Hittegolf

Een hittegolf is een periode die gekenmerkt wordt door uitzonderlijk hoge temperaturen. Wat er precies onder een hittegolf verstaan wordt, hangt sterk af van waar men zich op aarde bevindt. Een hittegolf weegt zwaarder door in stedelijk gebied door het hitte-eilandeffect.

Droog gras in de Achterhoek, gevolg van de hittegolf van zomer 2018

Definitie in België en Nederland
Een echte hittegolf:


Datum    Max.

12 juli    24,7 °C
13 juli  25,1 °C
14 juli  28,9 °C
15 juli  31,0 °C
16 juli  28,6 °C
17 juli  30,6 °C
18 juli  32,4 °C
19 juli    23,0 °C

 Een onechte hittegolf:


Datum            Max.

9 augustus    26,0 °C
10 augustus  24,1 °C
11 augustus  29,4 °C
12 augustus  32,8 °C
13 augustus  34,0 °C
14 augustus  25,5 °C
15 augustus  20,1 °C
16 augustus  19,0 °C

Het KNMI (Nederland) en sinds 2003 ook het KMI (België) hanteren de volgende officiële definitie:[1][2] ten minste vijf dagen achtereen waarop de maximumtemperatuur 25,0 °C of meer bedraagt (zomerse dagen); waarbij ten minste op drie dagen de maximumtemperatuur 30,0 °C of meer bedraagt (tropische dagen). Deze temperaturen worden op anderhalve meter boven het maaiveld gemeten in een zogenaamde weerhut.

In het dagelijkse taalgebruik wordt de uitdrukking hittegolf vaak gebruikt zonder dat het weer voldoet aan bovenstaande definitie. Links staan twee fictieve voorbeelden van een echte hittegolf en een onechte hittegolf.

In Nederland hebben klimatologen het over een landelijke hittegolf, wanneer in De Bilt er sprake is van een hittegolf volgens bovenstaand criterium. In België geldt Ukkel als de maatstaf.

Wanneer een hittegolf op een ander weerstation dan De Bilt of Ukkel wordt gemeten, is er wel sprake van een regionale hittegolf. Afhankelijk van de streek kunnen die veel vaker of juist minder vaak voorkomen dan landelijke hittegolven. Zo waren er op weerstation Volkel, een van de warmste weerstations van Nederland, sinds het begin van de dagelijkse waarnemingen in 1960 25 hittegolven (stand 26 juli 2013), terwijl er in De Bilt in dezelfde periode zestien waren en in Den Helder slechts één.

Hittegolven in België

Bij het KMI in Ukkel is er sinds 1954 in de volgende jaren een hittegolf voorgekomen:[3]

Nr.JaarEerste dagLaatste dagAantal dagenTemperatuur warmste dag
1195727 juni8 juli1236,2°C
219597 juli11 juli536,8°C
3197529 juli9 augustus1234,0°C
4197622 juni8 juli1735,4°C
5199026 juli5 augustus1135,3°C
6199419 juli27 juli933,0°C
719957 juli13 juli733,0°C
8199529 juli6 augustus932,8°C
919975 augustus21 augustus1731,6°C
1019989 mei14 mei631,0°C
11200122 augustus26 augustus532,9°C
1220031 augustus13 augustus1334,4°C
13200518 juni29 juni1233,9°C
1420069 juni13 juni531,1°C
15200615 juli30 juli1636,2°C
1620107 juli14 juli833,6°C
17201321 juli27 juli732,4°C
18201530 juni5 juli634,5°C
19201623 augustus27 augustus532,5°C
20201718 juni22 juni532,4°C
21201813 juli27 juli1535,4°C
22201829 juli7 augustus1034,8°C
23201923 juni30 juni832,6 °C
24201922 juli26 juli539,7 °C
25201923 augustus28 augustus632,1 °C

Late hittegolven (die eind augustus of in september beginnen) komen in België niet zoveel voor. Enkele voorbeelden zijn de jaren 1906, 1911, 1919, 1929, 1947. 2016 en 2019. In 1947 eindigde de 10-dagen durende hittegolf pas op 20 september. De hoogste temperatuur stond 72 jaar lang op datum van 27 juni 1947 toen het in Ukkel 36,6°C werd. Dit record werd op 24 juli 2019 verbroken, er werd toen 40,7°C gemeten. Een dag later moest het record worden bijgesteld op 41,8°C, maar in Ukkel bleef de temperatuur die dag beperkt tot 39,7°C.

Hittegolven in Nederland

De landelijke hittegolven in De Bilt (Nederland) worden geteld vanaf 1901:[4] Het nationale hitterecord is gevestigd op 40.7 graden in Gilze-Rijen op 25 juli 2019.

Nr.JaarEerste dagLaatste dagDuur Totaal aantal
tropische dagen		Langste reeks
tropische dagen		 Warmste dagTemperatuur
warmste dag (in °C)
119007 augustus14 augustus8 5510 augustus34,7
2194117 juni26 juni10 3223 juni33,2
319416 juli14 juli9 7712 juli33,9
4194325 juli1 augustus8 3226 juli30,4
5194711 augustus27 augustus17 4416 augustus34,1
6194825 juli2 augustus9 4428 juli33,0
7197529 juli15 augustus18 668 augustus32,9
8197623 juni9 juli17 1053 juli34,9
9198229 juli4 augustus7 433 augustus32,3
1019834 juli12 juli9 3311 juli33,0
11199026 juli4 augustus10 334 augustus35,3
12199419 juli31 juli13 5224 juli34,1
13199529 juli3 augustus6 3331 juli32,3
1419975 augustus13 augustus9 5513 augustus32,1
15199921 mei25 mei5 3324 mei33,6
16199928 juli4 augustus8 331 en 2 augustus31,4
17200122 augustus26 augustus5 3325 augustus31,1
18200331 juli13 augustus14 747 augustus35,0
1920042 augustus11 augustus10 329 augustus32,5
20200518 juni24 juni7 3220 juni32,8
21200630 juni6 juli7 334 juli32,0
22200615 juli30 juli16 8419 juli35,7
23201321 juli27 juli73 322 juli32,6
24201530 juni5 juli63 21 en 2 juli33,1
25201815 juli27 juli134 426 juli35,7
26201829 juli7 augustus104 27 augustus33,9
27201922 juli27 juli64 425 juli37,5
28201923 augustus28 augustus63 327 augustus32,8
Nr.JaarEerste dagLaatste dagDuur Totaal aantal
tropische dagen		Langste reeks
tropische dagen		 Warmste dagTemperatuur
warmste dag

Regionale hittegolf

Voor een landelijke hittegolf wordt De Bilt als meetpunt gebruikt, maar ook bij de overige meetstations in Nederland worden hittegolven bijgehouden.

Nr.JaarMeetstationEerste dagLaatste dagDuur Totaal aantal
tropische dagen		 Warmste dagTemperatuur
warmste dag (in °C)
12018Twente12 juli9 augustus 29157 augustus36,2
22018Hupsel12 juli9 augustus 29137 augustus37,0
32018Deelen12 juli7 augustus 271226 juli37,0
41994Arcen10 juli31 juli 221224 juli35,1
51959Twente4 juli12 juli 949 juli35,4

Herwaardering in 2016 van historisch vastgelegde gegevens

Bij herwaardering met nieuwe analysemethodes heeft KNMI op 27 juni 2016 16 hittegolven uit historische data geschrapt, alle in de periode 1911-1950. De zomer van 1947 telde hierdoor slechts één hittegolf, terwijl men er voorheen van was uitgegaan dat dit er vier waren.[5][6][7] Drie jaar later kwamen er kamervagen.[8]

Definities in de Verenigde Staten

In de Verenigde Staten hanteert men sinds 1900 op de meeste plaatsen de definitie dat er op drie achtereenvolgende dagen een temperatuur van boven de 90 °F (32,2 °C) in de schaduw moet heersen. Maar in sommige delen van het binnenland van Noord-Californië neemt men daar 100 °F (37,7 °C) of (in Redding) zelfs 105 °F (40,6 °C) voor. Op 10 juli 1926 meldde New York dat er reeds 25 slachtoffers waren gevallen vanwege de hittegolf, waarvan 20 in de staat New York. De thermometer wees onafgebroken 91 °F aan.[9]

Zoek hittegolf op in het WikiWoordenboek.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.