Eiffeltoren

De Eiffeltoren (Frans: la tour Eiffel) is een monument in Parijs en een van bekendste en meest bezochte bezienswaardigheden van Frankrijk. Hij staat aan de linkeroever van de Seine in het 7e arrondissement van Parijs.

Eiffeltoren
Algemene gegevens
Aannemer(s)Gustave Eiffel
Ingenieur(s)Maurice Koechlin
Émile Nouguier
Architect(en)Stephen Sauvestre
Ontwerpbegonnen in 1884
Constructie1887-1889
Opening6 mei 1889
LocatieChamp de Mars, 75007 Parijs
Coördinaten48° 52 NB, 2° 18 OL
Eigenaargemeente Parijs
Exploitant1981-2005: Société nouvelle d'exploitation de la tour Eiffel (SNTE)
2006-2015: Société d'exploitation de la tour Eiffel (SETE)
Personeel500
Bezoekers sinds opening236 445 812 (tot 31 december 2007)
Technische gegevens
Hoogte1e etage: 57,63 m
2e etage: 115,73 m
3e etage: 276,13 m
Top (incl. antenne): 324 m
GewichtTotaal: 10.100.000 kg
Metalen geraamte: 7.300.000 kg
Materiaalsmeedijzer
Samenstelling18.038 stukken metaal
2.500.000 klinknagels
Aantal traptreden1665

Officiële website
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde
Parijs
Locatie van de Eiffeltoren in het 7e arrondissement
De Eiffeltoren
De Eiffeltoren in mist, genomen vanaf Place Joffre
De Eiffeltoren op een poster voor de wereldtentoonstelling van dat jaar (1889)

De Eiffeltoren is hét symbool van Parijs en wordt door velen gezien als een van de niet-klassieke wereldwonderen.

De toren is ontworpen door de ingenieurs Maurice Koechlin en Émile Nouguier, twee medewerkers van Gustave Eiffel. De toren ontvangt tegenwoordig jaarlijks meer dan zes miljoen bezoekers en is daarmee het meest bezochte monument ter wereld.[1][2] Op 28 november 2002 verwelkomde de Eiffeltoren zijn 200 miljoenste gast.

Op het eerste platform bevindt zich een expositie over de Eiffeltoren met foto's, schilderijen en informatie. Met de lift is het mogelijk naar de top van de Eiffeltoren te gaan (de trap is boven het tweede platform niet publiek toegankelijk). Informatiepanelen geven aan welke gebouwen te zien zijn vanaf de Eiffeltoren.

De Eiffeltoren is 317 meter hoog tot aan de top van de vlaggenstok, zonder de televisieantennes mee te rekenen. Met televisieantennes is de toren 324 meter hoog. Afhankelijk van de omgevingstemperatuur kan de toren 15 cm in hoogte veranderen door het uitzetten of krimpen van het metaal.[3] De toren heeft vier poten; op verschillende niveaus bevinden zich platforms. De toren weegt 7300 ton (exclusief de fundering). Na de bouw was de Eiffeltoren 's werelds hoogste toren en hij bleef, afgezien van televisietorens, 126 jaar lang de hoogste toren van Europa.

Van negen tot twaalf uur 's avonds gaan de lampen op de Eiffeltoren elk uur een paar minuten knipperen. Dit werd voor het eerst gedaan op oudejaarsavond 2000 en omdat dit mooi werd gevonden gebeurt dit nu elke avond.

Geschiedenis

De Eiffeltoren werd tussen 1887 en 1889 gebouwd ter gelegenheid van de wereldtentoonstelling van 1889; de Eiffeltoren zou de monumentale toegang tot de tentoonstelling worden. Het jaar 1889 was niet toevallig uitgekozen: het was de honderdste verjaardag van de Franse Revolutie. De Eiffeltoren werd op 31 maart 1889 ingehuldigd en op 6 mei officieel geopend. In totaal werkten 250 staalarbeiders mee aan de bouw. Het was voor die tijd opmerkelijk dat geen enkele arbeider tijdens de bouw het leven liet (er verongelukte alleen een arbeider die buiten werktijd met zijn verloofde de toren beklom).

