Arnold Bax

Sir Arnold Edward Trevor Bax (Streatham (Londen), 8 november 1883 – Cork (Ierland), 3 oktober 1953) was een Engelse componist, pianist en dichter, die zichzelf omschreef als een romanticus. Binnen de renaissance van de nationale Engelse muziek aan het begin van de 20e eeuw behoorde Bax tot de generatie tussen de oude school van Edward Elgar en de moderne van Arthur Bliss en William Walton. Bax werd in 1937 geridderd. Hij was van 1942 tot 1952 Master of the Queen's Music. Verder behoorde hij tot de Koninklijke Orde van Victoria.

Levensloop

Jeugd en opleiding

Bax kwam uit een welgestelde familie. Zijn vader was geslaagd advocaat. Op 13-jarige leeftijd studeerde hij piano, muziektheorie en compositie aan het Hampstead-conservatorium. Aansluitend ging hij in 1900 naar de Royal Academy of Music in Londen, waar hij piano studeerde bij Tobias Matthay en compositie bij Frederick Corder. Een studiereis naar Dresden en een diepgaande studie van de werken van Franz Liszt en Richard Wagner legden de basis voor invloeden van de Duitse late romantiek.

Inspiratie Ierland

De lectuur van werken van de dichter W.B. Yeats en een reis naar Ierland legden rond 1902 de basis voor de interesse voor de Keltisch-Ierse cultuur met haar legendenwereld. Tijdens zijn lang durende verblijven in Ierland nam hij overigens om nooit opgehelderde redenen een alias aan en publiceerde hij onder het pseudoniem Dermot O'Byrne gedichten en korte verhalen. Hij reisde ook naar Rusland en ging graag naar het westen van Schotland.

Naoorlogse desillusie

De Eerste Wereldoorlog dreef Bax terug naar Engeland, waar hij zich steeds meer terugtrok in zijn privésfeer. Omdat hij, om welke reden dan ook, financieel onafhankelijk was, kon hij een leven als vrij componist en af en toe dirigent leiden.

Orkestwerken

Het symfonische werk van Bax bestaat uit een aantal symfonische gedichten, c.q. toongedichten, waarin een romantische natuurbeleving en Keltische ideeën tot impressionistische stemmingsbeelden versmelten in een Wagneriaanse Tristanachtige tonaliteit: The Garden of Fand (1916), November Woods (1917) en Tintagel (1919) behoren tot de bekendste van deze programmawerken. In de jaren 1921-1939 ontstonden ook zeven groot-bezette symfonieën, waarin het programmatisch-rapsodische element binnen de klassieke sonatevorm vrijwel geheel terugtreedt.

Pianomuziek

Bax was een begaafd pianist, die het prima-vista-spel beheerste maar bijna nooit als pianist bij concerten optrad. In zijn pianowerken zijn buitenmuzikale indrukken te herkennen, bijvoorbeeld opgedaan tijdens een reis door Rusland.

Het laatste werk

Zijn laatste compositie was een kroningsmars voor de kroning van Koningin Elizabeth II.

Composities

Werken voor orkest

Symfonieën

1907 Symfonie in F mineur en majeur, niet georkestreerd
1922 Symfonie Nr. 1 in Es groot
1. Allegro moderato e feroce
2. Lento solenne
3. Allegro maestoso - Allegro vivace ma non troppo presto - Tempo di marcia trionfale
1926 Symfonie Nr. 2 in e klein/C groot
1. Molto moderato - Allegro moderato
2. Andante
3. Poco largamente - Allegro feroce - Molto largamente
1929 Symfonie Nr. 3
1. Lento moderato-Allegro moderato-Allegro feroce-Lento moderato-Allegro moderato-Piu lento-Allegro
2. Lento
3. Moderato-Epilogue: Poco lento
1931 Symfonie Nr. 4
1932 Symfonie Nr. 5 in cis klein
1. Poco lento - Allegro con fuoco
2. Poco lento
3. Poco moderato
1935 Symfonie Nr. 6 in C groot
1. Moderato - Allegro con fuoco
2. Lento molto espressivo
3. Introduction ? Scherzo and Trio: (Allegro vivace - Andante semplice) ? Epilogue: Lento
1939 Symfonie Nr. 7 in As groot
1. Allegro
2. Lento - In Legendary Mood (Piu mosso) - Tempo I
3. Theme and Variations (Allegro - Andante - Vivace - Epilogue

