Gemeentelijke rekenkamer

Gemeentelijke rekenkamers doen onderzoek naar doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het gemeentelijk beleid, in Nederland. In 2006 dient elke gemeente dergelijk onderzoek uit te kunnen voeren, hetzij door een eigen rekenkamer of rekenkamerfunctie, hetzij in samenwerking met andere gemeenten.

De eerste gemeentelijke rekenkamer werd in 1996 in Delft ingesteld. Landelijke invoering volgde vanaf maart 2002 in het kader van het dualisme, waarmee de ontstane verweving tussen gemeenteraad en gemeentebestuur teruggebracht diende te worden. Essentie van het gemeentelijk dualisme is dat het college van B & W bestuurt, en dat de raad controleert en kaders stelt. Een belangrijk instrument voor de controletaak van de raad werd de gemeentelijke rekenkamer.

Het voornaamste verschil tussen een gemeentelijke rekenkamer en een rekenkamerfunctie is dat bij de laatste de gemeenteraad meer vrijheid heeft in de samenstelling. Zo is het bij een rekenkamerfunctie mogelijk dat ook raadsleden lid zijn.

Een gemeentelijke rekenkamer(functie) kan bestaan uit enkele raadsleden, externe leden of een combinatie van beide, die benoemd worden door de gemeenteraad. Als er meerdere leden zijn spreekt men van een rekenkamercommissie, als er één lid is van een directeursmodel. De rekenkamer wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. De rekenkamer heeft een eigen budget om onderzoek uit te laten voeren.

Andere rekenkamers: de Algemene Rekenkamer en de Europese Rekenkamer.

De regionale rekenkamers in Nederland hebben zich verenigd in de NVRR, de Nederlandse Vereniging voor Rekenkamers & Rekenkamercommissies. Hiervan zijn tevens de Algemene Rekenkamer en enkele rekenkamers van waterschappen lid.