De toren was er gekomen ondanks heel wat weerstand. In een petitie, ondertekend door Zola, Maupassant en een 300-tal andere kunstenaars, was onder meer aangevoerd dat buitenlanders zouden lachen met de smakeloze horreur waarmee de Fransen zich aan de wereld presenteerden.[4] De Parijse bevolking was, tijdens de eerste jaren dat de toren er stond, helemaal niet blij met het monument. In veler ogen was het een metalen onding. De Eiffeltoren kreeg gaandeweg meer waardering en wordt beschouwd als een architectonisch meesterwerk. Een bijzonderheid is de veelheid aan fijnmazige ornamenten (smeedwerk) die op de toren zijn aangebracht, een prestatie die Eiffel de bijnaam ijzertovenaar gaf.

Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de Eiffeltoren na twintig jaar weer gesloopt zou worden, maar omdat de toren waardevol bleek voor communicatiedoeleinden mocht hij langer blijven staan. Op 12 januari 1908 werd het eerste langeafstandsradiobericht vanaf de toren verzonden.

Op 3 januari 1956 beschadigde een brand de top van de toren. Een jaar later werd de huidige antenne op de top geplaatst.

In de jaren tachtig werden een oud restaurant en zijn ondersteunende steigerconstructie ontmanteld en van de Eiffeltoren verwijderd. Het geheel werd verkocht en heropgebouwd in New Orleans. Tegenwoordig bevinden zich nog twee restaurants in de toren: Altitude 95 op de eerste verdieping en het restaurant Le Jules Verne op 125 meter hoogte. Le Jules Verne heeft een Michelinster.

In het jaar 2000 installeerde men talloze knipperlichten en krachtige zoeklampen op de toren. Iedere avond is er een lichtshow, en de zoeklampen bovenaan maken 's nachts van de Eiffeltoren een lichtbaken in de Parijse skyline. Elk jaar op quatorze juillet, 14 juli, de Franse nationale feestdag, wordt rond de Eiffeltoren een groots vuurwerk afgestoken ter ere van de verjaardag van de Franse Revolutie.

Naar aanleiding van de 120ste verjaardag in 2009 stelde het bureau Serero Architectes de Paris een gedurfde ingreep voor, die zou neerkomen op het plaatsen van een platform met een webvormig uitwaaierende transparante structuur, dat 1700 bezoekers per uur zou kunnen dragen. Het uit kevlar gemaakte web, ultralicht en uit koolstofvezels samengesteld, zou aan de top van de toren worden vastgemaakt zoals de vleugels van een vliegtuig aan de romp worden bevestigd. Dit ontwerp werd echter nooit uitgevoerd.

Constructie

Aanvankelijk had Gustave Eiffel - toentertijd meester in de architectuur met smeedijzer - gedacht twaalf maanden bezig te zijn met de constructie. In werkelijkheid duurde de bouw echter tweemaal zo lang. De bouwfase, die begon op 28 januari 1887, eindigde pas eind maart 1889, maar dat was op tijd voor de officiële opening van de wereldtentoonstelling van 1889. Het monument heeft in totaal 1,5 miljoen frank meer gekost dan aanvankelijk verwacht werd.

Op de bouwplaats is het aantal werknemers nooit boven de 250 geweest. De reden hiervoor is dat een groot deel van het werk al tevoren was gedaan in de fabrieken van Eiffel, in Levallois-Perret. Van de 2,5 miljoen klinknagels in de toren zijn er slechts 1.050.846 op de bouwplaats geplaatst, ongeveer 42% van het totaal. De meeste onderdelen zijn op de grond geassembleerd in de fabrieken in Levallois-Perret, per brokken van vijf meter, met voorlopige bouten. Op de bouwplaats werden vervolgens de bouten vervangen door klinknagels.

Voor het ontwerp zijn vijftig ingenieurs twee jaar bezig geweest met het tekenen van 5.300 tekeningen van details van de Eiffeltoren. Van elk van de 18.038 smeedijzeren stukken van de Eiffeltoren is een schets gemaakt.

Door de keuze voor smeedijzer als bouwmateriaal, is de toren bestand tegen meteorologische omstandigheden en metaalmoeheid, en zou hij nog enkele eeuwen mee moeten kunnen gaan.[5]

Op de bouwplaats werden, als eerste stap, vier betonnen voetstukken geplaatst ter ondersteuning van de vier poten. Dit was nodig om de druk op de grond te verspreiden.

