Kantoortuin

De kantoortuin (Duits: Bürolandschaft of Großraumbüro), soms ook landschapskantoor genoemd, is een in de jaren 1950 in Duitsland ontwikkeld concept voor de indeling van kantoorruimte. Het maakte in de jaren 1970 ook in de rest van West-Europa opgang. De laatste jaren wint de kantoortuin aan populariteit, nadat bekende techgiganten zoals Facebook, Microsoft en Google het concept herintroduceerden. In een kantoortuin zijn veel medewerkers, doorgaans meer dan 12, bij elkaar in dezelfde ruimte werkzaam. Er zijn geen scheidingswanden. Het idee paste goed bij gedachten over "democratisering" en "onthiërarchisering" die in die tijd opgeld deden en men veronderstelde dat communicatie tussen medewerkers gemakkelijker en laagdrempeliger zou worden en dat de productiviteit zou toenemen. Uit onderzoek is echter gebleken dat deze aannames niet kloppen. De vermeende voordelen van kantoortuinen blijken in de praktijk niet te bestaan. Steeds meer organisaties komen daarom terug op hun eerdere beslissing om in open kantoorruimten te werken.[1]

Voorbeeld van een kantoortuin in Australië.

Negatieve effecten van de kantoortuin
Voorbeeld van een kantoortuin op een plattegrond
  • Werknemers in kantoortuinen zijn tot 62% vaker ziek dan mensen in een traditionele kantooromgeving. Geluidsoverlast en een gebrek aan invloed op de inrichting van hun werkplek maakt veel werknemers onzeker, overprikkeld en zelfs agressief.[2] Dit zorgt voor een verhoogd stressniveau. Daarnaast hebben ziekmakende bacillen vrij spel in een werkomgeving zonder scheidingswanden, waardoor medewerkers vaker worden blootgesteld aan besmettelijke ziekten zoals de griep. 72% van de mensen gaat namelijk toch werken als ze ziek zijn.[3] Verder heeft ook het gemeenschappelijk gebruik van toetsenborden en muizen in kantoortuinen een negatief effect. Deze vormen een grote bron van ziekmakende bacteriën, vergelijkbaar met de hoeveelheid die we op een wc-bril aantreffen. 1 op de 10 toetsenborden is zelfs zo vies dat ze een gevaar voor de gezondheid van werknemers vormen.[4][5][6]
  • De dynamiek in kantoortuinen is dermate concentratieverstorend dat een werknemer ongeveer twee keer zo lang over een taak doet. Dit leidt tot een productiviteitsverlies van gemiddeld 86 minuten per dag. Dit zijn omgerekend 24 werkdagen per werknemer per jaar.[7] Bovendien maakt een medewerker 50% meer fouten in het werk dat hij of zij wel afkrijgt. Vooral complexe taken, waarvoor een hoge mate van concentratie vereist is, hebben te lijden onder de effecten van de open kantooromgeving. Tussen de verstoringen door blijven er slechts 11 ongestoorde werkminuten per uur over.
  • Onderzoekers van de Universiteit van Californië becijferden dat het gemiddeld 23 minuten en 15 seconden duurt voordat iemand weer geconcentreerd aan het werk is na een concentratieverstorende gebeurtenis.[8][9] Werknemers in een kantoortuin ondervinden op dit vlak gemiddeld meer hinder dan mensen in een traditionele kantooromgeving door de grote hoeveelheid prikkels waaraan ze worden blootgesteld.

Mogelijke oplossingen

Het opdelen van de werkvloer in zones met speciale concentratiewerkplekken kan een oplossing zijn voor werknemers die zich moeten focussen op een lastige of dringende taak. Daarnaast kan het opstellen van duidelijke regels orde scheppen voor werknemers die niet gestoord willen worden. Oordopjes of een koptelefoon kunnen daarbij uitkomst bieden. De persoon in kwestie heeft minder last van omgevingsgeluiden en collega’s zien dat ze hem of haar met rust moeten laten. Bij het luisteren naar muziek ter verdringing van achtergrondgeluid dient men er rekening mee te houden dat ook de muziek zelf kan afleiden. Het heeft de voorkeur om naar muziek zonder tekst te luisteren (zie 'Betekenisvol geluid stoort het meest').

Ook kunnen werkgevers overwegen om aparte ruimtes te creëren waar mensen luidruchtig kunnen en mogen zijn. Op die manier kunnen mensen in een ontspannen sfeer socialiseren en informatie uitwisselen.[10] Zoals eerder genoemd, roepen kantoortuinen frustraties op bij werknemers vanwege concentratieverstorende factoren. Sommige organisaties richten hun samenwerkingszones daarom nu anders in. Denk hierbij aan kleine zitjes om te overleggen of volledig afgesloten ruimtes voor langere vergaderingen.[11] Of deze maatregelen een positief effect hebben is niet bekend.

Betekenisvol geluid stoort het meest

Een onderzoeksteam van de Universiteit van Yamaguchi uit Japan heeft onderzocht welk geluid het meeste concentratieverlies oplevert in kantoortuinen. Zij kwamen erachter dat geluiden voor mensen hinderlijker zijn naarmate ze meer betekenis hebben. Dit geldt met name voor verstaanbare muziekteksten en conversaties van collega's. Hoe beter iemand de gesproken tekst kan verstaan, hoe meer diegene wordt afgeleid. Het maskeren van betekenisvol geluid zou volgens de onderzoekers "grote winst opleveren voor een comfortabel akoestisch klimaat in de kantoortuin."[12]

ISO-norm kantoortuin

Voor het meten van de hoeveelheid geluidsoverlast in kantoortuinen is een officiële ISO-norm beschikbaar: NEN-EN-ISO 3382-3. Bij metingen die op basis van deze norm plaatsvinden, wordt onder andere gekeken naar de mate van storend en betekenisvol achtergrondgeluid, afmetingen van de ruimte, nagalmtijd, afleidingsafstand en privacyafstand.

Bronnen
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.