Concept (filosofie)
Een concept (uit het Latijn concipere - conceptum: bijeen-nemen, samen-vatten, begrijpen) of is een cognitieve (mentale) eenheid, waarin een of meer ideeën op grond van hun verwantschap worden samengevat tot een hogere cognitieve klasse.
Concepten vormen de basis van de filosofie. Het gaat bij de filosofische benadering telkens om abstracte voorstellingen van toestanden, verbanden of kwaliteiten, die in de werkelijkheid worden onderscheiden, maar die door de filosoof met elkaar in verband worden gebracht.
Ieder concept wordt gekenmerkt door een definitie die de eigenschappen van het gegeven concept duidelijk beschrijft, waardoor het ook van andere concepten wordt onderscheiden.
Een concept is niet hetzelfde als een idee, maar kan ermee samenvallen. Waar een idee één enkel denkbeeld is, vat een concept meestal meerdere denkbeelden en ideeën samen.
Oorsprong van concepten
Over de oorsprong van ideeën, en de daaruit voortkomende concepten, is veel geschreven. Grofweg zijn er twee standpunten; het rationalisme, dat ervan uitgaat dat de ideeën uit de rede voortkomen en het empirisme, dat stelt dat alle kennis uiteindelijk uit de (zintuiglijke) ervaring stamt. Een voorbeeld van een vertegenwoordiger van het eerste standpunt is Plato, van het tweede standpunt Aristoteles. De metafysicus Laurence Bonjour heeft in zijn werk In Defense of Pure Reason gepleit voor een verfijning van deze onderscheidingen.