De montage van het metaal begon op 1 juli 1887. De mannen die verantwoordelijk waren voor deze gigantische "Meccano" worden les voltigeurs genoemd. Zij stonden onder leiding van Jean Compagnon. Tot op 30 meter hoogte werden de stukken met behulp van een kraan omhoog gehesen. Tussen de 30 en 45 meter hoogte werd gebouwd met behulp van 12 houten steigers. Boven de 45 meter hoogte werden er nieuwe steigers gebouwd, die bevestigd waren aan balken van 70 ton voor de eerste verdieping. En daarna volgde het aansluiten van de balken met de vier randen, voor de eerste verdieping. Deze aansluiting is voltooid op 7 december 1887. Voor de bouw van de tweede verdieping moesten er opnieuw steigers worden gemaakt.

In september 1888, toen de tweede verdieping al gebouwd was, gingen de werknemers in staking. Ze waren het niet eens met de arbeidstijd: in de winter 9 uur per dag en in de zomer 12 uur per dag, en ze vonden de lonen te laag tegenover de risico's. Eiffel gaf hierop aan dat de risico's niet anders zijn op een hoogte van 50 meter dan op een hoogte van 200 meter. En hoewel de werknemers al beter betaald werden dan het gemiddelde toentertijd, werd de eis van de salarisverhoging ingewilligd. Drie maanden later brak er opnieuw een staking uit, maar ditmaal hield de leiding het been stijf en weigerde elke onderhandeling.

Toen het gebouw voltooid was, moest er een voorziening getroffen worden om de derde verdieping te kunnen bezoeken. De liften van Backmann, die oorspronkelijk gepland waren in het ontwerp dat werd ingezonden voor de wedstrijd in mei 1886, werden afgewezen door de jury. Eiffel maakte daarom gebruik van drie nieuwe leveranciers: Roux-Combaluzier et Lepape, het Amerikaanse bedrijf Otis en Léon Edoux.

Constructie in beeld

Tot de Eerste Wereldoorlog

Op 6 mei 1889 opende de Eiffeltoren zijn deuren voor het publiek, ter ere van de wereldtentoonstelling van dat jaar. Vanaf 15 mei mocht het publiek de toren beklimmen. Hoewel de toren tijdens de bouw werd bekritiseerd door onder anderen een aantal van de bekendste kunstenaars van die tijd, was hij snel een succes. In de eerste week, toen de liften nog niet in gebruik waren, hebben 28.922 personen de toren beklommen tot de top. Ongeveer 32 miljoen bezoekers hebben de toren bezocht voor de wereldtentoonstelling.

Het monument was, tot de bouw van de Chrysler Building in New York (1930), het hoogste gebouw ter wereld.

Nadat de wereldtentoonstelling afgelopen was, daalde de belangstelling en daarmee het aantal bezoekers snel. In 1899 waren er slechts 149.580 bezoekers. Er werd begonnen de toren commercieel te exploiteren, door de prijs van de toegangskaarten te verlagen; met nauwelijks zichtbaar resultaat. Op de wereldtentoonstelling van 1900, die opnieuw in Parijs was, werden meer dan een miljoen toegangskaarten verkocht, veel meer dan de tien jaren daarvoor. Maar in 1901 was de daling alleen maar groter, omdat veel mensen de toren al hadden gezien in 1889.

De daling van het aantal bezoekers zorgde ervoor dat de toekomst van de toren niet meer zeker was na 31 december 1909, bij het verlopen van de vergunning. Sommigen meenden zelfs dat de toren zou worden afgebroken na die datum. De oplichter Victor Lustig speelde handig op deze geruchten in en wist de toren aan een schroothandelaar te verkopen.

Rond 1937

De toren onderging een modernisering naar aanleiding van de wereldtentoonstelling van 1937. De modernisering bestond uit het verwijderen van de ouderwetse decoraties van de eerste verdieping en het toevoegen van nieuwe verlichting op de hele toren.

Vanaf de Tweede Wereldoorlog

In 1944 ontsnapte de toren aan brandstichting door de Duitse bezetters. De aanslag werd opgeëist door de Wehrmacht.

