Adeste fideles

De tekst en muziek uit 1743 van de wegens zijn jacobitische sympathie naar Dowaai in Frans-Vlaanderen gevluchte katholieke Brit John Francis Wade (1711-1786) ligt ten grondslag aan de hedendaagse varianten in tal van talen. Het lied is echter van origine Portugees en de oudste uitvoering uit 1640 staat op naam van koning Jan IV. Volgens de Catholic Encyclopedia (1913) is de toeschrijving aan de franciscaan Bonaventura niet gefundeerd. In het Nederlands kent men het lied onder de titel Komt allen tezamen. In 1760 werden tekst en melodie gepubliceerd in de Evening Offices of the Church. De Engelse tekst O come, all ye faithful werd pas in 1841 gedicht door Frederick Oakeley (1802-1880).

Oorspronkelijke tekst

Adeste fideles, laeti triumphantes,
Venite, venite in Bethlehem.
Natum videte Regem angelorum,
Venite adoremus (ter),
Dominum.

Deum de Deo, Lumen de Lumine,
Gestant puellae viscera,
Deum verum, genitum non factum.
Venite adoremus (ter)
Dominum.

Ergo qui natus die hodierna.
Jesu, tibi sit gloria,
Patris aeterni Verbum caro factum.
Venite adoremus (ter)
Dominum.

Cantet nunc Io chorus Angelorum;
Cantet nunc aula caelestium:
Gloria in excelsis Deo.
Venite adoremus (ter)
Dominum.

Liturgie

Latijnse tekst

(traditioneel: Abbé Etienne Jean Francois Bonderies)
Adeste fideles, laeti triumphantes,
Venite, venite in Bethlehem.
Natum videte Regem angelorum,
Venite adoremus (ter),
Dominum.

En grege relicto
Humiles ad cunas
Vocati pastores approperant
Et nos ovanti gradu festinemus
Venite adoremus (ter)
Dominum

Aeterni parentis
Splendorem aeternum
Velatum sub carne videbimus
Deum infantem pannis involatum
Venite adoremus (ter)
Dominum

Pro nobis egenum
Et foeno cubantem
Piis foveamus amplexibus
Sic nos amantem quis non redamaret
Venite adoremus (ter)
Dominum.

De laatste strofe werd in het midden van de 19de eeuw toegevoegd door een onbekende auteur voor het hoogfeest van Openbaring des Heren:

Stella duce, Magi Christum adorantes,
Aurum, thus et myrrham dant munera.
Iesu infanti corda praebeamus;
Venite adoremus (ter)
Dominum.

Nederlandse berijming (protestant)

Komt allen tezamen, jubelend van vreugde,
Komt nu, o komt nu naar Bethlehem.
Ziet nu de Vorst der eng'len, hier geboren,
Komt laten wij aanbidden (3x),
Die(n) koning.

Komt allen tezamen,
komt verheugd van harte
Bethlehems stal in den geest bezocht
Ziet nu dat kindje, ons tot heil geboren
Komt, laten wij aanbidden (3x),
Die(n) koning

O kind, ons geboren,
liggend in de kribbe,
neem onze liefd' in genade aan!
U, die ons liefhebt, U behoort ons harte!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
Die(n) koning

Nederlandse berijming (C.B. Burger (vs 1, 2, 4) & Jan Willem Schulte Nordholt (vs 3), Liedboek voor de Kerken Gezang 138. Strofen 1, 2 en 4 zijn te vinden in Zingt Jubilate nr. 218)

Komt allen tezamen,
jubelend van vreugde:
komt nu, o komt nu naar Bethlehem!
Ziet nu de Vorst der eng'len hier geboren.
Komt, laten wij aanbidden,
komt, laten wij aanbidden,
komt, laten wij aanbidden die Koning.

De hemelse eng'len
riepen eens de herders
weg van de kudde naar 't schamel dak.
Spoeden ook wij ons met eerbied'ge schreden!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

Het licht van de Vader,
licht van den beginne,
zien wij omsluierd, verhuld in 't vlees:
Goddelijk Kind, gewonden in de doeken!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

O Kind, ons geboren,
liggend in de kribbe,
neem onze liefde in genade aan!
U die ons liefhebt, U behoort ons harte!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

Nederlandse berijming (C.B. Burger (vs 1, 2, 4) & Jan Willem Schulte Nordholt (vs 3) & Gert Landman (vs 5), Nieuw Liedboek 477)

(Dankzij toevoeging van de vijfde strofe is de Nederlandse vertaling nu volledig)

Komt allen tezamen,
jubelend van vreugde:
komt nu, o komt nu naar Bethlehem!
Ziet nu de Vorst der eng'len hier geboren.
Komt, laten wij aanbidden,
komt, laten wij aanbidden,
komt, laten wij aanbidden die Koning.

De hemelse eng'len
riepen eens de herders
weg van de kudde naar 't schamel dak.
Spoeden ook wij ons met eerbied'ge schreden!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

Het licht van de Vader,
licht van den beginne,
zien wij omsluierd, verhuld in 't vlees:
Goddelijk Kind, gewonden in de doeken!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

O Kind, ons geboren,
liggend in de kribbe,
neem onze liefde in genade aan!
U, die ons liefhebt, U behoort ons harte!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

Zingt aarde en hemel
zingt nu eng'lenkoren,
zingt alle scharen rondom de troon:
Glorie aan God en vrede voor de mensen!
Komt, laten wij aanbidden (3x),
die Koning.

Nederlandse berijming (katholiek)

Wij komen tezamen, onder 't sterrenblinken,
Een lied moet weerklinken, voor Bethlehem.
Christus geboren, zingen eng'lenkoren.
Komt laten wij aanbidden / Komt, gaan wij Hem aanbidden / Venite adoremus (3x),
Onze Heer / Dominum.

Drie wijzen met wierook kwamen er van verre
zij volgden zijn sterre naar Bethlehem
Herders en wijzen komen Jezus prijzen.
Komt laten wij aanbidden / Komt, gaan wij Hem aanbidden / Venite adoremus (3x),
Onze Heer / Dominum.

Ook wij uitverkoren, mogen U begroeten
en kussen uw voeten, Emmanuël
Wij willen geven hart en geest en leven.
Komt laten wij aanbidden / Komt, gaan wij Hem aanbidden / Venite adoremus (3x),
Onze Heer / Dominum.

Engelse berijming

O come all ye faithful, joyful and triumphant
O come ye, o come ye to Bethlehem
Come and behold him, born the King of Angels
O come, let us adore him (3x),
Christ the Lord.