Ibiza (eiland)

Het eiland is een populaire vakantiebestemming onder jongeren, voornamelijk als gevolg van het drukke nachtleven op het eiland. Jaarlijks trekken bekende DJ's naar Ibiza, waar ze zich dikwijls de hele zomer aan één discotheek verbinden. Aan de westkust staat sinds 1980 het Café del Mar dat bekend is door haar strandfeesten en door de muziek die door het café zelf wordt uitgebracht. Typerend zijn de vele villa's waarin de hippiecultuur nog steeds tot uiting komt waarbij vaak Moorse en Balinese elementen gecombineerd worden met de traditionele stijl van de finca's (oorspronkelijke Spaanse boerderijen). Naast een zon-, strand- en feestbestemming, waarbij vooral het zuiden wordt aangedaan, heeft het eiland ook een rustige kant en is het geliefd bij wandelaars en yogabeoefenaars. Sinds een aantal jaren voert de lokale overheid een beleid om Ibiza als gezinsbestemming te promoten.

Ibiza-stad staat sinds 1999 op de Werelderfgoedlijst. De oude hoger gelegen ommuurde binnenstad waarin de kathedraal en het archeologisch museum de belangrijkste bezienswaardigheden zijn, wordt Dalt Vila genoemd. Tien kilometer naar het westen liggen de ruïnes van de Fenicische nederzetting Sa Caleta.

Het eiland heeft een eigen vliegveld, Aeropuerto de Ibiza, dat vooral in de zomermaanden veel gebruikt wordt en er zijn veerverbindingen met Barcelona, Majorca, Dénia, en Valencia.

Acht miljoen jaar geleden werden de Balearen boven de zeespiegel opgestuwd. De eerste menselijke bewoning gaat terug naar circa 5000 v.Chr. Er zijn van de vroegste periode slechts weinig resten overgebleven en opgegraven. Vanaf 654 voor Christus zijn er echte historische feiten bekend. Toen stichtten de Feniciërs hier een havenstad met de naam Ibossim (tegenwoordig Sa Caleta), naar de Egyptische god Bes. Zowel de naam Ibiza als de Catalaanse versie Eivissa zijn van Ibossim afgeleid. Tijdens de Fenicische periode bezochten ook de Grieken het eiland en het was de Griek Diodoros van Sicilië die voor de eerste maal schriftelijk verwees naar de eilanden Formentera en Ibiza als de Pitiusen, ofwel de 'eilanden bedekt met dennenbomen'.

Nadat het Fenicische rijk verzwakt was door de Assyrische invasies kwam het eiland in handen van de Carthagers en groeide het uit tot een belangrijke handelspost in het Middellandse zeegebied. De belangrijkste exportproducten in die tijd waren zout, Garum (vissaus) en wol. Toen Carthago in oorlog kwam met het Romeinse Rijk (de Tweede Punische Oorlog) was het eiland eerst nog trouw aan Carthago maar door de talrijke verliezen op het slagveld werd Ibiza genoodzaakt om een bestand te sluiten met de Romeinen, waardoor het voor een volledige vernietiging gespaard werd. Rome hechtte niet zoveel belang aan Ibiza en het eiland verloor al gauw zijn belangrijke handelsstatus. De zoutmijnen op Ibiza bleven voor de Romeinen wel interessant. Het zout werd namelijk gebruikt om voedingswaren op de schepen van de Romeinen langer goed te houden.

Na de Val van het West-Romeinse Rijk kwam het eiland korte tijd in handen van de Vandalen en daarna van het Byzantijnse Rijk. In 902 namen de Arabische Moren het eiland in die het de naam Yebisah gaven. De bewoners bekeerden zich grotendeels tot de Islam en het eiland kwam onder bestuur van de stad Dénia. In 1110 nam de Noorse Koning Sigurd I het eiland in tijdens de Noorse Kruistocht. Op de historische datum 8 augustus 1235 nam Jacobus I van Aragón het eiland in. Hiermee eindigde de Moorse bezetting en werden alle Moslims van het Ibiza gedeporteerd. Hierna kreeg het eiland zelfbestuur. In 1479 werd bepaald dat Ibiza officieel tot zowel de Balearen behoorde als tot het Koninkrijk Spanje. Het zou echter tot 1715 zelfbestuur houden. Het eiland werd in die tijd nog vaak geteisterd door zeerovers. Het buureiland Formentera is in die tijd eens helemaal leeggehaald door zulke piraten. Het Spaanse gezag was niet in staat om de bewoners afdoende te beschermen en dus moesten ze zelf voor hun verdediging zorgen.

