Kielce

Kielce is de hoofdstad van het Poolse woiwodschap Świętokrzyskie. De oppervlakte bedraagt 109,45 km², het inwonertal 197.724 (2016). De stad ligt aan de voet van de Heiligkruisgebergte, de oudste bergketen van het land.

Kielce
Stad in Polen

Situering
WoiwodschapŚwiętokrzyskie
Districtstadsdistrict
Coördinaten50° 53′ NB, 20° 37′ OL
Algemeen
Oppervlakte109,45 km²
Inwoners (2016)197.724
(1807 inw./km²)
Identificatiecode26610
Foto's
Portaal    Polen

Geschiedenis

In de 11e eeuw vestigden zich jagers in de gebieden rond de Heiligkruisgebergte. Voordien was dit gebied quasi onbewoond. Omdat ze een plek nodig hadden om bont en vlees voor graan te verhandelen ontstond de markt van Kielce. In het begin van de 12e eeuw werd het plaatsje eigendom van de bisschoppen van Krakau, die er een houten kerk en een landhuis lieten bouwen. In 1171 werd een stenen kerk gebouwd door bisschop Gedeon Dyrf. Halfweg de 13e eeuw werd de stad verwoest tijdens een aanval van de Mongolen onder leiding van Ögedei Khan. Het duurde echter niet lang vooraleer de stad heropgebouwd was.

Tijdens de Zweedse Zondvloed werd de stad geplunderd en afgebrand door Zweedse troepen. Enkel het paleis en de kerk bleven nog over na deze aanval. De stad slaagde erin zich te herstellen onder leiding van bisschop Andrzej Załuski. In 1761 had Kielce meer dan 4000 inwoners. In 1789 werd Kielce genationaliseerd en de burgers kregen het recht om hun eigen vertegenwoordigers voor de Sejm te verkiezen. Tot het einde van de eeuw kende de stad een periode van sterke groei. Er werd een brouwerij opgestart, maar ook verscheidene steenfabrieken, een paardenfokker en een hospitaal.

Delingen van Polen

Als een resultaat van de Derde Deling van Polen werd Kielce onderdeel van Oostenrijk. Tijdens de Pools-Oostenrijkse oorlog in 1809 werd het veroverd door prins Józef Poniatowski en bij het hertogdom Warschau gevoegd. Na de nederlaag van Napoleon Bonaparte in 1815 werd Kielce bij Congres-Polen gevoegd. Gedurende de korte periode dat Krakau een onafhankelijke staat was (republiek Krakau) was Kielce de hoofdstad van woiwodschap Krakau. Dankzij de inspanningen van Stanisław Staszic werd Kielce het centrum van de pas opgerichte Oud-Poolse Industriële Zone (Staropolski Okręg Przemysłowy). De stad groeide snel en nieuwe mijnen, groeves, en fabrieken werden gebouwd. In 1816 werd de eerste Poolse technische universiteit in Kielce opgericht. Na de dood van Staszic geraakte de Oud-Poolse Industriële Zone in verval. De technische universiteit verhuisde naar Warschau en werd daar de Technische Universiteit Warschau.

In november 1830 namen de inwoners van Kielce deel aan de Novemberopstand tegen Rusland. In 1844 organiseerde de priester Piotr Ściegienny een lokale opstand om Kielce van onder het Russische juk te bevrijden. Ściegienny werd echter door de Russen naar Siberië gestuurd. In 1863 nam Kielce deel aan de Januariopstand. Als een vergelding van de weerbarstigheid van de inwoners van de stad liet het regime alle Poolse scholen in de stad sluiten en maakte het van Kielce een militaire garnizoenstad. De Poolse taal werd verboden. Door deze acties namen veel gymnasiumleerlingen deel aan de Revolutie van 1905, waarbij ze vergezeld werden door fabriekswerkers.

Soeverein Polen

Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was Kielce de eerste Poolse stad die bevrijd werd van de Russen door de Poolse legioenen onder leiding van Józef Piłsudski. Toen Polen na de oorlog opnieuw onafhankelijk werd na 123 jaar werd Kielce de hoofdstad van woiwodschap Kielce. Kielce was een van de knooppunten in een investeringsplan uit de jaren '30 van de twintigste eeuw om de Poolse industrie aan te wakkeren, namelijk de Centrale Industriële Zone (Centralny Okręg Przemysłowy).

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er door de Nazi's ook in Kielce een getto opgericht, namelijk het getto van Kielce. Hier vond op 23 mei 1943 het bloedbad van Kielce plaats.

Pogrom

In Kielce vond op 4 juli 1946 de pogrom van Kielce plaats, waarbij 41 joden om het leven kwamen;[1] negentigduizend joden ontvluchtten hierna Polen.[1]

Bezienswaardigheid

Het Bisschoppelijk Paleis van Kielce.

Sport

De bekendste voetbalclub van Kielce is Korona Kielce.

Geboren

Galerij
Panorama Kielce
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Kielce op Wikimedia Commons.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.