Do ut des

Do ut des (Latijn: Ik geef met de bedoeling dat jij geeft) is een term die werd gebruikt als een soort standpunt of principe in de Romeinse godsdienst, in ruil voor het offer verwachtten ze bescherming of een gunst van een god. Deze afspraak werd een votum (geschenk) genoemd. Dit is later door de katholieke Kerk overgenomen in de vorm van een votiefgeschenk. Met "geven" werd het offeren bedoeld, met "jij" werden de goden bedoeld. Het offeren gebeurde volgens een bepaald ritueel.

Dit principe kwam ook naar boven bij de wederkerige verstandhouding bij de relatie leenman/leenheer tijdens de feodaliteit.

Het tegengestelde van do ut des is do ut das (Latijn voor Ik geef, zoals jij geeft), waarbij twee personen elkaar iets schenken zonder dat die schenkingen afhankelijk zijn van elkaar.