John Ashbery

John Lawrence Ashbery (Rochester, 28 juli 1927 – Hudson, 3 september 2017) was een Amerikaans avant-gardistisch dichter. In 1976 won hij de Pulitzerprijs voor poëzie.

John Asbery in 2010.

Biografie

Ashbery werd geboren als zoon van een boer en een lerares. Op jonge leeftijd wilde hij kunstschilder worden en van zijn elfde tot zijn vijftiende nam hij met veel enthousiasme tekenlessen. Geleidelijk verlegde hij echter zijn interesse naar de dichtkunst en begon hij poëzie te schrijven. Tijdens zijn studie aan de Harvard-universiteit raakte hij bevriend met Kenneth Koch, Barbara Epstein, James Schuyler, Frank O'Hara en Edward Gorey, met wie hij later de New York School of Poets zou vormen. Robert Creeley en Robert Bly waren zijn klasgenoten. In 1949 studeerde hij cum laude af op een dissertatie over W.H. Auden.

Ashbery's vroege werk werd ook sterk geïnspireerd door Auden, alsook door de obscure Franse surrealistische dichter Pierre Martory. Later werd zijn werk steeds meer modernistisch. In de jaren zestig verkeerde hij in avant-gardistische kringen, met wereldwijd de aandacht trekkende kunstenaars als Andy Warhol en John Cage. In de jaren zeventig werd hij hoogleraar hij aan het Brooklyn College.

Ashbery's werk kenmerkt zich door vrije, spontane associatie, waarbij zijn gedichten meestal nauwelijks een echt onderwerp kennen. Hij kan heel vaag en poëtisch zijn over concrete alledaagse dingen, waarbij hij regelmatig de parodie als stijlmiddel gebruikt. Een overkoepelend thema is de relatie tussen chaos en het bewuste menselijk denken en met de kunst in zijn algemeenheid. Hoewel Ashbery vaak beweerd heeft voor een groot publiek te willen schrijven, geldt veel van zijn werk als moeilijk toegankelijk, niet in de laatste plaats door de semantische en linguïstische experimenten in zijn werk.

Asbery werd onderscheiden met een groot aantal prijzen, waaronder de National Book Award for Poetry en de National Book Critics Circle Award. In 1976 won hij de Pulitzerprijs voor zijn bundel Self-portrait in a Convex Mirror. In Frankrijk, waar hij van 1955 tot 1965 woonde en werkte, werd hij opgenomen in het Legioen van Eer. Hij wordt algemeen gerekend tot de meest invloedrijke Amerikaanse dichters van na de Tweede Wereldoorlog.

John Ashbery overleed in 2017 op 90-jarige leeftijd.[1]

Fragment uit Thuis geschoold

Dat was nooit een punt.
Dat wil zeggen, het was en het was geen.

Ik zou boos moeten zijn over iets.
Maar weet je wat het is,
te vroeg geboren.

(Vertaling: Ton van 't Hof)

Werk
  • Turandot and Other Poems. 1953.
  • Some Trees. 1956
  • The Tennis Court Oath. 1962.
  • Rivers and Mountains. 1966.
  • The Double Dream of Spring. 1970.
  • Three Poems. 1972.
  • The Vermont Notebook. 1975.
  • A Nest of Ninnies (roman, met James Schuyler)
  • Self-Portrait in a Convex Mirror
  • Houseboat Days. 1977.
  • As We Know. 1979.
  • Shadow Train. 1981.
  • A Wave. 1984
  • April Galleons. 1987.
  • The Ice Storm. 1987.
  • Flow Chart. 1991.
  • Hotel Lautréamont. 1992.
  • And the Stars Were Shining. 1994.
  • Can You Hear, Bird? 1995.
  • Wakefulness. 1998.
  • Girls on the Run. 1999.
  • Your Name Here. 2000.
  • 100 Multiple-Choice Questions. 2000.
  • Other Traditions. Essays. 2000.
  • As Umbrellas Follow Rain. 2001.
  • Chinese Whispers. 2002.
  • Where Shall I Wander. 2005.
  • Selected Prose 1953–2003. 2005.
  • A Worldly Country. 2007.
  • Notes from the Air: Selected Later Poems. 2007
  • Planisphere. 2009.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.