In het begin van de jaren zestig begon het internationale toerisme te groeien. Dit had direct gevolgen voor het aantal bezoekers van de toren. Dit aantal steeg sterk en kwam later zelfs dicht bij de zes miljoen bezoekers per jaar. (In 1998 werd dit aantal voor het eerst gehaald.) Een nieuwe renovatie van de toren was nodig. De renovatie was gericht op de volgende punten:

  • Het stroomlijnen van de structuur van het gebouw
  • Het totaal heropbouwen van liften en trappen
  • Het creëren van veiligheid aangepast aan de populariteit van de Eiffeltoren.

Daartoe werd de toren ontdaan van 1340 ton overbodig materiaal en opnieuw opgeschilderd en behandeld tegen corrosie. Ook werden de liften voor de derde verdieping vervangen en werd het restaurant Le Jules Verne geopend.

Vanaf de jaren zeventig is de Eiffeltoren steeds populairder geworden, wereldberoemd en een van de bekendste symbolen van Frankrijk.

Op 26 december 1978 begon, dankzij Thierry Sabine, de eerste Parijs-Dakar rally aan de voet van de Eiffeltoren. Verscheidene concerten zijn ook op deze plek gehouden: Jean-Michel Jarre in 1995 en Johnny Hallyday in 2000.

In 2002 is de mijlpaal van 200 miljoen toegangskaarten bereikt en in 2004 was het vijfde in de meest bezochte monumenten van Île-de-France.

Momenteel zijn er 25 schilders in dienst voor het onderhoud van de toren en om het roesten tegen te gaan. Het schilderen duurt ongeveer zeven jaar, daarna is de oude laag versleten en begint men opnieuw.

Verdiepingen

De afmetingen van de Eiffeltoren

Dit is een lijst met de belangrijkste gegevens van de Eiffeltoren.[6][7]

Hoogte boven de grondHoogte boven zeeniveaubreedteoppervlakte
Derde verdieping 276,13 meter309,63 meter18,65 meter352 m²
Tweede verdieping 115,73 meter149,23 meter40,96 meter1650 m²
Eerste verdieping 57,63 meter91,13 meter70,69 meter4200 m²
Bodem 33,50 meter124,90 meter (74,24 tussen de pilaren)

De informatie hieronder beschrijft de belangrijkste technische gegevens op elke verdieping, en de belangrijkste bezienswaardigheden voor bezoekers.[8][9]

Basis

GesitueerdAfmetingenConstructieOntwerpersMaterialen
Voet van de torenBreedte: 25 m
Hoogte: 4 m
1887Maurice Koechlin
Émile Nouguier
Stephen Sauvestre
Beton
Grind
Staal

De toren bevindt zich in een vierkant van 125 x 125 meter, volgens de regels van de wedstrijd in 1886. De toren heeft een hoogte van 325 meter, met zijn 116 antennes. De toren bevindt zich op 33,5 meter boven zeeniveau.

De fundering
De fundering bestaat uit een laag beton van twee meter die rust op een laag grind van zeven meter. De onderkant van de fundering ligt zelf onder het niveau van de Seine.
De werknemers werkten in een metalen caisson, naar idee van Jacques Triger. Zestien massieve funderingen ondersteunen elke rand van de vier poten en de enorme verankering van 7,8 meter.
De poten
Elk van de vier poten beweegt mee met de wind. De fundering van elke poot is een dikke betonnen laag. De trappen zijn open voor het publiek, De zuidelijke poot heeft een lift, bestemd voor het personeel en de klanten van het restaurant Le Jules-Verne, op de tweede verdieping.
De bogen
Tussen de poten zijn vier bogen, 39 meter boven de grond en hebben een diameter van 74 meter. Hoewel ze op de schetsen van Stephen Sauvestre rijkelijk versierd zijn, zijn ze dat tegenwoordig minder.

Eerste verdieping

GesitueerdAfmetingenOppervlakteGebouwdMaterialen
57,63 m boven de grondBreedte: 70,69 meter4200 m21887Smeedijzer

Op 57 meter boven de grond bevindt zich de eerste verdieping met een oppervlakte van 4200 m2 en berekend op 3000 mensen.

De eerste verdieping biedt rondom uitzicht over Parijs en de Parijse monumenten. Aan de buitenkant zijn de 72 namen van Franse wetenschappers, ingenieurs en enkele andere personen uit de 18e en 19e eeuw geplaatst.

