Boomgaard
Een boomgaard, ook bongerd, bogaard en bommel genoemd, is een met bomen beplant stuk grond waar vruchten of noten geteeld worden. Sommige boomgaarden bij kastelen of residenties zijn zowel voor de sier als voor productie bedoeld.
Boomgaarden komen in Nederland van oudsher veel voor tussen de grote rivieren in de Betuwe en in het Land van Maas en Waal. Ook hadden vele boerderijen in het verleden een eigen boomgaard voor het kweken van fruit zoals appels en peren. In België is de regio Haspengouw in Limburg rijk aan boomgaarden. Sommige boomgaarden zijn omgeven door een hoge heg om een meer beschutte plek te creëren. Ouderwetse (hoogstammige) boomgaarden nabij boerderijen fungeren vaak tegelijkertijd als weide voor rundvee. Alzo hebben deze boomgaarden ook een landschappelijke waarde.
Wanneer boomgaarden in bloei staan in het vroege voorjaar, biedt dit een bijzondere aanblik. In Japan is de bloei van de kersenbloesems een fenomeen dat nauwlettend wordt gadegeslagen en zelfs in de nieuwsberichten op de televisie wordt vermeld. Ook komen kersenbloesems veel voor in traditionele Japanse prenten.
Voor de instandhouding van de kenmerken van de bomen worden veredelde variëteiten geënt op een onderstam. Tegenwoordig kweekt men fruit meestal op laagstammige boompjes omdat dit het plukken van de oogst vergemakkelijkt. De bomen in boomgaarden worden vaak bespoten met insectenbestrijdingsmiddelen om aantasting door insecten en wormen te voorkomen. Voor het bestuiven van boomgaarden worden vaak bijen gebruikt, die door imkers in bijenkasten bij de te bestuiven percelen worden neergezet.
Etymologie
Gaard is een kruising van het Middelnederlandse 'gaerde' (tuin) en 'gaert' (ingesloten ruimte).[1]
Keizelboomgaard te Diepenbeek
In Diepenbeek in Limburg (België) bevindt zich de 20 ha grote zogenoemde Keizelboomgaard. Het is een provinciaal initiatief beheerd door de Nationale Boomgaarden Stichting met zetel te Hasselt. Het is een verzamelboomgaard met hoogstambomen met meer dan duizend variëteiten zoals peren, pruimen, appels en kersen. De aanplanting wordt beheerd als een oorspronkelijk regionaal cultuurlandschap met poelen, houtwallen en hagen. Het grasbeheer vindt plaats door maaien en begrazing. Het is tegelijk een demonstratiefruittuin met diverse laagstamsnoeivormen en leivormen. Met deze modelboomgaard wil de stichting tegemoetkomen aan de vraag van toekomstige boomgaardeigenaars. Men heeft bewust een aantal fruitrassen aangeplant die ook in een liefhebberstuin hun plaats kunnen vinden. Daarbij is ter plaatse het plantenschema weloverwogen. De perenbomen staan in een beschermende boord in het noorden en het oosten rond de meer kwetsbare soorten die een beschut plaatsje in volle zon krijgen. De plantafstand is zo gekozen dat de bomen elkaar in volwassen toestand niet beschaduwen. Ook toont men met welke omkasting men de fruitbomen optimaal kan beschermen tegen schade veroorzaakt door dieren in de boomgaard.
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Orchards van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |