regimenten Grenadiers en Jagers), maar in de jaren vijftig van de vorige eeuw kregen de regimenten een naam. Kenmerkend voor een Nederlands regiment is dat het over een vaandel of standaard beschikt. Een ander kenmerk is dat het regiment alleen een traditionele betekenis heeft. Anders dan in landen als Frankrijk, worden eenheden genummerd. Deze nummering is gebaseerd op de oude indeling van het leger in divisies. Ieder divisie bestond uit een aantal regimenten. Een regiment bestond op zijn beurt weer uit meerdere bataljons. Een voorbeeld hiervan is 42 Bataljon Limburgse Jagers. Historisch zou dit gezien moet worden als een bataljon van het 2e Regiment Infanterie, onderdeel van de 4e divisie. In de jaren zestig van de 20ste eeuw werd de landmacht al gereorganiseerd en oude, verdwenen regimenten kregen in de vorm van een herwaardering van de traditiebeleving hun nieuwe traditionele functie.

De eenheid van regiment is een zuiver ceremoniële functie. De regimentscommandant heeft er vrijwel altijd een reguliere functie bij. Vaak zijn bepaalde functionarissen op het opleidingsinstituut van het betreffende Wapen of Dienstvak ook regimentscommandant. Er is ook een regimentsadjudant. Het regiment draagt bij aan het zogenaamde "esprit de corps", het korpsgevoel en saamhorigheid. Ondanks de samenvoeging van regimenten, wordt nu steeds meer de waarde beseft die een regiment kan hebben voor het moreel en gevoel van eenheid van militairen. Een regiment draagt een rijke historie met zich mee, die soms rationeel gezien kunstmatig aandoet, maar wel effectief en belangrijk is. Hierbij kan worden gedacht aan 45 Pantserinfanteriebataljon, dat recentelijk de tradities van het Regiment Infanterie Oranje Gelderland op zich heeft genomen.

Vaandels en standaarden

De vaandels en standaarden vormen de belichaming van de historie en het karakter van het desbetreffende regiment of korps. Binnen de Koninklijke Landmacht zijn zowel vaandels als standaarden in gebruik. Een standaard is kleiner van omvang dan een vaandel en heeft een kortere stok. Dat verschil heeft een historische achtergrond. Eenheden te paard konden moeilijk met de lange stok van een vaandel overweg. Daarom zijn bij de bereden eenheden van de Koninklijke Landmacht standaarden in gebruik. Het gaat dan om de cavalerie, rijdende artillerie en veldartillerie. Ook de Koninklijke Marechaussee, oorspronkelijk een bereden eenheid en wapen binnen de Koninklijke Landmacht, heeft een standaard.

In tegenstelling tot het functionele gebruik van vaandels in het verleden, toen zij als oriëntatiepunten op het slagveld dienden, bekleden de vaandels tegenwoordig een louter ceremoniële rol. Bij ceremonies nemen zij een belangrijke plaats in. Militairen leggen bij hun installatie hierop de eed of de belofte af. Ook vormen vaandels een uiterlijke verbinding tussen een eenheid en het Koninklijk Huis. Alleen de koning kan een vaandel of een standaard toekennen. Ter inspiratie worden de krijgsverrichtingen van (de voorgangers van) de eenheid ook vermeld op het vaandel, deze toekenning verloopt per koninklijk besluit. Op 18 oktober 2019 werd bekend dat 16 eenheden van de Koninklijke Landmacht, het Korps Mariniers en de Koninklijke Luchtmacht, het vaandelopschrift "Afghanistan" mogen toevoegen.[55]

Uniformen

Binnen de Koninklijke Landmacht worden verschillende militaire uniformen gedragen, binnen de landmacht tenuen genoemd. Deze tenuen en de bijbehorende draagwijzen zijn vastgelegd in het Voorschrift Militair Tenue. De landmacht kent vier categorieën tenuen:

  • Gevechtstenue (GVT): Het gevechtstenue is het tenue waarin de meeste operationele militairen hun dagelijkse werkzaamheden vervullen. Het tenue is na beproevingen in 1993 onder de naam GVT M93 ingevoerd. Om de effectiviteit van het uniform te garanderen bestaan er verschillende camouflagepatronen waarin het uniform kan worden uitgevoerd:
    • GVT Woodland: Dit tenue is uitgevoerd in een doorontwikkeling van het Britse Disruptive Pattern Material (DPM) camouflagepatroon. Geoptimaliseerd voor optreden in bosrijke omgevingen in West-Europa en het standaardpatroon voor militairen in Nederland.
    • GVT Desert: Naar aanleiding van het toenemend optreden in woestijnachtige gebieden als Irak en Afghanistan werd een speciaal Desert tenue ingevoerd. Het desert-tenue betreft het gebruikelijke GVT, maar dan uitgevoerd in het Amerikaanse Desert Camouflage Pattern.
    • GVT Tropen: Dit tenue betreft het gebruikelijke GVT uitgevoerd in een vijfkleurig camouflagepatroon dat is geoptimaliseerd voor het optreden in tropische omgevingen. Dit tenue wordt veelal gedragen voor jungle-trainingen of optreden in de Caraïbische delen van het Koninkrijk.
    • Interim gevechtskleding: Door het feit dat de hierboven beschreven gevechtstenues verouderd zijn geraakt voor het contemporaine optreden, onder andere in Mali en Litouwen, is in 2018 besloten tot de aanschaf van interim gevechtskleding. Dit betreft gevechtstenuen die van de plank worden gekocht van verschillende commerciële partijen, uitgevoerd in het Amerikaanse MultiCam-camouflagepatroon. Het Korps Commandotroepen voerde in 2017 al het tenue met MultiCam-patroon in als haar standaard gevechtstenue. Voor de reguliere eenheden vormt de interim gevechtskleding een overbrugging tot tussen 2020 en 2022 de nieuwe gevechtskleding in het nieuwe Netherlands Fractal Pattern-camouflagepatroon wordt uitgeleverd.
Militair in het ceremoniële tenue van het Korps Rijdende Artillerie, ook bekend als Gele Rijders, tijdens het afvuren van saluutschoten tijdens Prinsjesdag.
  • Dagelijks tenue (DT): Het dagelijks tenue (DT) vorm het nette pak dat militairen binnen dragen tijdens hun dagelijkse werkzaamheden. In 2000 is het DT 2000 ingevoerd dat is ontworpen door de bekende couturier Frans Molenaar. Het tenue bestaat uit een pantalon (vrouwelijke militairen kunnen kiezen tussen een rok of pantalon), colbertjas, overhemd, stropdas en hoofddeksel (baret, pet of kwartiermuts) en is uitgevoerd in een grijsgroene stof.
  • Gelegenheidstenue (GLT): Voor bepaalde formele aangelegenheden wordt het gelegenheidstenue (GLT) gedragen. Het GLT bestaat grotendeels uit kledingstukken van het Dagelijks Tenue, echter met een wit overhemd, zwarte stropdas, witte handschoenen, groot model onderscheidingen (Pruisische opmaak) en dragen officieren een oranje bandsjerp.
  • Avondtenue (AT): Het avondtenue (AT) wordt bij formele aangelegenheden in de avonduren, zoals een diner of bal, gedragen en bestaat uit een zwarte smoking, vrouwelijke militairen dragen een lange rok, aangevuld met een pet en miniaturen van onderscheidingen. Het avondtenue kan ook in tropenkleuren gedragen worden
  • Ceremonieel tenue (CT): Elk infanterieregiment heeft zijn eigen ceremonieel tenue (CT). Militairen van het desbetreffende regiment dragen het CT alleen tijdens bijzondere gelegenheden. Denk daarbij aan Prinsjesdag, staatsbezoeken, een huwelijk van een lid van de koninklijke familie, commando-overdracht of een taptoe. Deze tenuen en de bijbehorende draagwijzen zijn vastgelegd in het Voorschrift Ceremonieel Tenue.

Militaire muziek

Militaire muziek was lange tijd een communicatiemiddel op de kazerne en het slagveld. Het Signaal Taptoe is daar een voorbeeld van. Marsmuziek hielp militairen vooruit tijdens lange marsen naar het slagveld. Tegenwoordig speelt militaire muziek een belangrijke rol bij militaire ceremonies, zoals commando-overdrachten en beëdigingen, en nationale gebeurtenissen als Prinsjesdag. Binnen de Koninklijke Landmacht bestaan er vier muziekkorpsen:

Rangen

De Koninklijke Landmacht kent diverse rangen. Deze zijn vastgelegd in het Koninklijk Besluit van 20 juni 1956.

Open Dagen

Oorspronkelijk hield elk krijgsmachtdeel jaarlijks zijn eigen open dag. Bezuinigingen hebben dit vanaf 2013 veranderd en nu houden 2 Nederlandse krijgsmachtdelen per jaar open dagen, waarbij ook andere onderdelen van defensie zijn vertegenwoordigd. De respectievelijke Landmacht, Luchtmacht en Marinedagen. Deze staan i.h.k.v. de brede publieksinformatie en i.h.k.v. voorlichting bij personeelswerving en zijn vanwege de bezichtigingen en demonstraties altijd zeer druk bezocht. De Landmachtdagen worden vaak georganiseerd op diverse locaties in Nederland. Informatie hierover verloopt via de media.[56]

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.