1640-1649

De jaren 1640-1649 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 17e eeuw.

Belangrijke gebeurtenissen

Oorlogen

Dertigjarige Oorlog

Tachtigjarige Oorlog

Britse Rijk

Tsaardom Rusland

  • 1645 : De eerste Romanov tsaar Michaël I Fjodorovitsj Romanov sterft, hij wordt opgevolgd door zijn zoon Alexis.
  • 1648 : Chmelnytsky-opstand. Bohdan Chmelnytsky begint een opstand om de Oekraïne te ontdoen van Poolse en Roetheense magnaten en joden. Binnen enkele maanden na het begin van de opstand zijn vrijwel alle Poolse edelen, beambten en priesters omgebracht of uit de Oekraïne verdreven. Vooral onder de joden zijn de verliezen zwaar want zij zijn van het szlachta-regime het talrijkst en het makkelijkst te vangen. Chmelnytsky vertelt dat de Polen hen als slaven 'in de handen van de vervloekte joden' hadden verkocht. Met die woorden als strijdkreet slachten de kozakken in de jaren 1648-1649 een enorm aantal joden af. De schattingen lopen uiteen van minimaal 50.000 tot honderdduizenden doden onder de joden. Driehonderd joodse gemeenschappen worden volkomen vernietigd. Het totale aantal doden in het Pools-Litouws Gemenebest als gevolg van de opstand bedraagt meer dan een miljoen. Bij represailles worden duizenden kozakken en hen steunende boeren vermoord.
  • 1649 : Kozakken-Hetmanaat wordt opgericht en wordt op termijn een protectoraat van Rusland.
  • 1649 : Alexis maakt het lijfeigenschap wettelijk.

Azië

  • 1641 : Het kunstmatig eiland Dejima wordt gecreëerd, het is een Nederlandse handelspost en het enige contact tussen de westerse wereld en het grotendeels afgesloten Japan.
  • 1644 : Begin van de Qing-dynastie, de laatste keizerlijke dynastie van China.

Wereldhandel en kolonies

Godsdienst

  • Nu Willem II zich met de orthodoxe calvinisten verbonden heeft, dreigen Descartes' vijanden -vooral Voetius- de kans te krijgen zijn filosofie het zwijgen op te leggen. René Descartes verlaat ontmoedigd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en vertrekt naar Zweden.
  • In zijn in 1640 postuum verschenen werk "De Augustine" concludeert Cornelius Jansenius dat de menselijke natuur slecht is en plaatst hij de vrije wil van de mens in het kader van de predestinatieleer. Door inzet van de jezuïeten wordt het boek van Jansenius al in 1642 veroordeeld. Desondanks blijven enige bisschoppen de stellingen in het boek verdedigen. Het Franse klooster Port-Royal-des-Champs wordt zelfs enige tijd een belangrijk theologisch centrum van de Jansenisten.
  • Tussen 1642 en 1649 komen de Martelaren van Noord-Amerika om het leven door hun werk onder de Indianen in Québec.
  • 1645 : Ritenstrijd in China. Is een conflict binnen de katholieke kerk over de te volgen ritus in zake geloof in China.
  • Samen met de Westminster Confession of Faith (1647), schrijven de Westminster Assembly van Britse Protestanten ook twee catechismussen, de Grote Catechismus van Westminster en de Kleine Catechismus van Westminster. Beide catechismussen zijn bedoeld voor zowel de Church of England als de Church of Scotland, maar vanwege hun onmiskenbare Calvinistische inslag, worden de beide catechismussen alleen door de Presbyteriaanse Church of Scotland geaccepteerd (1648). Samen met de Westminster Confession of Faith zijn de catechismussen de officiële corpus doctrinae van de Church of Scotland.
  • De Paters Kapucijnen besluiten in 1644 een processie in te richten om oorlog en pest te weren. Een veertigtal leden van de in 1637 gestichte 'Sodaliteit van de Gekruiste Zaligmaker' neemt deel aan deze processie. In 1646 besluit de Sodaliteit om de Boetprocessie van Veurne zelf te organiseren. De boetelingen zijn gekleed in een ruwe bruine boetepij en trekken met een zwaar kruis op de schouders door de straten van Veurne.

Wetenschap en techniek

Kunst en cultuur

Muziek

Schilderkunst


Zie de categorie 1640s van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.