Op de eerste verdieping bevindt zich ook het restaurant Altitude 95, dat zich uitstrekt over twee niveaus. Het biedt een panoramisch uitzicht over Parijs en de binnenkant van de toren. De naam is afgeleid van de hoogte van de eerste verdieping van de Eiffeltoren, die 95 meter boven zeeniveau ligt.

Het is ook mogelijk om overblijfselen die te maken hebben met de geschiedenis van de Eiffeltoren, te zien, inclusief een deel van een wenteltrap die oorspronkelijk bedoeld was voor het klimmen naar de top. Deze trap werd afgebroken in 1986, tijdens de renovatie van de toren. 21 van de 22 delen van deze trap werden geveild, waarbij de meeste gekocht werden door Amerikaanse verzamelaars.

Ter gelegenheid van de 125ste verjaardag werd in 2014 op 4 plaatsen op de eerste verdieping een glazen vloer aangebracht. Daarnaast werden er ook vier zonnepanelen geïnstalleerd en openden er nieuwe winkels, een nieuw restaurant en een museum.[10]

360°-Panorama van Parijs, gefotografeerd vanaf Eiffeltoren. Een gedetailleerde beschrijving van het panorama is hier te vinden.

Tweede verdieping

GesitueerdAfmetingenOppervlakteGebouwdMaterialen
115,73 m boven de grondBreedte: 40,96 m1650 m21888Smeedijzer

Op 115 meter boven de grond bevindt zich de tweede verdieping met een oppervlakte van 1650 m2 en berekend op 1600 mensen.

Op deze verdieping is het uitzicht op Parijs het beste, het is de optimale hoogte ten opzichte van de lagere gebouwen. Op de derde verdieping zijn de gebouwen minder goed zichtbaar. Als het weer helder is, is de geschatte afstand tot waar men kan zien naar het zuiden 55 kilometer, naar het noorden 60 km, naar het oosten 65 km en naar het westen 70 km.

In de vloer zijn ramen geplaatst die het mogelijk maken het veld eronder te bekijken. De metalen hekken voorkomen elke sprong naar beneden: zoals zelfmoord of parachutespringen.

Het restaurant Le Jules-Verne is een restaurant met een capaciteit van 95 zitplaatsen. Het restaurant is bekroond met een Michelinster. Het decor van dit restaurant wordt somber bevonden en is onveranderd sinds de opening in 1983. Vanuit het restaurant heeft men uitzicht op de structuur van de toren en Parijs. In het restaurant werken 30 koks en 60 andere personeelsleden.

Derde verdieping

Uitzicht vanaf de derde verdieping op Champ de Mars
GesitueerdAfmetingenOppervlakteGebouwdHoogste televisiemast
276,13 m boven de grondBreedte: 18,65 m350 m21889325 m boven de grond

Op 275 meter boven de grond bevindt zich de derde verdieping met een oppervlakte van 350 vierkante meter en berekend op 400 mensen.

Om op de derde verdieping te komen moet men de lift nemen, omdat de trap vanaf de tweede verdieping verboden is voor het publiek. Vanaf de derde verdieping is het mogelijk nog een paar trappen te nemen naar een platform buiten, dat soms (ten onrechte) de vierde verdieping wordt genoemd.

Op deze verdieping is een reconstructie van het Musée Grévin te zien, dat naar een idee van Eiffel is gemaakt. Het lijkt hier alsof Eiffel dit heeft gebruikt als kantoor. De historische werkelijkheid is echter anders. In feite is de plek gebruikt voor meteorologisch onderzoek, door Gustave Ferrié in 1910. Voor deze experimenten werd draadloze telegrafie gebruikt.

Op de top van de toren werd van 1957 tot 1959 een televisiemast geplaatst. Deze werd gebruikt voor ongeveer 10 miljoen huishoudens. Op 17 januari 2005 is de eerste antenne voor digitale televisie geplaatst, de toevoeging van de 116e antenne heeft ervoor gezorgd dat de toren 325 m hoog is, in plaats van 324 m. In 2014 werden er echter nieuwe metingen gedaan, waaruit bleek dat de constructie gekrompen is tot 320 meter.

