Bloutrein
De Bloutrein is een luxe Zuid-Afrikaanse treindienst die door Luxrail (een sectie van Transnet Freight Rail) op de trajecten tussen Pretoria en Kaapstad en tussen Kaapstad en Port Elizabeth aangeboden wordt. Speciale treinreizen naar Durban en het Bakubung-wildkamp worden eveneens aangeboden.
De Bloutrein is een van de best gewaardeerde treinen ter wereld en wordt dikwijls als een "vijfsterrenhotel op sporen" of een "paleis op sporen" neergezet. De Bloutreindienst heeft zijn oorsprong in de Union Express- en Union Limited-treinen die vanaf de 1920's Pretoria en Johannesburg met Kaapstad verbond.
De naam van de trein is afgeleid van het azuurblauwe Protea-restaurant dat in 1933 in bedrijf gesteld werd. Wegens de populariteit van dit specifieke kleurontwerp zijn vanaf 1936 alle Union Express- en Union Limited-treinstellen blauw geverfd. Zij hebben de bijnaam Bloutrein gekregen, en na een onderbreking gedurende de Tweede Wereldoorlog is de trein vanaf 1946, ook officieel zo genoemd.
Geschiedenis
De Bloutrein vindt zijn oorsprong in de Union Limited-trein die vanaf 1923 twee keer per week op de zuidwaartse route tussen Pretoria/Johannesburg en Kaapstad aangeboden werd. De zuidelijke eindstations waren het Kaapstadstation in de middestad en de Tafelbaaidokke. Zo konden passagiers in Kaapstadhaven overstappen naar de luxe passagier- en postschepen van de Britse Union-Castle-Redery die op de route tussen Kaapstad en Southampton voer. De noordwaartse trein vanaf Kaapstad naar Johannesburg en Pretoria is Union Express genoemd. Beide diensten vervoerden uitsluitend eersteklaspassagiers en post.
In 1933 is een nieuw luxe restaurantwagon, de Protea, op beide routen ingevoerd. Kenmerkend voor zowel de Protea alsook de begeleidende kombuiswagon was het kleurontwerp in azuurblouw en roomwit met een zilveren dak. Alle andere treinwagons waren in deze tijd nog ongekleurd, met gelakte teakhoutafwerkingen. De azuurblouwe kleur is vervolgens zo gewild geraakt dat alle Union Express- en Union Limited-treinstellen vanaf 1936 in azuurblouw en roomwit geverfd zijn.
Gedurende de Tweede Wereldoorlog zijn alle treinverbindingen gestaakt om vier jaar later onder de nieuwe naam Bloutrein hervat te worden. De volgende mijlpaal was de invoering van twee nieuwe moderne treinstellen die door Union Carriage & Wagon Company (Pty.) Ltd. in Nigel nabij Johannesburg gebouwd zijn.
Een kwarteeuw later reageerde Spoornet op de veranderende marktvraag naar langeafstandspassasierstreindiensten en besloot om de bestaande treinstellen door superluxueuze wagons met suites en badkamers te vervangen. Het eerste nieuwe treinstel is in 1997 in werking gesteld, de tweede in het volgende jaar. Beide stellen bestonden uit achttien wagons.
De treindienst heeft in de prestigieuze World Travel Awards gewonnen in de categorieën: " 's werelds meest luxe trein" en "Afrika's meest luxe trein".[1]
Routen
Voor 2002 reed de Bloutrein op vier verschillende routen:
- de hoofdroute tussen Pretoria (via Johannesburg) naar Kaapstad
- de "Tuinroute" vanaf Kaapstad naar Port Elizabeth
- de route naar Hoedspruit langs de westelijke kant van de Nationaal Krugerwildtuin,
- de route naar de Victoria-waterval in Zimbabwe.
De diensten op de twee laatstgenoemde routen zijn gestopt. Naar de Hoedspruitroete was verminderde vraag, terwijl tarieven voor toegang tot het spoorwegnetwerk van Zimbabwe wegens haar economische problemen niet meer voorspelbaar was.
Naast de hoofdroute tussen Pretoria en Kaapstad worden thans twee bijkomende routen aangeboden:
- de route naar Durban met verblijf in het Zimbali-rustkamp dat over een golfbaan beschikt.
- de route naar het Bakubung-wildkamp in de Pilanesberg.
Daarnaast kunnen de Bloutreinstellen voor treinritten naar andere bestemmingen in Zuid-Afrika gehuurd mits dergelijke spoorlijnen compatibel zijn met de technologie van de Bloutrein.
Bronnen
- Karl Zimmermann: Little Trains to Faraway Places. Bloomington, IN: Indiana University Press 2010, bl. 172-173