De grootste Nederlander

De grootste Nederlander is een televisieprogramma dat in Nederland in 2004 door de KRO werd uitgezonden. Het programma is gebaseerd op het BBC-programma Great Britons (2002). Door middel van een verkiezing werd vastgesteld wie volgens het Nederlandse publiek de grootste Nederlander aller tijden is. Het project fungeerde tevens als kapstok voor het uitzenden van tien documentaires over de kanshebbers.

De grootste Nederlander
PresentatieAnita Witzier
Fons de Poel
Sven Kockelmann
Frits Spits
Land van oorsprongNederland
Uitzendingen
Start26 april 2004
Einde15 november 2004
Seizoenen1
Netwerk of omroepKRO
(en) IMDb-profiel
Portaal    Televisie

Uitslag

Pim Fortuyn

Een commissie bestaande uit Joost Zwagerman, Herman Pleij en Andrée van Es stelde een lijst van tweehonderd kandidaten samen waaruit het publiek tien kanshebbers mocht kiezen. De keus van de 40.000 stemmers leverde een shortlist op. In een rechtstreekse uitzending op 15 november 2004, gepresenteerd door Sven Kockelmann en Frits Spits, werd bekendgemaakt wie de grootste Nederlander volgens het bellend en sms'end publiek was. De uitslag die bekendgemaakt werd was als volgt:

  1. Pim Fortuyn (politicus) [feitelijk tweede]
  2. Willem van Oranje (Vader des Vaderlands) [feitelijk eerste]
  3. Willem Drees (premier in vier naoorlogse kabinetten)
  4. Antoni van Leeuwenhoek (baanbrekend cel- en microbioloog met microscoop)
  5. Desiderius Erasmus (filosoof, humanist)
  6. Johan Cruijff (voetballer en coach)
  7. Michiel de Ruyter (Nederlands admiraal, groot zeeheld)
  8. Anne Frank (Joods meisje, omgekomen in Tweede Wereldoorlog; geboren Duitse, vanaf 1941 staatloos)
  9. Rembrandt van Rijn (schilder)
  10. Vincent van Gogh (schilder

Meeste stemmen voor Willem van Oranje

In de uitzending van Kockelmann en Spits werd Fortuyn weliswaar uitgeroepen tot de grootste Nederlander maar na de uitzending bleek dat deze uiteindelijk 130.000 en Willem van Oranje 161.000 stemmen wist te vergaren. Een deel van de stemmen was echter niet op tijd binnen. De KRO besloot evenwel om de afgesproken procedure te respecteren. De oorzaak van de vertraging van de uiteindelijke uitslag was het beveiligingsmechanisme dat moest zorgen dat er niet gefraudeerd kon worden met het aantal stemmen dat op een kandidaat uitgebracht werd. Per telefoon mochten 6 stemmen uitgebracht worden.[1]

Volgens een tezelfdertijd door Maurice de Hond uitgevoerd onderzoek wordt niet Pim Fortuyn, maar Willem van Oranje door de meeste mensen als de grootste Nederlander beschouwd. Willem van Oranje kreeg in dit onderzoek 31 procent van de stemmen, op ruime afstand gevolgd door Pim Fortuyn met 14 procent. Antoni van Leeuwenhoek was de derde, gekozen door 13 procent.[2] In antwoord op de vraag wie men absoluut niet als eerste wilde zien eindigen werd Fortuyn verreweg het meest genoemd, met 57 procent, gevolgd door Johan Cruyff met 39 procent.[3] Een enkele dagen later door De Hond uitgevoerd onderzoek waarin de vraagstelling was wie men zou kiezen als het alleen tussen Oranje en Fortuyn ging leverde als resultaat op dat 84 procent voor Oranje koos en opnieuw 14 procent voor Fortuyn.

Kritiek

Zoals ook in de Britse (100 Greatest Britons) en Duitse (Unsere Besten) editie van het programma het geval was, leidde de keus van sommige kandidaten tot kritiek omdat ze niet de juiste nationaliteit zouden hebben. De (vermeende) Fransman Isambard Kingdom Brunel werd tweede in de Britse editie; in Duitsland werd in 2003 Wolfgang Amadeus Mozart door velen te Oostenrijks gevonden om mee te mogen doen - hij eindigde uiteindelijk als twintigste. In Tsjechië dreigde in 2005 een fictief persoon, Jára Cimrman, de verkiezing te winnen, totdat de organisatoren duidelijk maakten dat het alleen om werkelijke personen ging.

In Nederland spitste de kritiek zich toe op de keuze voor Erasmus en Anne Frank. Er werd zelfs voorgesteld Anne Frank postuum de Nederlandse nationaliteit toe te kennen, maar dat voorstel leverde zo mogelijk nog meer kritiek op. Willem van Oranje was een Duitse prins en leefde evenals Erasmus voordat de Noordelijke Nederlanden (het huidige Nederland) een onafhankelijke staat waren gaan vormen (en er dus in theorie een Nederlandse nationaliteit was); hij wordt echter wel als een van de grondleggers van deze nieuwe staat beschouwd.

Kees van Kooten en Wim de Bie (uiteindelijk dertigste in de verkiezing) weigerden beeldmateriaal voor het programma ter beschikking te stellen omdat ze het een "flutprogramma" vonden.[4]

In reactie op de verkiezing werden een aantal alternatieve verkiezingen georganiseerd:

Enquête in 2012: Willem van Oranje de grootste

In 2012 liet het Historisch Nieuwsblad een peiling uitvoeren waarbij men kon kiezen uit de bovenste tien van de verkiezing in 2004. Willem van Oranje werd nu met 20,5 procent het meest genoemd als grootste Nederlander. Willem Drees werd tweede (12,6 procent) en op de derde plaats kwam Anne Frank (11,7 procent). Pim Fortuyn kreeg nu 11,3 procent en zakte naar de vierde plaats.[5]

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.