Orestes (Romeins heerser)

Orestes werd geboren als aristocraat in Pannonia Savi. Waarschijnlijk waren de voorouders van Orestes deels Germanen. Orestes was de zoon van Tatules en de schoonzoon van "comes" (graaf) Romulus, die als militaire leider in Noricum diende (dux Norici).

Toen de provincie Pannonia aan Attila de Hun werd afgestaan, werd Orestes lid van het hof van Attila, waar hij een hoge positie bereikte als diplomaat in de onderhandelingen tussen Attila en Valentinianus III.

In 475 werd Orestes benoemd tot magister militum en patricius door de West-Romeinse keizer Iulius Nepos. Dit bleek achteraf een verkeerde keus te zijn, want op 28 augustus 475 slaagde Orestes er namelijk in als hoofd van foederati om de regeringsmacht in de hoofdstad Ravenna over te nemen. Iulius Nepos vluchtte zonder verdere strijd naar Dalmatië, waar hij zou blijven regeren totdat hij vermoord werd in 480.

Hoewel Orestes nu heerser was van de Romeinse provincies ten westen van Dalmatië met uitzondering van het Visigotische Spanje, werd hij niet als een goede Romein beschouwd. Hij zou dan ook nooit worden geaccepteerd als keizer. Daarom schoof Orestes zijn zoon Romulus naar voren. Omdat Romulus in feite nog een kind was, bleek hij slechts een stroman voor zijn vader, en had Orestes de werkelijke macht in handen. Hij koos Romulus Augustus als keizersnaam voor zijn zoon. Dit klonk wel gewichtig, maar werd door de Romeinen verkleind naar het fraai rijmende Romulus Augustulus, Romulus Augustusje, de kleine Augustus.

De nieuwe regering werd in het Oost-Romeinse rijk niet erkend, maar omdat daar een burgeroorlog woedde, konden noch Zeno, noch Basiliscus militair ingrijpen tegen Orestes. Ook ontevreden over het regime van Orestes waren soldaten van het Romeinse leger die zich graag op het Italiaanse schiereiland wilden vestigen.

Onder leiding van het Germaanse stamhoofd Odoaker werd Orestes op 28 augustus 476 gevangengenomen bij Piacenza en direct geëxecuteerd. Binnen enkele weken werd Ravenna ingenomen en Romulus Augustulus afgezet. Dit moment wordt algemeen beschouwd als het einde van het West-Romeinse Rijk.

1. Geen verdere namen zijn bekend, aldus A.H.M. Jones en J.R. Martindale (The Prosopography of the Later Roman Empire, vol. II, Cambridge University Press, 1980, pp. 811-812). Talloze websites geven Orestes' naam als Flavius Orestes, in navolging van een fout op de Engelstalige Wikipedia.