72 namen op de Eiffeltoren

Op de Eiffeltoren zijn in gouden letters 72 namen aangebracht van Franse wetenschappers, ingenieurs en enkele andere notabele mensen uit erkentelijkheid voor hun bijdragen aan Eiffel. De namen bevinden zich aan de rand van de eerste verdieping. De gegraveerde namen werden in het begin van de twintigste eeuw weggeschilderd en in 1986-1987 weer gerestaureerd.

Bezoekers

Jaarlijks bezoekersaantal van de Eiffeltoren

De eerste tabel laat de eigenlijke bezoekersaantallen per jaar zien vanaf 1889, met de periodes dat de toren gesloten was voor het publiek, tussen 1915 en 1918 (Eerste Wereldoorlog) en tussen 1940 en 1945 (Tweede Wereldoorlog). Er zijn ongeveer 243.376.000 mensen sinds de opening op de Eiffeltoren geweest (medio 8 mei 2009)[11]

Aantal jaarlijkse bezoekers van de Eiffeltoren, vanaf 1889
Jaar Bezoekers   Jaar Bezoekers   Jaar Bezoekers   Jaar Bezoekers   Jaar Bezoekers   Jaar Bezoekers   Jaar Bezoekers
18891 968 287 1910203 803 1931822 550 19521 250 094 19732 914 814 19945 419 462 20156 917 000
1890393 414 1911204 168 1932339 242 19531 204 371 19743 018 455 19955 212 677 20165 934 000
1891335 829 1912258 950 1933363 720 19541 301 152 19753 045 573 19965 530 279 2017
1892277 276 1913261 337 1934322 969 19551 435 192 19763 050 606 19975 719 773 2018
1893265 894 1914152 725 1935288 643 19561 476 400 19773 298 844 19986 051 603 2019
1894210 836 1915Gesloten 1936264 145 19571 632 647 19783 430 886 19996 368 534 2020
1895218 974 1916Gesloten 1937809 978 19581 591 005 19793 429 571 20006 315 324 2021
1896226 654 1917Gesloten 1938258 306 19591 668 558 19803 594 190 20016 103 987 2022
1897199 827 1918Gesloten 1939252 495 19601 735 230 19813 393 208 20026 157 042 2023
1898183 391 1919311 714 1940Gesloten 19611 763 448 19823 399 683 20035 864 969 2024
1899149 580 1920417 869 1941Gesloten 19621 735 796 19833 701 558 20046 230 050 2025
19001 024 887 1921426 635 1942Gesloten 19632 013 594 19844 183 857 20056 428 441 2026
1901131 724 1922422 172 1943Gesloten 19642 143 173 19854 368 573 20066 719 200 2027
1902121 144 1923551 444 1944Gesloten 19652 295 193 19864 386 291 20076 822 374 2028
1903122 979 1924585 730 1945Gesloten 19662 405 554 19874 293 187 20086 826 591 2029
1904156 918 1925631 758 1946603 349 19672 416 502 19884 668 468 20096 503 413 2030
1905169 770 1926657 004 19471 009 161 19682 070 417 19895 580 363 20106 612 000 2031
1906182 399 1927555 087 1948958 386 19692 561 157 19905 698 613 20116 983 000 2032
1907190 026 1928634 819 19491 143 046 19702 757 768 19915 442 346 20126 180 000 2033
1908189 338 1929577 624 19501 026 631 19712 899 070 19925 747 357 20136 740 000 2034
1909181 574 1930580 075 19511 129 637 19723 003 659 19935 537 155 20147 097 302 2035

Zelfmoordpogingen

Sinds 1911, toen de eerste persoon zelfmoord pleegde op de Eiffeltoren,[12][13] is de toren een van de populairste zelfmoordlocaties in Frankrijk: er plegen, in een gemiddeld jaar, vier mensen zelfmoord.[14] In totaal hebben ongeveer 350 tot 400 mensen zich hier van het leven beroofd.[15] Zelfdoding gebeurt voornamelijk door ophanging aan de stalen balken of door van de toren te springen. Er zijn twee gevallen bekend waarin iemand de zelfmoordpoging overleefde, beide vanaf de eerste verdieping van de toren: de eerste keer blies de wind een man op een spant van een gebouw, de andere keer viel een vrouw op het dak van een auto.

Afbeeldingen

Zie ook

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.