Europees kampioenschap voetbal 2000

Deelnemende landen:

 Winnaar

 Tweede

 Halvefinalisten

 Kwartfinalisten

 Uitgeschakeld in groepsfase

De kwalificatie voor het EK 2000 vond plaats in 1998 en 1999. 49 landen werden onderverdeeld in negen kwalificatiegroepen. Deze landen speelden uit- en thuiswedstrijden tegen elkaar. De winnaar van iedere groep kwalificeerde zich automatisch voor het eindtoernooi, evenals de beste nummer 2. De overige 8 runners-up werden via loting onderverdeeld in vier play-offs (uit en thuis), waarvan de winnaar zich kwalificeerde voor het eindtoernooi. België & Nederland waren als organiserende landen automatisch gekwalificeerd.

Grote verrassingen deden zich niet voor. De meeste grote landen die op de eindronde werden verwacht, wisten zich te plaatsen. Grootste afwezige was Kroatië, dat op het WK 1998 nog de derde plaats behaalde. Noorwegen en Slovenië wisten zich voor het eerst te plaatsen voor een Europees kampioenschap.

De zestien landen die zich plaatsten voor het eindtoernooi zijn hieronder weergegeven.

Land	Kwalificatie als	Datum kwalificatie	Eerdere deelnames aan EK1
België	00Gastland	0018 januari 1998	31 (1972, 1980, 1984)
Nederland	01Gastland	0118 januari 1998	51 (1976, 1980,1988,1992, 1996)
Italië	02Winnaar groep 1	099 oktober 1999	44 (1968,1980, 1988, 1996)
Noorwegen	03Winnaar groep 2	148 september 1999	0
Duitsland	04Winnaar groep 3	069 oktober 1999	70 (19722, 19762, 19802, 19842, 19882, 1992, 1996)
Frankrijk	05Winnaar groep 4	079 oktober 1999	41 (1960, 1984, 1992, 1996)
Zweden	06Winnaar groep 5	038 september 1999	13 (1992)
Spanje	07Winnaar groep 6	128 september 1999	55 (1964,1980, 1984, 1988, 1996)
Roemenië	08Winnaar groep 7	059 oktober 1999	22 (1984, 1996)
Joegoslavië	09Winnaar groep 8	029 oktober 1999	4 (19603, 19683, 19763, 19843)
Tsjechië	10Winnaar groep 9	089 juni 1999	40 (19604, 19764, 19804, 1996)
Portugal	11Beste runner-up	159 oktober 1999	2 (1984, 1996)
Engeland	12Winnaar playoff	1117 november 1999	51 (1968, 1980, 1988, 1992, 1996)
Denemarken	13Winnaar playoff	1317 november 1999	50 (1964, 1984, 1988, 1992, 1996)
Slovenië	14Winnaar playoff	0417 november 1999	01
Turkije	15Winnaar playoff	1017 november 1999	10 (1996)

¹ Een vetgedrukt jaartal betekent een kampioenschap tijdens dat toernooi

² als West-Duitsland

³ als SFR Joegoslavië

⁴ als Tsjecho-Slowakije

Op 12 december 1999 vond de loting plaats in Gent. De landen werden hierbij in vier groepen onderverdeeld.

Choreografie Euro 2000

De 31 wedstrijden van het Europees Kampioenschap 2000 werden gehouden in acht stadions; vier Belgische en vier Nederlandse. Ieder stadion had destijds een capaciteit van minstens 29.000 toeschouwers. De Amsterdam ArenA was het grootste stadion met 52.960 plaatsen; ook het Feijenoord Stadion in Rotterdam en het Koning Boudewijnstadion in Brussel hadden meer dan 50.000 plaatsen. De openingswedstrijd werd op 10 juni door België en Zweden gespeeld in het Koning Boudewijnstadion. De finale werd op 2 juli in het Feijenoord Stadion gespeeld. In de Amsterdam ArenA, het Feijenoord Stadion en het Koning Boudewijnstadion werden de meeste wedstrijden gespeeld. In deze drie stadions werden vijf wedstrijden gehouden. Zowel België als Nederland speelden alleen in eigen land.

