Høyre

Høyre (H) is een Noorse conservatieve politieke partij. De naam van de partij is het Noorse woord voor 'rechts' en dateert uit de 19e eeuw. De conservatieven nemen sinds de Franse Revolutie immers meestal plaats aan de rechterhand van de voorzitter in het parlement. Internationaal heeft men het vaak over de Conservatieve Partij van Noorwegen.[1]

Høyre
Personen
PartijleiderErna Solberg
Mandaten
Zetels
Geschiedenis
Opgericht25 augustus 1884
Algemene gegevens
Actief inNoorwegen
HoofdkantoorStortingsgata 20, Oslo
Richtingcentrumrechts
Ideologieliberaal conservatisme
conservatief liberalisme
Internationale organisatieInternational Democrat Union
Europese organisatieEVP
Websitehoyre.no
Portaal    Politiek
Noorwegen

Sinds de jaren 1920 is de partij vaak de tweede grootste van Noorwegen geweest, maar sinds de late jaren 1990 is die positie ingenomen door de Fremskrittspartiet, een van de belangrijkste concurrenten op rechts in Noorwegen. In 2008 heeft de partij ongeveer 25 000 leden in haar rangen. De partij wordt veelal geassocieerd met het rijkere deel van de bevolking dat ze zouden vertegenwoordigen.

Geschiedenis
Verkiezingscampagne van Høyre in Bodø, 2007

De 'rechtse' partij is opgericht in 1884. Vroeger in dat jaar is ook al Venstre ontstaan, waardoor de partij de tweede oudste is van het land. Aanvankelijk zijn de 'linkse' (in het Noors venstre) liberalen de belangrijkste opponenten, maar als spoedig worden dat de sociaaldemocraten. Voor lange tijd zal Høyre de grootste centrumrechtse formatie van Noorwegen zijn. In het Interbellum probeert ze in een niet-socialistische regering te bekomen, waar men niet in slaagt.

Pas in de jaren 1960 komt de partij opnieuw in de regering. Daarna is er onder eerste minister Kåre Willoch nog een conservatieve minderheidsregering in de jaren 1980 en maakt de partij deel uit van de kabinetten van Kjell Magne Bondevik in de tweede helft van de jaren 1990 en de eerste helft van de jaren 2000. In 2005 haalt de partij een erg slecht resultaat dat in 2009 ten dele zal worden goedgemaakt. Ondertussen is de partij verwezen naar de oppositiebanken.

Bij de lokale verkiezingen van 2011 wint Høyre bijna 9% en wordt zo met 28% van de stemmen de tweede grootste partij van Noorwegen. Enkel de Arbeiderpartiet kent een grotere aanhang. In drie van de vier grootste Noorse steden - Oslo, Stavanger en Bergen - zijn de conservatieven de grootste politieke groep.[2]

Ideologie

De partij staat historisch gezien eerst tegenover de liberalen en later tegenover de socialisten. Men is voor een vrije markteconomie en wil de belastingen en overheidsuitgaven terugdringen. Men is voor verdere privatiseringen. De conservatieven zijn steeds de meest pro-Europese partij van hun land geweest. In de volksraadplegingen van 1972 en 1994 steunen ze het plan voor Noors lidmaatschap van de Europese Unie.

Ondanks de centrumrechtse standpunten en de naam 'Conservatieve Partij' houdt Høyre er een ethisch progressief programma op na. Zo is men voor het homohuwelijk en adoptie door holebikoppels.

Partijleiders
Stemmenpercentage sinds 1921
Zetels in het Storting sinds 1921
  • Emil Stang (1884-1889)
  • Christian Homann Schweigaard (1889-1891)
  • Emil Stang (1891-1893)
  • Christian Homann Schweigaard (1893-1896)
  • Emil Stang (1896-1899)
  • Francis Hagerup (1899-1902)
  • Ole L. Skattebøl (1902-1905)
  • Edm. Harbitz (1905-1907)
  • Fredrik Stang (1907-1911)
  • Jens Bratlie (1911-1919)
  • Otto Bahr Halvorsen (1919-1923)
  • Ivar Lykke (1923-1926)
  • Carl Joachim Hambro (1926-1934)
  • Johan H. Andresen (1934-1937)
  • Ole Ludvig Bærøe (1937-1940)
  • Arthur Nordlie (1945-1950)
  • Carl Joachim Hambro (1950-1954)
  • Alv Kjøs (1954-1962)
  • Sjur Lindebrække (1962-1970)
  • Kåre Willoch (1970-1974)
  • Erling Norvik (1974-1980)
  • Jo Benkow (1980-1984)
  • Erling Norvik (1984-1986)
  • Rolf Presthus (1986-1988)
  • Kaci Kullmann Five (1988)
  • Jan P. Syse (1988-1991)
  • Kaci Kullmann Five (1991-1994)
  • Jan Petersen (1994-2004)
  • Erna Solberg (2004-)
Noorse politieke partijen

Det Norske Arbeiderpartiet (49) · Høyre (45) · Fremskrittspartiet (27) · Senterpartiet (19) · Sosialistisk Venstreparti (11) · Venstre (8) · Kristelig Folkeparti (8) · Miljøpartiet De Grønne (1) · Rødt (1)

Overige niet-parlementaire partijen (≥ 0,1%): Pensjonistpartiet (0,4%) · Helsepartiet (0,4%) · Partiet De Kristne (0,3%) · Liberalistene (0,2%) · Demokratene (0,1%) · Piratpartiet (0,1%) · Alliansen (0,1%) · Kystpartiet (0,1%) · Nordmørslista (0,1%)

Zie de categorie Høyre van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.