Symfonische gedichten, c.q. toongedichten

1905 Cathaleen-ni-Hoolihan
1908 Into The Twilight
1909 In The Faery Hills
1910 Rosc-catha
1912 rev.1921 Christmas Eve
1912 ork.1915 rev.1935 Nympholept
1913 Irish Landscape
1913 ork.1916 The Garden of Fand
1913 Spring Fire
1916 In Memoriam
1917 November Woods
1917 ork.1919 Tintagel
1917 ork.1921 rev.1932 Summer Music
1922 The Happy Forest
1931 The Tale the Pine Trees Knew
1927 Northern Ballad No. 1
1934 Northern Ballad No. 2
1927 ork. 1933 Prelude for a Solemn Occasion (Northern Ballad No. 3)
1944 A Legend

Ouvertures

1911 rev.1918 Festival Overture
1926 Romantic Overture
1927 Overture, Elegy and Rondo
1930 Overture to a Picaresque Comedy
1936 Rogue's Comedy Overture
1936 Overture to Adventure
1943 Overture: Work in Progress

Concerten voor instrument(en) met orkest

1918 Symphonic Variations, voor piano en orkest
1920 Fantasie voor altviool en orkest
1930 Winter Legends, voor piano en orkest
1932 Concerto, voor cello en orkest
1938 Concerto, voor viool en orkest
1939 Concertino, voor piano en orkest
1946 Morning Song, voor piano en orkest
1949 Concertante voor drie blaasinstrumenten en orkest, voor drie solo instrumenten en orkest
1949 Concertante voor piano (linkerhand) en orkest
1949 Variations on the name Gabriel Fauré, voor harp en strijkorkest

Andere orkestwerken

1904 Variations for Orchestra (Improvisations)
1905 A Song of War & Victory
1908 ork.1984 On the Sea Shore
1912 Dance of Wild Irravel
1912-1913 Four Orchestral Pieces
1913 rev.1928 Three Pieces, voor klein orkest
1917 rev.1933 Symphonic Scherzo
1919 Russian Suite
1922 Mediterranean
1925 Cortège
1928 Three Pieces
1932 Sinfonietta
1932 Saga Fragment
1937 London Pageant
1938 Paean
1943 Salute to Sydney (Fanfare)
1943 Work in Progress (Overture)
1945 Victory March
1945 The Golden Eagle (Incidental Music)
1947 Two Royal Wedding Fanfares
1952 Coronation March

Werken voor koren

1907 rev.1934 Fatherland, voor tenor solo en gemengd koor - tekst: Runeberg, vertaling: C. Bax
1909 A Christmas Carol, voor gemengd koor
1910 Enchanted Summer, voor twee sopranen solo en gemengd koor - tekst: Shelley
1918 Variations sur «Cadet Rousselle»
1920 Of a rose I sing a song, voor gemengd koor, harp, cello en contrabas
1921 Now is the Time of Christymas, voor tenor, bas, dwarsfluit en piano
1921 Mater ora filium, voor achtstemmig gemengd koor (SSAATTBB)
1922 This worldes joie, voor gemengd koor
1923 The Boar’s Head, voor mannenkoor
1923 I sing of a maiden that is makeless, voor vijfstemmig gemengd koor (SAATB)
1924 To the name above every name, voor sopraan solo en gemengd koor - tekst: Richard Crashaw
1924 St Patrick’s Breastplate, voor gemengd koor
1926 Walsinghame, voor tenor en obligato sopraan - tekst: Raleigh
1930 Lord, Thou hast told us, hymne voor gemengd koor - tekst: Washbourne
1935 The morning watch, voor gemengd koor - tekst: Vaughan
1942 5 Fantasies on Polish Christmas Carols, voor unisono koor - vertaling: Śliwiński
1942 Five Greek folk songs, voor gemengd koor - vertaling: Michel-Dmitri Calvocoressi
1944 To Russia, voor bariton solo en gemengd koor - tekst: Masefield
1945 Gloria, voor gemengd koor
1945 Nunc Dimittis, voor gemengd koor
1945 Te Deum, voor gemengd koor
1947 Epithalamium, voor gemengd unisono koor - tekst: Spenser
1948 Magnificat, voor gemengd koor
1951 Happy Birthday to you, voor gemengd koor - tekst: Hill
1953 What is it like to be young and fair?, voor vijfstemmig gemengd koor (SSAAT) - tekst: C. Bax