Amsterdam	Rotterdam	Brussel	Eindhoven
Amsterdam ArenA Capaciteit: 52.140	De Kuip Capaciteit: 51.137	Koning Boudewijnstadion Capaciteit: 50.122	Philips Stadion Capaciteit: 33.000
3 groepswedstrijden 1 kwartfinale 1 halve finale	3 groepswedstrijden 1 kwartfinale finale	3 groepswedstrijden 1 kwartfinale 1 halve finale	3 groepswedstrijden
3 groepswedstrijden	3 groepswedstrijden	3 groepswedstrijden	3 groepswedstrijden 1 kwartfinale
GelreDome Capaciteit: 30.082	Stade Maurice Dufrasne Capaciteit: 30.023	Stade du Pays de Charleroi Capaciteit: 30.000	Jan Breydelstadion Capaciteit: 30.000
Arnhem	Luik	Charleroi	Brugge

Gebouw Delftse Poort in Rotterdam met afbeelding van Edgar Davids

Op het Europees Kampioenschap 2000 floten 13 scheidsrechters uit verschillende landen. Gamal Al-Ghandour was de enige niet-Europese scheidsrechter op het toernooi. Markus Merk floot het openingsduel, Anders Frisk leidde de finale.

Het Franse en Italiaanse elftal voorafgaand aan de finale van het EK

Alessandro Del Piero en Francesco Totti tijdens de finale in De Kuip

In groep A wist Portugal zich met drie overwinningen voor de kwartfinale te plaatsen. Na een 0-2-achterstand won men uiteindelijk met 3-2 van Engeland. Roemenië werd laat in blessuretijd met 0-1 verslagen, de wedstrijd tegen Duitsland werd gewonnen door een hattrick van Sérgio Conceição (3-0). Roemenië wist zich als tweede te kwalificeren, men speelde gelijk tegen Duitsland en won door middel van een late strafschop van Engeland (2-3). Hierdoor werden Engeland en regerend Europees kampioen Duitsland onder leiding van bondscoach Erich Ribbeck verrassend in de groepsfase uitgeschakeld. Ribbeck stapte na afloop van het toernooi op en werd vervangen door oud-international Rudi Völler.

In groep B kwalificeerde Italië zich met negen punten door overwinningen op Turkije (1-2), België (2-0) en Zweden (2-1). Turkije werd nummer 2 door een doelpuntloos gelijkspel tegen Zweden en een 2-0-overwinning op België, beide treffers werden gescoord door Hakan Şükür. België won het openingsduel van het toernooi van Zweden, maar dit was niet genoeg om de kwartfinale te bereiken. Hiermee werd België het eerste gastland van een Europees kampioenschap dat de groepsfase niet overleefde.

In groep C begon Spanje met een 0-1 nederlaag tegen debutant Noorwegen, maar werd alsnog groepspwinnaar door overwinningen op Slovenië (1-2) en Joegoslavië (3-4). In de laatste wedstrijd boog Spanje in blessuretijd een 3-2-achterstand om naar een overwinning. Joegoslavië werd met vier punten tweede, door een 3-3 gelijkspel tegen Slovenië en een 1-0-overwinning op Noorwegen. Savo Milošević scoorde vier keer voor Joegoslavië in de groepsfase. Noorwegen behaalde met hetzelfde doelsaldo evenveel punten als Joegoslavië, maar werd derde op basis van het doelgemiddelde.

In groep D werd gastland Nederland groepswinnaar met negen punten. Zowel Nederland als Frankrijk versloegen Denemarken met 3-0. Nederland won haar eerste duel van Tsjechië door een benutte strafschop vlak voor tijd, Frankrijk behaalde een 1-2-overwinning op de Tsjechen. Doordat beide landen na twee duels zeker waren van de kwartfinales, ging het onderlinge duel alleen om de eerste plaats. Na twee keer op achterstand te zijn gekomen won Nederland uiteindelijk met 2-3 van Frankrijk. Tsjechië won van Denemarken dankzij twee goals van Vladimír Šmicer, Denemarken eindigde hierdoor als enige land met 0 punten, zonder een goal te hebben gemaakt.

De kwartfinales kenden weinig verrassingen. Portugal won van Turkije door twee doelpunten van Nuno Gomes. Italië versloeg Roemenië met 2-0. Nederland maakte indruk met een 6-1-overwinning op Joegoslavië, met onder meer een hattrick van Kluivert en twee goals van Overmars. Frankrijk won met 1-2 van Spanje.

In de halve finale tussen Frankrijk en Portugal kwam laatstgenoemde op voorsprong, in de tweede helft viel de gelijkmaker. In extra tijd kreeg Frankrijk een controversiële strafschop toegewezen vanwege een vermeende handsbal van Abel Xavier. De strafschop werd benut door Zinédine Zidane, vanwege de Sudden Death-regeling betekende dit de overwinning voor Frankrijk. Paulo Bento, Nuno Gomes en Abel Xavier werden voor lange tijd geschorst nadat ze scheidsrechter Günter Benkö hadden bekritiseerd en geduwd vanwege zijn beslissing.

De halve finale tussen Italië en Nederland kende een dominerend Nederland, met een verhouding in doelpogingen van 21 tegen 4. Na 34 minuten ontving Zambrotta zijn tweede gele kaart, waardoor Italië met tien man verder moest. Daarvoor had Bergkamp al de paal geraakt. Nederland kreeg twee strafschoppen in reguliere speeltijd, deze werden echter gemist door Frank de Boer (’39, redding Francesco Toldo) en Patrick Kluivert (’62, paal). Ook na extra tijd bleef het 0-0. De strafschoppenserie werd met 3-1 gewonnen door Italië, onder meer door twee reddingen van Toldo.

Op 2 juli speelden Frankrijk en Italië de finale in het Feijenoord Stadion. Italië leek lange tijd te gaan winnen nadat Marco Delvecchio de score in de tweede helft had geopend. In de 90ste minuut scoorde Sylvain Wiltord echter de gelijkmaker. In extra tijd scoorde invaller David Trezeguet vervolgens de Golden Goal. Hiermee werd Frankrijk winnaar van het EK 2000, het was de tweede Europese titel voor Frankrijk.

Zinédine Zidane werd door de UEFA uitgeroepen tot Speler van het Toernooi. Patrick Kluivert en Savo Milošević werden beiden topscorer van het toernooi met vijf doelpunten, en ontvingen daarvoor de Gouden Schoen. In het Team van het Toernooi werden 22 spelers opgenomen, waarvan zeven van kampioen Frankrijk. Uit deze selectie werd door de UEFA tevens een beste opstelling gevormd.[2]

De mascotte van het EK 2000 was Benelucky. Benelucky werd bedacht door Utrechtse student Jurrian Reurings, nadat de UEFA een wedstrijd had gehouden waarop 5000 inzendingen volgden.[3] De naam Benelucky is een woordspeling op ‘Benelux’, en tevens een samentrekking van het Latijnse woord ‘bene’ en het Engelse ‘lucky’, samen bedoeld als ‘goed geluk’. De mascotte werd gepresenteerd tijdens de oefenwedstrijd Nederland-België op 4 september 1999. Benelucky heeft de kop en de manen van een leeuw en de hoorns en staart van een duivel, verwijzend naar respectievelijk de ‘Nederlandse leeuw’ en de ‘Rode Duivels’. De manen van de mascotte bevatten de kleuren van beide vlaggen.

Het officiële lied van het EK 2000 was Campione 2000 (Italiaans voor kampioen) van de Zweedse muzikant E-Type. Tevens werd een officieel Euro 2000-album uitgebracht, met daarop 21 nummers.

De slogan van het EK 2000 was Football without Frontiers (Voetbal zonder Grenzen). Deze slogan refereerde aan het samenwerkingsverband tussen gastlanden Nederland en België, en was tevens bedoeld om het internationale Europese karakter van het toernooi te onderstrepen.

Het EK 2000 was het eerste internationale kampioenschap waarbij alle spelers voorafgaande aan de wedstrijden bij het betreden van het veld door kinderen werden begeleid.[4]

In vergelijking met 23 andere Europese landen werd het EK voetbal in Nederland op televisie verreweg het best bekeken. Naar de 27 wedstrijden die rechtstreeks door de NOS-televisie werden uitgezonden, keken gemiddeld 3,9 miljoen kijkers. Gemeten over alle 31 duels komt Nederland tot een gemiddelde kijkdichtheid van 25,6 procent.[5]

• 
  Nederlandse fans op het Stadhuisplein in Rotterdam
• 
  Nederlandse fans in de Oude Haven in Rotterdam
• 
  Italiaanse fans tijdens de finale in De Kuip in Rotterdam
• 
  De bal

• (en) UEFA.com: Euro 2000