Cryogeen

Cryogeen is een zeer lage temperatuur. Letterlijk betekent cryogeen koudmakend. Vaak worden voor cryogene experimenten stoffen gebruikt die bij een heel lage temperatuur koken. Belangrijk zijn hiervoor de vloeistoffen van distikstof (77 K), diwaterstof (20 K) en helium (4,2 K). Vloeibare stikstof kost ongeveer evenveel als melk,[1] en wordt in grote hoeveelheden voor allerlei experimenten ingezet. Vloeibare helium is veel duurder, en door de veel lagere verdampingswarmte minder geschikt om te transporteren, vanwege benodigde isolatie. Het wordt dan ook alleen voor specifieke experimenten ingezet die de extreem lage temperatuur nodig hebben, en dan lokaal uit heliumgas aangemaakt.

Veel wetenschappelijke experimenten hebben baat bij lage temperaturen omdat de atomen bij zulke temperaturen veel minder snel bewegen, en omdat er bij lage temperaturen minder ruis in elektronische circuits optreedt. Ook hebben sommige stoffen verrassende eigenschappen bij lage temperaturen, zoals supervloeibaarheid en supergeleiding.

Aardgas wordt bij cryogene temperaturen getransporteerd en heet dan lng.

Ook (normaal gesproken) gasvormige raketbrandstoffen en oxidators en drijfgassen worden vaak cryogeen in de brandstoftanks geladen. Voorbeelden hiervan zijn: waterstof, zuurstof, methaan en helium.