Erfgoedvereniging Heemschut
De Erfgoedvereniging Heemschut is een Nederlandse vereniging voor het behoud van cultuurmonumenten. Tot 2010 was de organisatie bekend onder de naam Bond Heemschut. Statutair is dit nog steeds de officiële naam. De vereniging is op 2 februari 1911 opgericht in Amsterdam en is gevestigd in het Korenmetershuisje aan de Nieuwezijds Kolk te Amsterdam-Centrum.
Heemschut is de grootste en een van de oudste particuliere verenigingen ter bescherming van cultuurmonumenten. De vereniging komt in actie bij verwaarlozing of dreigende sloop van monumenten en wanneer een historisch stadsgezicht aangetast dreigt te worden door nieuwbouw. Heemschut is tevens een van de mede-oprichters van de Federatie Instandhouding Monumenten (FIM).
De vereniging telt bijna 5000 leden en is landelijk actief georganiseerd via 13 provinciale commissies (een voor elke provincie, en een voor de stad Amsterdam). Ook kent Heemschut twee speciale werkgroepen: een op het gebied van Monumentale Kunst en een voor architectuur na 1965, zogeheten 'Post '65 architectuur. In de commissies en werkgroepen zijn zo'n 150 vrijwilligers actief.
Heemschut geeft sinds 1924 een verenigingsblad uit onder dezelfde titel. Tussen 1940 en 1954 voerde de Bond Heemschut de redactie over de Heemschutserie, een reeks van 74 delen over steden, dorpen en diverse aspecten van de Nederlandse volkskunst, die bij uitgeverij Allert de Lange in Amsterdam werd uitgegeven. In 2018 is Heemschut opnieuw begonnen met het uitgeven van boeken in de Heemschutserie.
Sinds haar oprichting heeft Heemschut bijgedragen aan het tot stand komen van wet- en regelgeving op het gebied van welstandszorg en monumentenzorg. Dat leidde in 1961 tot de vaststelling van de Nederlandse monumentenwet. Nederlandse gemeenten hebben inmiddels de mogelijkheid monumenten te beschermen via eigen verordeningen. Heemschut pleit voor dergelijke vormen van bescherming van cultuurhistorisch waardevol erfgoed in het algemeen belang, omdat dit bijdraagt aan de identiteit van Nederland.
| Bronnen, noten en/of referenties |