Heiligen van Wintershoven
Onder de heiligen van Wintershoven verstaat men een aantal personen die omstreeks 650 in Wintershoven hebben geleefd en later heilig zijn verklaard. Wintershoven wordt wel het dorp met de vele heiligen genoemd.
De heiligen
De heiligen van Wintershoven zijn:
- Amandus
- Landoaldus
- Amantius
- Adrianus
- Julianus
- Vinciana
- Adeltrudis
- Landrada
- Lambertus.
Geschiedenis
De geschiedenis van deze heiligen vangt aan met de arbeid van de 7e-eeuwse missionaris Amandus. Deze was aanvankelijk bisschop van Maastricht. Hij gaf omstreeks 650 deze functie op om zich weer op de missioneringsarbeid te richten. Daartoe kreeg hij van paus Martinus I elf gezellen mee. Het ging om Landoaldus en diens zuster Vinciana. Voorts Amantius, ene Adrianus, en zeven vrouwen waaronder Adeltrudis. Sommige bronnen maken ook nog melding van ene Julianus.
Amandus heeft veel gewerkt in Vlaanderen en Limburg, en in Wintershoven stichtte hij een kloostergemeenschap. In dit klooster werden kinderen uit adellijke families opgeleid. Toen Amandus naar Gent afreisde, droeg hij de leiding van het klooster over aan Landoaldus, en kreeg daarbij steun van Amantius en de Romeinse gezellen Adrianus, Julianus, Vinciana en Adeltrudis.
Tot de leerlingen van het klooster behoorden Landrada en Lambertus. Landrada werd de stichteres van de Abdij van Munsterbilzen, en Lambertus werd bisschop van Maastricht.
Al deze mensen zouden, met uitzondering van Lambertus, in de parochiekerk van Wintershoven zijn begraven, hoewel daar geen archeologisch bewijs voor werd gevonden.
Heiligverklaring en verering
Bisschop Floribertus van Luik verhief in de 8e eeuw de relieken van Landoaldus, Vinciana, Adrianus, Amantius, Adeltrudis en Landrada tot de eer der altaren. Dit kwam neer op een heiligverklaring. De relikwieën van de heiligen werden aldus te Wintershoven vereerd, er werden bedevaarten naar het kerkje gehouden en vele wonderen werden opgetekend.
In 980 gaf bisschop Notger van Luik toestemming om de relieken over te brengen naar de Sint-Baafsabdij te Gent, welke door Amandus was gesticht, om ze daar als heiligen te vereren.
Wintershoven trachtte de relieken terug te krijgen, en vanaf de 17e eeuw kwamen er inderdaad relieken terug. In 1897 bezat Wintershoven niet alleen de relieken van de oorspronkelijk in Wintershoven begraven heiligen, maar ook relieken van Lambertus. Dit ging gepaard met grote feestelijkheden.
Hoewel elke heilige een eigen feestdag heeft, vindt de belangrijste verering ervan plaats op 1 november (Allerheiligen). De relieken worden dan uitgestald in de kerk van Wintershoven. Ook op 2 november (Allerzielen) zijn de relieken dan nog aanwezig.
Overigens is de feestdag van alle Heiligen van Wintershoven samen: 13 juni.
Literatuur
- In 1711 verscheen een boekje: De levens der Heyligen van Wintershoven mitsgaders een kort verhael van den opgangh en nedergangh der oude stad Tongeren, door Lambertus de Heers, pastoor te Wintershoven.
- Uit 1897 is het boekje: De Heiligen van Wintershoven, door A. Paquay.