In de twintigste eeuw kreeg het eiland bekendheid doordat kunstenaars en schrijvers zoals Raoul Hausmann en Walter Benjamin op het eiland kwamen wonen. Later werd Ibiza ontdekt door de toeristen. Deze periode werd in 1936 wreed onderbroken, doordat de Spaanse Burgeroorlog ook naar Ibiza en Formentera oversloeg.[1] Er zou op Ibiza in 1936 een bloedige actie van troepen van generaal Franco tegen de republikeinen hebben plaatsgevonden, wat overigens in Spaanse geschiedenisboeken tot op heden wordt ontkend. Alle beschikbare informatie hierover is partijdig en dus niet objectief, maar bloed is er met zekerheid wel vergoten. Pas rond 1950 was de situatie weer enigszins genormaliseerd. In de jaren zestig trokken er veel hippies naar het eiland die zelfs eigen gemeenschappen stichtten in de grotten langs de kust. Het eiland was in die jaren een vrijhaven aan de rand van het Spanje van dictator Franco.[2] Artiesten als Santana, The Rolling Stones en Pink Floyd traden er in die jaren op. Mensen kwamen bij elkaar op het eiland om te dansen, zingen, eten en wiet te roken in de natuur. Ibiza was voor veel kunstenaars een inspirerende plek. Ook Nederlandse schrijvers als Cees Nooteboom en Harry Mulisch gingen daarom naar Ibiza.

Na de dood van Franco in 1975, waarna Spanje een democratie werd, werd Ibiza onderdeel van de autonome gemeenschap van de Balearen. In de jaren tachtig veranderde het eiland langzaam. Hoewel de hippiecultuur nooit verdween verschoof het zwaartepunt richting dancemuziek. Onder invloed dj's als DJ Alfredo en Jose Padilla ontstond een eigen geluid. Deze stijl werd in 1987 door Paul Oakenfold verweven met de housecultuur. Zo ontstond de invloedrijke Balearic Beat.[3] Het eiland werd steeds meer een populaire vakantiebestemming onder liefhebbers van dancemuziek en heeft die positie weten vast te houden met grote discotheken als Pacha, Space, Privilege en Amnesia. De populaire balearic-muziek wordt uitgegeven op vele compilaties waarvan Hed Kandi en Café del Mar de bekendsten zijn.

De rotskust met een aantal boerderijen in het noordoosten van het eiland.

Met een oppervlakte van 575 km² is Ibiza het op dertien na grootste eiland in de Middellandse Zee. Het eiland meet zo'n 35 bij 20 km en bestaat uit beboste bergen gecombineerd met laagvlakten. Het hoogste punt is de berg Sa Talaiassa (Spaans: Sa Talaia) waarvan de top op 475 meter ligt. In het zuiden liggen zoutpannen die al in de oudheid werden gebruikt. De kustlijn bestaat voor een groot deel uit kliffen met daartussen zandstranden. Om Ibiza liggen vele rotseilanden waarvan Es Vedrà in het zuidwesten het bekendst is.

Ibiza vormt samen met het zuidelijker gelegen Formentera de Pitiusen. Ten noordoosten van het eiland liggen Majorca en Minorca.

Grootste steden zijn Ibiza-stad, Sant Antoni de Portmany en Santa Eulària des Riu. Ibiza is ingedeeld in de volgende gemeenten:

• Ibiza-stad
• Sant Antoni de Portmany
• Sant Joan de Labritja
• Sant Josep de sa Talaia
• Santa Eulalia del Río

Reclam de xeremies

Flaó, gevuld gebak van Ibiza

De inwoners van Ibiza hebben hun eigen dialect van het Catalaans, het Eivissenc, wat ook op het nabijgelegen Formentera wordt gesproken.

