Abdij van Gandersheim

Gandersheim was een abdij binnen het Heilige Roomse Rijk.

Kaiserlich freie weltliche Reichsstift Gandersheim
Onderdeel van het Heilige Roomse Rijk
←  1208 – 1802  →
Algemene gegevens
Hoofdstad	Gandersheim
Regering
Regeringsvorm	Vorstendom
Stichtkerk van het sticht Gandersheim in Bad Gandersheim, Gezicht vanuit het zuidoosten, 2009

Hertog Liudolf van Saksen stichtte 852 het sticht voor kanunnikessen te Gandersheim. Hij was de grootvader van koning Hendrik I. In 877 kwam het sticht onder de bescherming van het Rijk. De Liudolfingen moesten veel moeite doen om het sticht te beschermen tegen de aanspraken van de bisschop van Hildesheim. Van 987 tot 1030 had de Gandersheimer Strijd de aandacht in het hele rijk. Tijdens deze strijd werd geprobeerd het sticht los te maken van het bisdom Hildesheim en te verbinden met het aartsbisdom Mainz. De persoonlijke band met het keizershuis ging in de loop van de twaalfde eeuw verloren. Sinds 1208 was het sticht vrij van de geestelijke jurisdictie van Hildesheim en direct onder de pauselijke stoel geplaatst.

Hoewel het sticht rijksvrij was, lukte het niet een territorium te vormen. Slechts de abdis was rijksstand.

In 1589 werd ondanks verzet van de abdis door de hertog van Brunswijk-Wolfenbüttel de reformatie ingevoerd. Sindsdien was Gandersheim een evangelisch damessticht.

In paragraaf 4 van de Reichsdeputationshauptschluss van 25 februari 1803 werd de abdij Gandersheim aan het hertogdom Brunswijk-Wolfenbüttel toegewezen.