Dick Verkijk

Verkijk geldt als een eigenzinnig journalist, die zich de afgelopen decennia heeft onderscheiden met publicaties over de Tweede Wereldoorlog en verslaggeving vanuit Joegoslavië.

In 1965 maakte Verkijk voor de VARA-actualiteitenrubriek Achter het Nieuws een documentaire over de ondergang van het Nederlandse koopvaardijschip Van Imhoff in 1942, die door toedoen van VARA's TV-commissaris Rengelink echter niet werd uitgezonden.[1] Ook een reportage van Verkijk over nazi-tendenzen in de toenmalige DDR werd door de VARA niet uitgezonden, maar vervolgens op het scherm gebracht door de VPRO.

In 1974 schreef hij het boek Radio Hilversum, 1940-1945: De omroep in de oorlog, dat nog steeds geldt als het standaardwerk over de weinig dappere rol van de meeste Nederlandse omroepen in de Tweede Wereldoorlog.

Vele jaren woonde Verkijk in Joegoslavië en deed hij verslag van de burgeroorlog daar voor de NOS-radio en -televisie. Ook was hij als journalist aanwezig in Tsjecho-Slowakije tijdens de Praagse Lente in 1968. In 1970 werd hij korte tijd in hechtenis genomen, in Ruzyně, en vervolgens uitgezet op beschuldiging van spionage.[2]

Op 9 november 1989 nam Verkijk deel aan de persconferentie in Oost-Berlijn, waarin de secretaris van het centraal comité van de SED, Günter Schabowski, ten onrechte aangaf dat de regels voor het reizen naar de Bondsrepubliek en West-Berlijn per direct versoepeld zouden worden.[3]

Zijn journalistieke memoires publiceerde hij in Van pantservuist tot pantservest: Zestig jaar (on)journalistieke ervaringen (1997). In 1998 schreef hij samen met Oost-Europadeskundige Martin van den Heuvel Schuld en boete, Bijdrage van twee anti's aan het communismedebat. Ook mengde hij zich in de discussie over "goed en fout in de Tweede Wereldoorlog". In Die slappe Nederlanders, of viel het toch wel mee in 1940-1945? (2001) stelt hij dat de meerderheid van de Nederlanders zich in de oorlog naar vermogen anti-Duits heeft gedragen.

In januari 2006 bracht Verkijk het boek Harry Mulisch Fel anti-nazi. Maar sinds wanneer? uit. Hij beweerde hierin dat de schrijver Harry Mulisch in 1941 lid zou zijn geweest van de Nationale Jeugdstorm, op grond van twee getuigenverklaringen en een tip van oud-Jeugdstormers. Mulisch heeft de beschuldiging ontkend met onder meer de woorden "als het waar was, had ik er wel een prachtige roman over geschreven".

• Dick Verkijk: "Bertje was zo'n lief jongetje". De tragische ondergang van de familie Sanders. Soesterberg, Aspekt, 2007 (2e druk: 2015). ISBN 978-90-5911-570-5
• Dick Verkijk: Harry Mulisch “fel anti-nazi”, vanaf wanneer? Soesterberg, Aspekt, 2006. ISBN 90-5911-263-6
• Dick Verkijk: De Sinterklaasrazzia van 1944. Soesterberg, Aspekt, 2004. ISBN 90-5911-279-2
• Dick Verkijk: Die slappe Nederlanders, of Viel het toch wel mee in 1940-1945? Soesterberg, Aspekt, 2001. ISBN 90-5911-030-7
• Martin van den Heuvel en Dick Verkijk: Schuld en boete. Bijdrage van twee anti's aan het communismedebat. Nieuwegein, Aspekt, 1998. ISBN 90-75323-44-1
• Dick Verkijk: Van pantservuist tot pantservest. Zestig jaar (on)journalistieke ervaringen. Nieuwegein, Aspekt, 1997. ISBN 90-75323-20-4
  (Tsjechische vertaling: 2002, ISBN 80-7239112-7)
• Praag. (Stedenwijzer). (Vertaling D. Verkijk). Haarlem, Gottmer, 1986. [4e druk 1992: ISBN 90-257-1926-0]
• Dick Verkijk: Radio Hilversum, 1940-1945. De omroep in de oorlog. Amsterdam, De Arbeiderspers, 1974. ISBN 90-295-5140-2
• Dick Verkijk: Operatie Barbarossa. De Duitse inval in Rusland - 1941 (Bewerking naar de televisie-documentaire). Amsterdam, Moussault, 1966. Geen ISBN

• Uitgebreid profiel bij Beeld en Geluid Wiki
• Philippe Remarque: ' 'Dan word ik echt kwaad'. Dick Verkijk over zestig jaar strijdbare journalistiek'. In: Website De Volkskrant, 7 november 1997