Een opvallend muziekinstrument is de Reclam de xeremies. Deze fluit is waarschijnlijk een variant op de zummara die aan de Afrikaanse kust van de Middellandse zee wordt gebruikt. Een gebruik dat oorspronkelijk op het hele eiland plaatsvond maar tegenwoordig op steeds meer plaatsen verdwijnt is de ses matances, een dorpsfeest waarbij een groot aantal varkens wordt geslacht en het vlees o.a. tot worsten (sobrasadas) wordt verwerkt.

Het strand Cala d'Hort, met op de achtergrond het rotseiland Es Vedrá

Het eiland heeft een aantal bekende stranden:[4]

• Cala d'Hort met uitzicht op het rotseiland Es Vedra.
• Cala Bassa staat bekend als mooi en breed maar in de zomermaanden ook erg druk.
• Cala Vadella
• Cala Jondal
• Aan de noordkust zijn tal van afgelegen stranden te vinden, zoals Es Portixol, een afgelegen strand dat alleen te voet na een wandeling van een half uur te bereiken is. Een ander rustig strand is Cala Xarraca met wat meer voorzieningen.
• Cala Salada aan de westkust. Het strand is over de weg bereikbaar maar ook via een twaalf kilometer lang pad langs de rotskust.

• 
  Baai op Ibiza
• 
  Oude windmolen op Ibiza
• 
  Het beroemde ei in de badplaats Sant Antoni de Portmany.
• 
  Ibiza-stad met de Dalt Vila
• 
  Ibiza-stad vanuit de lucht
• 
  Haven
• 
  Es Cubells
• 
  Oud landhuis
• 
  Zonsondergang op het strand bij Café del Mar
• 
  Zicht op Salinas en Formentera vanuit KM4 Ibiza

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Ibiza op Wikimedia Commons.

	Werelderfgoed in Spanje
Alhambra, Generalife en Albaicín, Granada · Kathedraal van Burgos · Historisch centrum van Córdoba · Klooster en plaats van het Escorial, Madrid · Werken van Gaudí · Grot van Altamira en de paleolithische grotkunst van Noord-Spanje · Monumenten van Oviedo en het koninkrijk Asturië · Oude stad Ávila met de Kerken-buiten-de-Muren · Oude stad Segovia en aquaduct · Santiago de Compostella (oude stad) · Nationaal park Garajonay · Historische stad Toledo · Mudéjararchitectuur van Aragón · Oude stad Cáceres · Kathedraal, Alcázar en Archivo General de Indias in Sevilla · Oude stad Salamanca · Klooster van Poblet · Archeologisch ensemble van Mérida · Pelgrimsroute naar Santiago de Compostella · Koninklijk klooster van Santa Maria de Guadalupe · Nationaal park Doñana · Historische ommuurde stad Cuenca · La Lonja de la Seda van Valencia · Las Médulas · Palau de la Música Catalana en Hospital de Sant Pau, Barcelona · Monte Perdido · Kloosters van San Millán Yuso en Suso · Prehistorische rotskunst in de Coa Vallei en de Siega Verde · Rotskunst van het Middellandse Zeebekken op het Iberisch Schiereiland · Universiteit en historische parochie van Alcalá de Henares · Ibiza, biodiversiteit en cultuur · San Cristóbal de La Laguna · Archeologisch ensemble van Tarraco · Archeologisch Atapuerca · Catalaanse romaanse kerken van de Vall de Boí · Palmeral van Elche · Romeinse muur van Lugo · Cultuurlandschap van Aranjuez · Monumentale renaissance-ensembles van Úbeda en Baeza · Vizcayabrug · Oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio's van Europa · Nationaal park El Teide · Herculestoren · Cultuurlandschap van de Serra de Tramuntana · Erfgoed van kwik. Almadén en Idrija · Dolmens van Antequera · Kalifaatstad Medina Azahara · Cultuurlandschap van de Risco Caído en de heilige bergen van Gran Canaria

Eilanden in de regio Balearen
Majorca · Minorca · Ibiza · Formentera · Cabrera · Dragonera