Ambachtsheerlijkheid 's-Heer Hendrikskinderen

In de geschiedenisboeken is deze heerlijkheid bekend vanwege het schieten van de koningsvogel door Jacoba van Beieren, gravin van Holland en Zeeland. Jacoba werd uitgenodigd om naar een bepaald soort vogel te schieten, waar zij op in ging. Toen zij raak had geschoten vroeg zij aan de bevolking van 's-Heer Hendrikskinderen of zij een gunst van haar wilde. Daarop vroeg men om vrijheid van vlastienden, die Jacoba hen gunde voor altijd. In de eerste helft van de negentiende eeuw was de heerlijkheid voor het grootste deel eigendom van het adellijke geslacht De Perponcher Sedlnitsky. Later kwam zij in handen van de notarisfamilie Van Dissel uit Goes, die ook aandelen had in andere heerlijkheden op Zuid-Beveland, zoals de heerlijkheid Baarsdorp en de heerlijkheid Sinoutskerke.

In 1978 kocht journalist en persvoorlichter T.C. Swart op een openbare veiling de heerlijkheid. Swart betaalde 14.500 gulden voor de heerlijkheid. De heerlijkheid bestond uit visrechten, weiderechten en plantrechten. Daarnaast waren er enkele tientallen kilometers berm aan verbonden. Op verzoek van Swart vond er een ruilverkaveling plaats, waardoor de bermpercelen werden omgeruild voor een stuk grond. Doordat de visrechten, weiderechten en plantrechten bij de ruilverkaveling zijn opgenomen in de akte van toedeling, bestaan deze mogelijk nog.

Aanvankelijk had Swart het plan om op het nieuw gevormde perceel het kasteel van 's-Heer Hendrikskinderen te herbouwen, echter weigerde de provincie Zeeland een verklaring van geen bezwaar af te geven voor de bouwplannen.

In Zeeland hadden, in tegenstelling tot in het graafschap Holland, alle zonen recht op een deel van de ambachtsheerlijkheid bij het overlijden van hun vader. Dit leidde er toe dat heerlijkheden in steeds kleinere delen versnipperd raakten. Na de Bataafse Revolutie veranderde dit toen rijke families de versnipperde delen van de ambachtsheerlijkheden opkochten. Zo ook in 's-Heer Hendrikskinderen, waar leden van de geslachten De Perponcher Sedlnitsky en van Citters een groot aantal delen verwierven.[1] Met de aankoop van deze en andere delen in de jaren '20 door notaris E.C. van Dissel kwam de ambachtsheerlijkheid na honderden jaren versnippering weer in één hand[2].

• E.C. van Dissel (1921)
  • M.E.J.F. van Dissel (1962)
• P. Hoogerwerf (1970)
• T.C. Swart (1978)
  • J. Swart (1995)

De heerlijkheid heeft nooit een wapen gevoerd in de tijd van het ancien regime. Wel wordt tegenwoordig het wapen gebruikt dat bij het dorp 's-Heer Hendrikskinderen hoort. Dit wapen bestaat uit een schild van sabel (zwart) met de letters H K K van zilver.