Andere vocale muziek

Liederen met orkestbegeleiding

1911 2 Nocturnes, voor sopraan en orkest
1914 3 Songs, voor hoge stem en orkest
1914 Song of the Dagger, voor bas en orkest - tekst: Alma Strettel en Carmen Sylva
1914 rev.1946 The bard of the Dimbovitza, voor mezzosopraan en orkest - tekst: Alma Strettel en Carmen Sylva
1921 Glamour, voor hoge stem en orkest - tekst: O’Byrne
1908 ork.1934 A Lyke-Wake, voor hoge stem en orkest
1924 ork.1934 Wild Almond, voor hoge stem en orkest - tekst: Trench
1934 Eternity, voor hoge stem en orkest - tekst: Robert Herrick

Liederen met kamerensemblebegeleiding

1909 Aspiration, voor hoge stem, viool, cello en piano - tekst: Dehmel
1921 My eyes for beauty pine, voor hoge stem en strijkkwartet - tekst: Bridges
1921 O Mistress mine, voor hoge stem en strijkkwartet - tekst: William Shakespeare

Liederen met pianobegeleiding

1903 The Grand Match - tekst: O'Neill
1904 To My Homeland - tekst: Gwynn
1904 A Celtic Song Cycle - tekst: Macleod
1. Eilidh my Fawn
2. Closing Doors
3. The Dark Eyes to Mine
4. A Celtic Lullaby
5. At the Last
1905 When We Are Lost - tekst: Arnold Bax
1905 From the Uplands to the Sea - tekst: Morris
1905 Leaves, Shadows and Dreams - tekst: Macleod
1905 In the Silence of the Woods - tekst: Macleod
1905 Green Branches - tekst: Macleod
1905 The Fairies - tekst: Allingham
1905 Golden Guendolen - tekst: Morris
1905 The Song in the Twilight - tekst: Freda Bax
1905 Mircath: Viking-Battle-Song - tekst: Macleod
1906 A Hushing Song - tekst: Macleod
1906 I Fear Thy Kisses Gentle Maiden - tekst: Shelley
1906 Ballad: The Twa Corbies - recitatie met piano "Border Minstrelsy"
1906 Magnificat - tekst: Sint Lucas 1.46-55
1906 The Blessed Damozel - tekst: Dante Gabriel Rossetti

Kamermuziek

1904 Concert Piece, voor altviool en piano
1906 Trio in een beweging, voor piano, viool en altviool
1908 Kwintet in G
1910 Sonata Nr. 1, voor viool en piano
1912 rev.1915/1945 Vier stukken, voor dwarsfluit en piano
1915 Legend, voor viool en piano
1915 Piano Kwintet in g klein
1915 rev.1922 Sonata Nr. 2, voor viool en piano
1916 Ballad, voor viool en piano
1916 Elegiac Trio, voor dwarsfluit, altviool en harp
1916 In Memoriam, sextet voor althobo, harp en strijkkwartet
1918 Folk-Tale, voor cello en piano
1918 Strijkkwartet Nr. 1 in G groot
1919 Kwintet, voor harp en strijkkwartet in een beweging
1922 Hobokwintet
1922 Sonata, voor altviool en piano
1922 Piano kwartet in een beweging
1923 Sonata, voor cello en piano
1. Moderato, Tempo vaccilando
2. Poco lento
3. Molto vivace ma non troppo
1925 Strijkkwartet Nr. 2

1927 Sonata Nr. 3, voor viool en piano
1927 Fantasy Sonata, voor altviool en harp
1928 Sonata in F, voor viool en piano
1928 Sonata, voor dwarsfluit en harp
1929 Ballad, voor viool en piano
1929 Legend, voor altviool en piano
1930 Nonet
1933 Sonatina, voor cello en piano
1. Allegro risoluto
2. Andante
3. Moderato
1933 Strijkkwintet
1934 Octet
1934 Sonata, voor klarinet en piano
1936 Concerto, voor dwarsfluit, hobo, harp en strijkkwartet
1936 Strijkkwartet Nr. 3 in F
1936 Threnody and Scherzo, octet in twee bewegingen
1943 Legend-Sonata, voor cello en piano
1. Allegro risoluto
2. Lento espressivo
3. Rondo (Allegro)
1946 Piano trio in Bes

