Heidenröslein

Rond 1770 verbleef Goethe in Straatsburg voor zijn studies. Tijdens deze periode onderhield hij een romantische relatie met Friederike Brion, een dochter van Johann Jakob Brion, de pastoor van Sessenheim.

De relatie met Brion was van korte duur: reeds op 7 augustus 1771 bracht Goethe haar een afscheidsbezoek. Brion verkeerde echter in de overtuiging dat ze een koppel vormden, of misschien zelfs verloofd waren (de exacte details zijn onduidelijk; Goethes brieven aan Brion zijn verbrand door de zus van Brion na haar dood). Ze dacht dan ook dat zijn vertrek slechts tijdelijk zou zijn. Pas toen Goethe in Frankfurt was, stuurde hij haar een brief om het definitieve karakter van zijn vertrek duidelijk te maken. Brion antwoordde met een hartverscheurende brief.

Medio september 1779 bracht Goethe opnieuw een bezoek aan Sessenheim, waar hij naar eigen zeggen (in een brief aan zijn goede vriendin, Charlotte von Stein) beter ontvangen werd dan hij had verwacht. Hij en Brion haalden mooie herinneringen op aan hun tijd samen.

Wanneer het gedicht exact geschreven is, is onzeker. Voor een veel vermelde datum, 1771, is geen bewijs. De oorsprong van deze datum ligt hem in de betekenis van het gedicht: het gaat om wederzijdse wonden, pijn, zelfdestructie. Aangezien dit een goede beschrijving is van de relatie tussen Goethe en Brion, wordt vaak aangenomen dat het gedicht dan ook in die periode geschreven. Voor Goethe werd de pijn die hij Brion had aangedaan pas duidelijk met haar antwoord op zijn afscheidsbrief in 1772. Het is dus mogelijk dat hij pas daarna het gedicht schreef.

Doorheen de jaren zijn een reeks andere gedichten geïdentificeerd die lijken op het gedicht van Goethe. Het vroegste is Sie gleicht wol einem Rosenstock, een gedicht in een bundel uit 1602. Ook schreef Johann Gottfried von Herder (een kennis van Goethe) een gedicht dat er op leek, al is de overeenkomst maar matig. Het is echter niet duidelijk of Goethe een van deze gedichten kende.