Werken voor piano

1897-1898 Clavierstücke (Juvenilia)
1898 Sonata, op. 1
1900 Fantasia, voor twee piano's
1900 Sonata in d klein
1900 Marcia Trionfale
1907 White Peace
1910 Concert Valse in Es
1910 rev.1917-1920 Sonata Nr. 1
1910 rev.1911, 1919/1921 Sonata in fis klein
1911 Festival Overture, voor twee piano's
1912 Two Russian Tone-Pictures
1912 Nympholept
1913 Scherzo
1913 Toccata
1913 From the Mountains of Home
1914 The Happy Forest
1914 In the Night
1915 Apple-blossom-time
1915 In a Vodka Shop
1915 The maiden with the daffodil
1915 A mountain mood
1915 The princess's rose garden
1915 Sleepy-head
1915 Winter Waters
1916 Dream in exile
1916 Moy Mell, voor twee piano's
1916 Nereid
1918 On a May Evening

1918 A Romance
1919 The Slave Girl
1919 What the minstrel told us
1919 Whirligig
1919 rev.1920 Second Sonata
1920 Burlesque
1920 Ceremonial Dance
1920 A Country-Tune
1920 A Hill Tune
1920 Lullaby
1920 Mediterranean
1920 Serpent dance
1920 Water Music
1921 Sonata in Es
1926 Sonata Nr. 3
1927 Hardanger, voor twee piano's
1928 Pæan
1928 The Devil that tempted St Anthony, voor twee piano's
1928 The Poisoned Fountain, voor twee piano's
1929 Sonata, voor twee piano's
1931 Red Autumn, voor twee piano's
1932 Sonata Nr. 4
1935 A Legend
1937 Sonata in Bes Salzburg
1945 O Dame get up and bake your pies
1945 Suite on the Name Gabriel Fauré
1947 Four Pieces
1948 Two Lyrical Pieces

Werken voor harp

1931 Valse

Filmmuziek

1942 Malta, G. C.
1948 Oliver Twist

Bibliografie

Harriet Cohen: A Bundle of Time: The Memoirs of Harriet Cohen, London: Faber and Faber Limited, 1969.
Frederick Corder: A History of The Royal Academy of Music from 1822 to 1922, London: Fredrick Corder, 1922
Dermot O’Byrne: Poems by Arnold Bax, collected, selected and edited by Lewis Foreman, together with two previously unpublished songs by Bax to his own words, Lewis Foreman (ed.), London: Thames Publishing, 1979
Séamas De Barra: Arnold Bax, The Fleischmanns and Cork, in: The Journal of Music in Ireland 5/1, January–February 2005, pp. 24–30
Séamas De Barra: Into the Twilight: Arnold Bax and Ireland, in: The Journal of Music in Ireland 4/3, March–April 2004, pp. 25–29.
Thomas Elnaes: An Anglo-Irish Composer: New Perspectives on the Creative Achievements of Sir Arnold Bax, Master's Dissertation, University of Dublin, Trinity College, 2006
Tilly Fleischmann: Some reminiscences of Arnold Bax zie ook: Sir Arnold Bax
Lewis Foreman: Bax, A composer and his times, 1st edn, Aldershot: Scolar Press, 1983; - 2nd edn, Aldershot: Ashgate Publishing, 1987; - 3rd edn, Woodbridge: Boydell Press, 2007
Lewis Foreman: Farewell, My Youth and other writings by Arnold Bax, Aldershot: Scolar Press, 1992; now Aldershot: Ashgate Publishing Ltd.
Lewis Foreman and Susan Foreman: London–A Musical Gazetteer, New Haven and London: Yale University Press, 2005
Graham Parlett: A Catalogue Of The Works Of Sir Arnold Bax, Oxford: Clarendon Press, 1999
Colin Scott-Sutherland: Arnold Bax, London: J. M. Dent & Sons, 1973
Colin Scott-Sutherland: Ideala – Love Letters and Poems of Arnold Bax, Petersfield, Hampshire: Fand Music Press, 2001
Harry White: The Keeper’s Recital: Music and Cultural History in Ireland, 1770–1970, Cork: Cork University Press, 1998
British Broadcasting Radio 3: Arnold Bax, Composer of the Week, 29 July 2003

Externe links

Bladmuziek van Arnold Bax op de website van het International Music Score Library Project
(en) Sir Arnold Bax (gearchiveerd)
(en) National Portrait Gallery
(en) Review van verzamelde gedichten van Dermot O'Byrne (gearchiveerd)
(en) Werklijst Sir Arnold Bax

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.